افزایش 3 برابری وصول درآمدهای ارزی دولت

گروه بانک و بیمه |

 رییس‌کل بانک مرکزی با بیان «وصول ارزی دولت در ۷ ماه نخست امسال ۳برابر شده است» در مورد ارز ۴۲۰۰تومانی گفت: ارز ۴۲۰۰تومانی موجب تقاضای مازاد بر نیاز در بازار ارز می‌شود. علی صالح‌آبادی تصریح کرد: ارزش معاملات در سامانه نیما در هفت‌ماهه ابتدایی سال گذشته 8.8 میلیارد دلار بوده و این میزان در هفت ماه نخست امسال معادل 16.5 میلیارد دلار بوده است.حجم معاملات انجام‌شده در سامانه نیما طی سال 1399 معادل 16.7 میلیارد دلار بوده و از این لحاظ در سال جاری پیشرفت خوبی حاصل شده است.بیشترین ارزی که در سامانه نیما استفاده شد برای واردات مواد اولیه، کالا‌های واسطه‌ای و سرمایه‌ای بوده است و در ماه‌های آینده نیز پیش‌بینی بسیار خوبی برای معاملات نیمایی داریم. در هفت‌ماهه نخست امسال 9.5 میلیارد دلار ارز به کالا‌های اساسی اختصاص داده و معامله شده است و در این خصوص با توجه به مجوز‌های جداگانه‌ای که داشتیم حدود 1.5 میلیارد دلار بیش از مصوبه مجلس به کالا‌های اساسی ارز 4200تومانی اختصاص دادیم. 1.5 میلیارد دلار نیز افزون بر ارز تخصیصی به کالا‌های اساسی، برای واردات واکسن پرداخت کرده‌ایم. وی با ابراز اینکه بازار متشکل ارزی از ابتدای آبان 98 کار خود را آغاز کرد و روز به روز به عمق این بازار افزوده شده است، گفت: حجم معاملات اسکناس در این بازار در سال 98 معادل 50 میلیون دلار، در سال 99 برابر با 700 میلیون دلار و در هفت‌ماهه نخست امسال 1.1 میلیارد دلار بوده است. 1.5 میلیارد دلار نیز افزون بر ارز تخصیصی به کالا‌های اساسی، برای واردات واکسن پرداخت کرده‌ایم.  صالح‌آبادی با بیان اینکه بازار ارز و عرضه و تقاضا در آن متعادل است، اضافه کرد: زمانی که نیاز باشد بانک مرکزی به عنوان بازارگردان در بازار حضور می‌یابد، اما در این مدت نیاز بسیار محدودی برای حضور بانک مرکزی در بازار وجود داشته و از منابع ارزی بانک مرکزی استفاده چندانی نشده است. علی صالح‌آبادی رییس کل بانک مرکزی با بیان اینکه بازار ارز متعادل است، گفت: در حال حاضر درآمد دولت نسبت به گذشته افزایش یافته و دسترسی به منابع ارزی نیز بهتر شده که این موارد به کنترل بازار ارز کمک کرده است. صالح‌آبادی با بیان اینکه سال گذشته ۱۰ میلیارد دلار حجم معاملات ارز کالاهای اساسی بوده و امسال تاکنون ۹.۷ میلیارد دلار اختصاص یافته است، گفت: یک و نیم میلیارد دلار ارز ۴۲۰۰ تومانی هم برای واکسن اختصاص یافته است. صالح‌آبادی با اعلام اینکه بازار ارز و عرضه و تقاضا در آن متعادل است، اضافه کرد: زمانی که نیاز باشد بانک مرکزی به عنوان بازارگردان در بازار حضور می‌یابد، اما در این مدت نیاز بسیار محدودی برای حضور بانک مرکزی در بازار وجود داشته و از منابع ارزی بانک مرکزی استفاده چندانی نشده است.بانک مرکزی اهداف و سیاست‌های ویژه‌ای در خصوص بازار ارز دارد اما تلاش می‌کنیم که بازار خودش را مدیریت کند. اگر بازار نیاز به عرضه داشته باشد، عرضه می‌کنیم و اگر نیاز به تقاضا داشته باشد، تقاضا می‌کنیم. وی با قدردانی از شرکت‌های صرافی و بانک‌ها که در تعادل بازار ارز نقش بسیار مهمی دارند و صادرکنندگانی که ارز خود را به چرخه تجاری کشور بازمی‌گردانند، تصریح کرد: سیاست ما در بازار ارز تداوم عرضه در بازار از محل صادرات نفت، میعانات و صادرات غیرنفتی است و با همکاری صادرکنندگان بر آن نظارت داریم. در واردات نیز رفع تعهد ارزی واردکنندگان و توسعه تعاملات برای داشتن بازار ارز خوب و متعادل، از سیاست‌های مهم ماست. عالی‌ترین مقام پولی کشور با بیان «ارز 4200تومانی موجب تقاضای مازاد بر نیاز در بازار ارز می‌شود»، گفت: این از معضلات ارز 4200تومانی است. به‌میزان نیاز وزارتخانه‌های جهاد کشاورزی و بهداشت و درمان در چارچوب قانون بودجه، ارز اختصاص داده‌ایم و البته با توجه به برخی مجوزها این رقم بیش از میزان مصوب مجلس است.هیچ کسری در ارز 4200تومانی و تخصیص آن نداریم. رییس‌کل بانک مرکزی گفت: حفظ ارزش پول ملی به بازار ارز، تورم و دیگر عوامل اقتصادی بستگی دارد.کسری بودجه دولت موجب افزایش پایه پولی به‌دلیل برداشت از بانک مرکزی می‌شود که تورم را در پی دارد، همچنین ناترازی‌های بانک‌ها و اضافه‌برداشت آنها از بانک مرکزی نیز از دیگر علل تورم است.البته دارایی‌های مسدود بانک مرکزی که بانک مرکزی در گذشته آنها را خریداری و تبدیل به ریال می‌کرد و در اختیار دولت می‌گذاشت، از علل دیگر بروز تورم بود.اکنون از مهم‌ترین دغدغه‌های ما برای مهار تورم، ناترازی منابع بانک‌ها و اضافه‌برداشت آنها از بانک مرکزی است.

