تشکیل دولتی فراگیر
نشست وزرای امور خارجه کشورهای همسایه افغانستان به همراه روسیه، چهارشنبه در تهران و با محوریت حل و فصل بحران این کشور برگزار شد. در این نشست وزرای امور خارجه کشورهای همسایه افغانستان بر اهمیت شنیدن صدا و خواسته مردم افغانستان از سوی جامعه بینالمللی تاکید کردند و خواستار این شدند که گروه حاکم بر افغانستان (طالبان) به تعهدات خود در مقابل خواستههای مردم افغانستان و انتظارات جامعه بینالملل عمل کرده و آنها همچنین بر اهمیت تشکیل دولت فراگیر در این کشور با مشارکت و حضور گروههای مختلف افغانستانی تاکید کردند. وزیر خارجه کشورمان در این اجلاس گفت: ریشه بسیاری از مشکلات فعلی افغانستان ریشه در مداخلات خارجی دارد و آمریکا باید مسوولیت خود را در برابر فجایعی که در افغانستان به بار آورده با صدای بلند بپذیرد. وی با اشاره به اهداف برگزاری این نشست گفت: ما باید تلاش کنیم که صدای واحدی را در ارتباط با حمایت از مردم افغانستان و تحولات اخیر در این کشور به جامعه جهانی و مردم افغانستان ارسال کنیم. این دیپلمات عالیرتبه کشورمان با بیان اینکه ما از تشکیل دولتی فراگیر با حضور اقوام مختلف در افغانستان حمایت میکنیم، افزود: در این ارتباط باید تاکید کنیم که مسوولیت امنیت شهروندان افغانستانی و همچنین امنیت مرزهای این کشور با همسایگانش در درجه اول با هیات حاکمه سرپرستی موقت افغانستان است. وی با بیان اینکه از این اجلاس باید پیامی قوی برای شکلگیری دولتی فراگیر در افغانستان ارسال شود به اهمیت تاریخی افغانستان و نقش گروهها و اقوام مختلف در تاریخ این کشور اشاره کرد و گفت: برای برون رفت از وضعیت کنونی افغانستان نیازمند انسجام داخلی، به کارگیری تمام ظرفیتهای داخلی این کشور و بهرهگیری از استعدادهای بالای کشورهای همسایه و همچنین جامعه بینالملل هستیم. مخبر، معاون اول رییسجمهورهم در بخشی از سخنانش در این اجلاس با تاکید بر اینکه امنیت و ثبات همسایگان افعانستان با امنیت افعانستان به هم پیوسته است، گفت: ما از ابتکار پاکستان از برگزاری نشست اول درباره افغانستان حمایت کردیم و میزبانی دور دوم را برعهده گرفتیم و از میزبانی دور سوم توسط چین استقبال میکنیم. مخبر با طرح این پرسش که چه کسانی مسوول این وضعیت اسفناک هستند، اظهارکرد: دو دهه پیش آمریکا با دستاویز قرار دادن حادثه ۱۱ سپتامبر و مبارزه با تروریسم به این کشور حمله کرد، اما جز افزایش ناامنی و گسترش افراطیگری و عقبماندگی اقتصادی و تضعیف انسجام ملی و افزایش تولید مواد مخدر و...، نتیجهای در پی نداشته است. سیاست آمریکا درباره افغانستان دو و نیم تریلیون دلار هزینه در برداشته است که آن هم با شکست همراه بود و امروز میتوان گفت که آنها در دولتسازی در این کشور شکست خوردند. سقوط دولت پیشین در افغانستان در کمتر از دو هفته نشان داد آمریکا در ایجاد ساختارهای دولتی با فرهنگ و محیط اجتماعی افغانستان بیگانه بوده است. وی ادامه داد: فرار آمریکا بدون احساس مسوولیت نسبت به آینده مردم این کشور صحنههایی را خلق کرد که در ذهن مردم افغانستان و مردم آزاده دنیا میماند. در پی سخنرانی مخبر، دبیرکل سازمان ملل که سخنانش به صورت ویدئویی در این نشست پخش شد، هشدار داد که افغانستان با یک «بحران فزاینده انسانی» مواجه است که نیاز به اقدام فوری دارد. وی همچنین نسبت به موارد نقض حقوق بشر و حملات در افغانستان از زمان تسلط طالبان بر این کشور بهشدت ابراز نگرانی کرد و خواستار تلاش برای مبارزه با تروریسم و قاچاق مواد مخدر در افغانستان شد. در ادامه این نشست، وانگ یی، وزیر خارجه چین نیز در سخنانی اظهار کرد: معتقدیم که دومین نشست وزرای خارجه کشورهای همسایه افغانستان در زمان خوبی برگزار شده است و این باعث میشود که کانالهای دیپلماتی که بین ما ایجاد شده در این زمینه تقویت شود. وانگ یی که به صورت ویدئو کنفرانس در دومین نشست وزرای خارجه کشورهای همسایه افغانستان در تهران سخنرانی میکرد، افزود: تاکنون در این اجلاس در مسیر خوبی حرکت کردهایم و امیدواریم که همگی بتوانیم به تحقق صلح و آرامش در افغانستان کمک کنیم. علاوه بر این، شاهمحمود قریشی، وزیر امور خارجه پاکستان در سخنرانیاش در این نشست با اعتقاد بر اینکه باید جامعه جهانی به وضعیت اقتصادی مردم افغانستان در حال حاضر توجه و از وقوع یک