احتمال از سرگیری مذاکرات وین پیش از پایان اکتبر
خبرگزاری آناتولی به نقل از منابعی که نامی از آنها برده نشده است، گمانهزنیهایی را درباره ازسرگیری مذاکرات احیای توافق هستهای در وین مطرح کرد. به گزارش ایسنا، خبرگزاری آناتولی ترکیه به نقل از «منابع مطلع» که نامی از آنها برده نشده است، نوشت: دور بعدی مذاکرات احیای توافق هستهای [برجام] میان تهران و اعضای باقی مانده در توافق، احتمالا پیش از پایان یافتن این ماه [اکتبر] در وین پایتخت اتریش برگزار خواهد شد. اظهارات این منابع مطلع در پی این مطرح میشود که سعید خطیبزاده، سخنگوی وزارت امورخارجه کشورمان در گفتوگو با شبکه فرانس٢٤ در پاسخ به سوالی درباره اظهارات اخیر وزیر امورخارجه کشورمان مبنی بر اینکه مذاکرات هستهای به زودی از سر گرفته میشود، گفت: به محض اینکه روند بررسی و بازبینی رایزنیهای قبلی پایان یابد، مذاکرات وین از سر گرفته خواهد شد. وی ادامه داد: پس از آغاز به کار دولت جدید ما دو روند بررسی گفتوگوهای قبلی را در داخل کشور شروع کردیم. نخستین پروسه بازبینی به جمعبندی رسیده و پایان یافته است و بر همین اساس تصمیم گرفتیم که بهطور قطع به مذاکرات با ١+٤ در وین بازگردیم و آن را نیز اعلام کردهایم. بنابراین، پاسخ به نخستین پروسه بازبینی مثبت بوده است. خطیبزاده تصریح کرد: اما دومین فرایند بازبینی هنوز به اتمام نرسیده است. دولت جدید در حال بررسی تمامی جزییات گفتوگوهای صورت گرفته در جریان شش دوره مذاکرات در دولت گذشته است و بهطور قطع سوالاتی دارد که میخواهد آن را بررسی کند. اینکه کمبودها چه بوده و مجموعه ویژگیها و نتایج آن گفتوگوها مورد بررسی قرار میگیرد. وی ادامه داد: اما به زودی روند این بازبینی به پایان خواهد رسید و ما قادر خواهیم بود یک تاریخ دقیق برای از سرگیری این مذاکرات تعیین کنیم. خبرگزاری آناتولی به نقل از این منابع رسمی آورده است، مرحله بررسی که از زمان روی کار آمدن دولت جدید در ماه آگوست شروع شد، احتمالا در روزهای آتی به اتمام خواهد رسید. این منابع همچنین به آناتولی گفتهاند، با نزدیک شدن به پایان مرحله بررسی، نقشه راه دور بعدی مذاکرات «تا حد زیادی» با برنامه دولت قبلی «تفاوت خواهد داشت».
توافق هستهای در سال ۲۰۱۵ میان ایران و قدرتهای جهانی (امریکا، آلمان، فرانسه، انگلیس، چین و روسیه) منعقد شد اما پس از خروج یکجانبه دولت دونالد ترامپ، رییسجمهور پیشین امریکا از این توافق و در پی آن، با فاصله گرفتن تدریجی ایران از عمل کردن به تعهدات داوطلبانهاش در توافق که در نتیجه متحمل شدن تحریمهای امریکا و عدم بهرهمندی از منافع تعیین شده در برجام رخ داد، تاکنون به مرحله اجرایی شدن کامل نرسیده است.
پس از پیروزی جو بایدن در انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۲۱ امریکا و تشکیل دولت جدید در کاخ سفید، موضوع بازگشت امریکا به توافق هستهای، طبق وعده انتخاباتی او در دستورکار سیاست خارجی دولت بایدن قرار گرفت. قدرتهای جهانی از جمله امریکا، در ماههای گذشته شش دور مذاکرات پیرامون احیای توافق هستهای در وین را برگزار کردند. این مذاکرات میان ایران و دیگر اعضای کمیسیون مشترک برجام و با حضور امریکا درمحل مذاکرات برگزار شد. البته ایران و امریکا مذاکرات مستقیمی نداشتند و تنها از طریق نمایندگان دیگر کشورهای حاضر در مذاکرات در جریان مواضع یکدیگر قرار میگرفتند. برگزاری دور هفتم این مذاکرات تا پس از تشکیل دولت سیدابراهیم رییسی، رییسجمهور کشورمان به تاخیر افتاد. زمان دقیق از سرگیری مذاکرات مشخص نیست، اما ایران اخیرا همزمان با برگزاری نشست سالانه مجمع عمومی سازمان ملل گفته که این مذاکرات میتواند در آینده نزدیک از سر گرفته شود. مذاکرات وین در این راستا پیش میرود که بتواند از طریق اقداماتی هماهنگ شده، موجب بازگشت دوجانبه امریکا و ایران به پایبندی کامل به توافق هستهای شود.