    ناترازی بانک‌ها 

رییس‌کل بانک مرکزی اضافه کرد: برای از بین بردن ناترازی‌ها و اضافه‌برداشت‌ها برنامه‌ریزی کرده‌ایم که یکی از راهکار‌های آن فروش اموال مازاد بانک‌هاست.در زمان حاضر بانک‌ها اموال خود را در سامانه مهتاب اعلام می‌کنند، اما در بانک مرکزی هم کارگروهی را تشکیل می‌دهیم که بر اساس آن بانک‌ها اموال مازاد خود را مشخص کنند و برنامه واگذاری این اموال را به بانک مرکزی ارایه دهند.کمک به بانک‌ها برای کاهش معوقات، عمق بخشیدن به بازار بین‌بانکی و عملیات بازار باز، انضباط بانک‌ها، کنترل رشد ترازنامه بانک‌ها، اعتبارسنجی در سیستم بانکی و تبدیل حداقل سه درصد منابع سپرده‌ای بانک‌ها به اوراق برای مقابله با کمبود نقدینگی از سیاست‌های بانک مرکزی برای حل مساله ناترازی منابع بانک‌هاست. وی با ابراز اینکه از بحث‌های جدی در مهار تورم، هدایت سرمایه‌ها به‌سمت تولید و «حکمرانی ریال» است، اعلام کرد: 70 درصد تسهیلات بانکی برای سرمایه در گردش و بخش عمده‌ای از این تسهیلات به بخش صنعت و معدن اختصاص می‌یابد.

