ریزش بورس تمام می‌شود؟
رقیه ندایی
شاخص کل بورس از 19 مردادماه سال گذشته تا 4 خرداد ۱۴۰۰ اصلاح عمیقی را تجربه کرد و پس از آن شاهد رشد شاخص کل از محدوده یک‌میلیون و 100 هزار واحد تا یک‌میلیون و 570 هزار واحد بودیم و مجدداً از روز ششم شهریورماه سال جاری تا روزهای اخیر یک‌روند اصلاحی داشتیم. بعدازاینکه شاخص روند نسبتاً صعودی را در پیش گرفت همه بر این گمان بودند که اصلاح بازار به پایان رسیده اما بازار مجدد دچار اصلاح شد و بازار در حال بازپس‌گیری آنچه داده است و حتی اغلب از سهام موجود در بازار که در روند صعودی رشد نکرده بودند مجدد وارد یک‌فاز اصلاحی شدند و از کف‌های قبلی خود نیز پایین‌تر آمدند. این روزها فعالان بازار سرمایه حال و احوال خوشی را ندارند. بیش از یک سال است که روند بازار مناسب نیست بسیاری از افراد در زیان‌های سنگینی هستند. در آستانه انتخابات سیدابراهیم رییسی گفت که قرار است منابعی از صندوق تثبیت بازار واریز شود و در دستور کار این رییس جدید هم قرار خواهد گرفت، اما پس از گذشت چند ماه خبری از حمایت‌های ایشان نیست و حتی منابعی که باید طبق قانون پرداخت شود پرداخت‌نشده و اگر بخشی از حمایت‌ها عملی می‌شد یا بخشی از مبالغ پرداخت می‌شد وضعیت بازار سرمایه تغییر می‌کرد.
ریزش‌های بازار منطقی نیست برای مثال دلار از محدوده 28 هزار و 500 تومان به محدوده 27 هزار تومان رسیده که می‌توان گفت دلار تغییراتی در حدود 4.5 درصد داشته اما سهامداران طی یک هفته الی 10 روز بیش از 15 الی 20 درصد زیان کرده‌اند. سوال اینجاست چه اتفاقی افتاده است که برای فروش سهامی که از سقف خود بیش از ۵۰ درصد اصلاح‌کرده است مجدد در صف فروش می‌نشیند؟ آیا اتفاق سیاسی یا بنیادی برای شرکت‌ها افتاده که برای فروش سهام خود در قیمت‌های پایین‌تر رقابت می‌کنید؟ باید از نهادهای حقوقی و بازارگردان‌ها گله کرد، اگر بازارگردان‌ها در صف‌های خرید به‌صورت کامل صف را عرضه می‌کنند، چرا در زمان‌های بحرانی کمک چندانی به متعادل شدن روند سهم نمی‌کنند؟ چرا این گروه تنها به سود خود فکر می‌کنند و برای وظیفه خود و سهامدار ارزشی قائل نیستند. هیچ فردی نمی‌گوید که بازارگردان‌ها صف‌های فروش‌ها را جمع‌آوری کنند بلکه تنها درخواست این است که متعادل عمل کنند و تنها برای سود خود در صف نروند.
در حال حاضر تقریباً P/E بازار در محدود 8.9 قرار دارد و اگر شرکت‌ها گزارشات منظم‌تری ارایه کنند و احتمالاً کاهشی شود. چرا برخی از سهام خاص بازار باوجود گزارش خوب با صف‌های فروش حقیقی و حقوقی روبرو‌اند. وضعیت بازار از لحاظ بنیادی مناسب است و بسیاری از شرکت‌های بزرگ در محدوده P/E شش الی هفت واحد معامله می‌شوند که تقربیا معقول و جذاب است و دلیل این صف‌های فروش بازار نیز به درستی مشخص نیست.
انتظار می‌رود بازار بتواند پس از مهر ماه یک‌روند مناسب صعودی را در پیش بگیرد. قیمت‌های جهانی همگی در حال صعود هستند اما بازار سرمایه همچنان در حال اصلاح است. امیدواریم ریسک‌هایی مانند قطعی برق، گاز و تغییر نرخ مواد اولیه برای شرکت‌های بورسی ایجاد نشود و در سال حمایت از تولید بازار سرمایه بیش از این زمین نخورد.