فاجعه انسانی در این کشور جلوگیری کند، گفت: ما معتقدیم که باید پولهای افغانستان در خارج از کشور آزاد شود. وی با بیان اینکه در حال حاضر شاهد موج فراگیر پناهجویان نیستیم، ادامه داد: اولین نشست کشورهای همسایه افغانستان در ماه سپتامبر برگزار شد و این نشست نیز در ادامه آن برگزار شده تا کشورهای همسایه در افغانستان به یک هماهنگی برسند تا چالشهای به وجود آمده را به نوعی مدیریت کنند. این دیپلمات عالیرتبه پاکستانی با بیان اینکه ما همه به دنبال این هستیم که افغانستان به عنوان یک کشور همسایه دارای ثبات باشد، ادامه داد: معتقدیم که جلسه امروز میتواند نتایج جلسه اول را تقویت کند و گامهای مهمی برای ایجاد ثبات در افغانستان بردارد. وی همچنین افزود: ما در همین راستا معتقدیم که باید سرمایه مردم افغانستان در خارج از کشور نیز آزاد شود تا به اقتصاد مردم افغانستان کمک کند. در ادامه سخنرانیهای وزرای امور خارجه همسایگان افغانستان، سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه در یک سخنرانی ویدیویی با بیان اینکه از تشکیل دولت فراگیر در افغانستان حمایت میکنیم و شهروندان افغانستانی باید بدانند حقوق آنها عملی و اجرایی میشود، اظهار کرد: وضعیت فعلی افغانستان نتیجه حضور نظامی چندین ساله آمریکا در این کشور است. لاوروف ضمن حمایت از ایجاد صلح و ثبات در افغانستان گفت: این کشور باید از صفر شروع و خرابیها را جبران کند. وی با بیان اینکه وضعیت فعلی افغانستان نتیجه حضور نظامی آمریکا در افغانستان است، افزود: از تشکیل دولت فراگیر در افغانستان حمایت میکنیم و شهروندان افغانستانی باید بدانند حقوق آنها عملی و اجرایی میشود. وزیر خارجه روسیه بیان کرد: باید قومیتهای مختلف در افغانستان را در نظر بگیریم و از تشکیل دولت فراگیر در افغانستان حمایت کنیم و شهروندان افغان باید بدانند که حقوق آنها محقق و اجرایی میشود. این مقام روسیه در بخشی دیگر از صحبتهای خود تاکید کرد: در حال حاضر شاهد قاچاق مواد مخدر و فعالیت گروههای تروریستی در افغانستان هستیم، تصریح کرد: بنابراین باید از همه امکانات منطقهای و بینالمللی برای بهبود وضعیت این کشور استفاده کنیم. وزیر امور خارجه روسیه ادامه داد: موضع شرکتکنندگان در این نشست به هم نزدیک است و این میتواند به تحقق صلح در افغانستان کمک کند.
درپایان وزرای شرکتکننده در این اجلاس بیانیهای صادر کردند در این بیانیه آمده است، - با توجه به اینکه وضعیت در افغانستان بهطور اساسی تغییر کرده است بر حمایت از حاکمیت ملی، استقلال سیاسی، وحدت و تمامیت ارضی افغانستان و عدم مداخله در امور داخلی آن تاکید کردند؛ - با یادآوری اصول پذیرفته شده جهانی حقوق بین الملل و احترام به آرمان مردم افغانستان برای تحقق صلح پایدار، برای مشاهده یک افغانستان با ثبات، توسعه، رفاه و روابط هماهنگ با کشورهای همسایه ابراز امیدواری کردند؛ - از وضعیت پیچیده نظامی- سیاسی، اجتماعی-اقتصادی و بشردوستانه در افغانستان نگرانی عمیقی ابراز داشتند؛ - توافق دارند که کشورهایی که مسوول اصلی مشکلات در افغانستان هستند باید تعهدات خود را با جدیت انجام دهند و کمکهای ضروری اقتصادی، معیشتی و بشردوستانه را برای کمک به تحقق انتقال پایدار وضعیت در افغانستان، به این کشور ارایه دهند - متذکر شدند یک ساختار سیاسی فراگیر و گسترده با مشارکت همه اقوام تنها راهحل مسائل افغانستان است - حمایت قوی کشورهای همسایه افغانستان برای دستیابی به صلح، ثبات و آشتی ملی در این کشور را ابراز نموده و همه طرفهای درگیر از جمله طالبان را برای ادامه گفتوگوها و مشورتهای سیاسی به منظور بهبود وضعیت آتی این ملت تشویق کردند - بر این موضوع که سازمانهای بین المللی و منطقهای به ویژه سازمان ملل متحد و اعضای شورای امنیت سازمان ملل باید به مسوولیت خود در زمینه پیشبرد حل و فصل سیاسی مسائل افغانستان پایبند باشند و از افغانها برای توسعه زیرساختهای اقتصادی - اجتماعی کمکهای اقتصادی و بشردوستانه حمایت کنند، تاکید کردند- با ابراز نگرانی شدید درمورد وخامت اوضاع اقتصادی در افغانستان از جامعه بین المللی درخواست ارایه کمکهای بشردوستانه به صورت فوری نمودند- حملات تروریستی را در هر فرم و شکل از جمله حملات علیه گروههای قومی و مذهبی به ویژه حملات تروریستی اخیر به مساجد را شدیدا محکوم نمودند؛