 وی با بیان اینکه فروش و واگذاری اموال مازاد بانک‌ها یکی از برنامه‌های ما است، افزود: در این راستا بانک به بانک باید اموال خود را مشخص کنند، البته سامانه مهتاب وجود دارد اما اصلاح و بهبود این رویه جزو برنامه‌های من است.

رییس شورای پول و اعتبار با اظهار اینکه «نظارت بر مصرف درست تسهیلات بانکی از راهکار‌های ما برای مهار تورم است »، گفت: تأمین منابع مالی برای دولت و تخصیص بهینه منابع در اقتصاد، وظایف اصلی نظام مالیاتی است.نظام‌های مالیاتی تعیین می‌کنند سرمایه‌ها به چه‌سمتی حرکت کنند، زیرا به‌طور معمول فعالیت‌های غیرمولد دارای مالیات‌ زیادی هستند و فعالیت‌های مولد، مالیات‌ کمی دارند.نظام مالیاتی ما به قانون جدید نیاز دارد که البته این قانون در حال آماده شدن برای تصویب است.اکنون اطلاعات سرمایه‌های ریالی در اختیار سازمان امور مالیاتی قرار می‌گیرد، اما تا قانون نباشد، نظام مالیاتی نمی‌تواند از این سرمایه‌ها مالیات دریافت کند.وجوه بانکی را در بانک مرکزی رصد می‌کنیم و به اطلاعات هزینه‌کرد تسهیلات دسترسی داریم؛ البته زیرساخت‌ها باید به‌روز و تکمیل شود.

     مهرماه فروش اوراق نداشتیم 

رییس‌کل بانک مرکزی با تأکید بر اینکه «برنامه‌ای برای افزایش نرخ سود اوراق دولتی نداریم»، ابراز کرد: فروش اوراق دولتی که از ابتدای سال به‌ویژه در ماه‌های اخیر منتشر شده بود تا پایان شهریور متوقف شد و در ماه مهر هیچ اوراقی از طرف دولت فروخته نشده است.از ابتدای سال جاری در کل 43هزار میلیارد تومان اوراق دولتی در بازار بین‌بانکی به بانک‌ها فروخته شد.چون بانک‌ها موظفند سه درصد از منابع‌شان را به خرید اوراق اختصاص دهند، این اوراق به‌آسانی فروش رفت. در نتیجه تورم نقطه به نقطه مهرماه نسبت به ما قبل، 6.7 درصد کاهش داشته است.

     برنامه بانک مرکزی در بازار سرمایه 

صالح‌آبادی گفت: برنامه ما برای بازار سرمایه، تعامل با این بازار و وزارت اقتصاد و دارایی است تا تعادل در بازار سرمایه حفظ شود.تسهیلاتی که نظام بانکی به سیستم کارگزاری برای خرید اوراق بهادار می‌دهد و راه‌اندازی صندوق‌های بازارگردانی به‌وسیله بانک‌ها از جمله حمایت‌های بانک مرکزی از بازار سرمایه است.در گذشته بانک مرکزی برای ارایه تسهیلات به سیستم کارگزاری محدودیت قائل بود، البته ما نیز تا سطحی تسهیلات می‌دهیم که به تولید لطمه وارد نشود.به بانک‌ها اجازه دادیم صندوق‌های بازارگردانی داشته باشند و براساس مصوبه شورای عالی پول و اعتبار، این صندوق‌ها جزو سرمایه‌گذاری‌های مجاز بانک‌ها تلقی می‌شوند.تسهیلات به شرکت‌های سرمایه‌گذاری بر اساس چارچوب‌هایی پرداخت می‌شود که بانک‌ها بتوانند شرکت تأمین سرمایه داشته باشند.

    ناترازی بودجه 

صالح‌آبادی با تصریح به اینکه دولت می‌تواند از محل مالیات، درآمد جدید برای جبران کسری بودجه داشته باشد، گفت: از مجلس می‌خواهیم قوانین مربوط به مالیات بر جمع درآمد را زودتر تصویب کند. از دولت و مجلس می‌خواهیم بودجه را ناتراز نبندند و اعداد درآمدی و هزینه‌ای به‌طور کامل واقعی باشد.

     خدمات بانکی در گوشی تلفن همراه

در بحث بانکداری دیجیتال در سیستم بانکی تلاش می‌کنیم دسترسی مردم به نظام بانکی تسهیل شود و بسته خدمات گوناگون بانکی در گوشی‌های تلفن همراه وجود داشته باشد، البته بخشی از این کار انجام شده است.

    تسهیلات مسکن 

رییس‌کل بانک مرکزی همچنین با بیان اینکه در قانون آمده است 20 درصد منابع سپرده‌های بانکی باید به بخش مسکن اختصاص یابد، تأکید کرد که این موضوع توسط بانک مرکزی کنترل و پیگیری می‌شود.یک بخش قانون جهش تولید مسکن گرفتن تسهیلات از بانک‌هاست، اما ایجاد صندوق‌های املاک و مستغلات و تجمیع بازپرداخت‌های مسکن مهر برای قانون جهش تولید مسکن نیز از راهکار‌های دیگر است.دولت، زمین و مجوز را در اختیار دارد و سرمایه‌گذاران بخش خصوصی می‌توانند با دریافت زمین و مجوز در بخش مسکن سرمایه‌گذاری کنند.

     جزییات زمان اجرای کامل  قانون جدید چک

صالح‌آبادی پس از نشست با فعالان اقتصادی در این باره که قانون جدید چک با وجود اینکه بر اساس تکلیف قانونی، ماه‌ها قبل باید به‌طور کامل اجرایی می‌شد افزود: در قانون جدید چک ۱۷ تکلیف دیده شده که ۱۱ مورد از آن اجرایی شده و تنها ۶ مورد باقی مانده است. تا قبل از پایان آبان امسال، درباره بخش‌های باقی مانده از قانون جدید چک و زمان اجرای کامل این قانون، اطلاع‌رسانی خواهیم کرد.تکالیف باقی مانده قانون چک مانند چک الکترونیک، به زیرساخت‌هایی نیاز دارد که تامین آن زمان بر و محتاج کار بیشتری است.۶ مورد باقی مانده از تکالیف جدید قانون چک نیاز به کار فنی بیشتر و سنگین‌تری دارد که در این باره کارگروهی تشکیل دادیم تا پس از بررسی‌ها، زمان تکمیل آن را اعلام کنند.قانون جدید چک، قانون خوبی است که باعث بازگشت اعتبار به چک‌ها شده است و با اجرای آن حجم چک‌های برگشتی کاهش یافته است.رییس‌کل بانک مرکزی با ابراز اینکه چک الکترونیکی، چک موردی و اعتبار چک از جمله مواردی است که هنوز عملیاتی نشده است، گفت: تلاش می‌کنیم تا پایان سال برخی از آنها اجرایی شود، اما اجرای برخی از موارد مانند چک الکترونیک، زمان‌بر است.

    تملک بانک‌ها

رییس شورای پول و اعتبار گفت: تملک واحدهای تولیدی توسط بانک‌ها نکته دیگری بود که از سوی فعالان اقتصادی مطرح و مقرر شد دستورالعملی در این زمینه تهیه و در جلسه آینده شورای پول و اعتبار مطرح و تصویب شود البته با ساز و کارهایی که در این دستورالعمل پیش بینی خواهد شد روند بازگشت بنگاه‌های تعطیل شده و دارای مشکل را به چرخه تولید تسهیل خواهیم کرد. صالح‌آبادی با بیان اینکه بسیار به بهبود اوضاع اقتصادی کشور خوشبین هستم افزود: دولت، مجلس و قوه قضاییه، نگاه مثبت به حل مشکل دارند که امیدواریم با اقدامات هماهنگ این سه قوه هم مشکل فعالان اقتصادی حل شود و هم وضع اقتصاد کشور بهبود یابد.