سیب زمینی سم و سیاست
از تکذیب تا تایید مشکل‌دار بودن محصولات کشاورزی!
تعادل |
برگشت خوردن برخی میوه‌های صادراتی ایران به بازارهای هدف، این روزها خبرساز شده است. ابتدا عنوان شد محموله کیوی از هند و فلفل دلمهای ایران از روسیه مرجوع شده. اما طی روزهای اخیر برخی رسانه‌ها از برگشت خوردن محموله بزرگ سیب‌زمینی ایران از ترکمنستان خبرهایی منتشر کردند. روسیه علت این ماجرا را وجود دو نوع سم ممنوعه در میوه‌ها اعلام کرده بود. با وجود این پرسشی به ذهن متبادر می‌شود که آیا محصولاتی که در بازار داخل نیز عرضه می‌شود، حاوی سم هستند؟ برخی تلویحا وجود سم در میوه‌ها را تایید، برخی اما این موضوع را رد کردند. در تازه‌ترین واکنش‌ها، گمرک ایران برگشت محموله صادراتی سیب‌زمینی از ترکمنستان را تایید نکرد، اما اعلام کرده که مدتی پیش محموله ۵۰ تنی به مقصد ازبکستان برگشت خورد که دلیل آن سموم و آفات نبود و بعد از حل مشکل دوباره صادر شده است. از آنسو، رییس سازمان حفظ نباتات کشور نیز در اظهاراتی عنوان کرده بازگشت محصول سیب‌زمینی ایران از ترکمنستان صحت ندارد بلکه این محصول توسط پست قرنطینه کشورمان و به دلیل رعایت نشدن شرایط کشور مقصد بازگشت داده شده است. در همین حال، عضو هیات‌مدیره انجمن ملی سیب‌زمینی نظر دیگری دارد، او می‌گوید: بسیاری از تجار ایرانی سموم مورد نیاز کشور را از چین خریداری می‌کنند. البته این احتمال وجود دارد که تجار برای اینکه سود بیشتری عایدشان شود سموم با درجه کیفی پایین را خریداری می‌کنند. به گفته او، علاوه بر این برخی کشورهایی که سموم از آنها خریداری می‌شود استانداردهای لازم را ندارند و در تولید و کیفیت آنها تقلب صورت می‌گیرد؛ این مساله در سمومی که از چین وارد می‌شود بارها مشاهده شده و سموم این کشور از کیفیت لازم برخوردار نیست.
دلایل مرجوع شدن چیست؟
طی روزهای گذشته رییس اتحادیه بارفروشان مشهد از برگشت خوردن سیبزمینیهای ایران از ترکمنستان خبر داده بود و رییس هیات‌مدیره انجمن تولیدکنندگان سیب‌زمینی نیز گفته بود که چندی پیش ۳۵۰۰ تن سیب‌زمینی ایرانی از ازبکستان برگشت خورده است. در این رابطه اخیرا علیرضا عباسی نماینده مردم کرج، فردیس و اشتهارد و نایب‌رییس کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست مجلس شورای اسلامی در پاسخ به این پرسش به باشگاه خبرنگاران گفت: «حدود سه ماه قبل روسیه به دولت ایران اعلام کرد دو نوع سم نباید در محصولات کشاورزی باشد، اگر این مساله رعایت نشود، محصولات را خریداری نخواهد کرد.
کشاورزان و تولیدکنندگان ما ادعا دارند سم‌‌های یادشده عادی هستند و خطرناک محسوب نمی‌شوند، اما روسیه خرید محصولاتمان را به دلیل وجود این دو نوع سم متوقف کرد. به دنبال کشور جایگزین هستیم که عدم استفاده از این سم‌‌ها را در دستورکارش نداشته باشد.» اما در همین حال برخی نیز نگران وجود همین مواد خوراکی در بازارهای داخلی هستند. شاید به همین دلیل باشد که اخیرا، پیرو پیشنهاد وزیر جهادکشاورزی و رییس جدید سازمان حفظ نباتات برای مشارکت بخش خصوصی، انجمن واردکنندگان سم و کود ایران یک کارگروه تخصصی برای آفت‌‌کش‌‌ها و یک کارگروه تخصصی برای کودها در عالی‌‌ترین سطح ممکن تشکیل داده است.
البته در همین رابطه مجید محمدنژاد، رییس اتاق مشترک بازرگانی ایران و ترکمنستان در ارتباط با برگشت خوردن محموله سیب‌زمینی ایران از ترکمنستان گفت: «برگشت خوردن سیبزمینیهای صادراتی ایران از ترکمنستان کذب محض است. اصلا ما به ترکمنستان سیب‌زمینی صادر نمی‌کنیم.»
اما محمدرحیم نیازی عضو هیات‌مدیره انجمن ملی سیب‌زمینی کشور که با «ایلنا» گفت‌وگو کرده نظر دیگری در این مورد دارد. وی گفت: «در سال جاری چند محموله کشاورزی از جمله فلفل دلمهای از روسیه، کیوی از هند و امارات متحده عربی، سیب‌زمینی از ازبکستان و ترکمنستان مرجوع شد.» وی با اشاره به دلایل مرجوع شدن محموله‌های کشاورزی خاطرنشان کرد: «برخی از سموم استفاده شده از سوی کشاورزان در کشور از سوی کشورهای مقصد تعریف نشده است و همین مساله درنهایت مشکل‌‌ساز می‌شود. علاوه بر این برخی کشورهایی که سموم از آنها خریداری می‌شود استانداردهای لازم را ندارند و در تولید و کیفیت آنها تقلب صورت می‌گیرد؛ این مساله در سمومی که از چین وارد می‌شود بارها مشاهده شده است و سموم این کشور از کیفیت لازم برخوردار نیست. بسیاری از تجار ایرانی سموم مورد نیاز کشور را از چین خریداری می‌کنند. البته این احتمال وجود دارد که تاجر برای اینکه سود بیشتری عایدش شود سموم با درجه کیفی پایین را خریداری می‌کند.» وی با بیان اینکه دیپلماسی اقتصادی در سال‌های اخیر ضعیف عمل کرده است، گفت: «در شرایط این‌چنینی باید دیپلماسی اقتصادی قوی عمل کند و مشکلات را حل کند تا حداقل بازارکشورهای همسایه را از دست ندهیم.»
گمرک تکذیب کرد!
اما گمرک ایران در این رابطه به ایسنا اعلام کرد که بررسی‌ها نشان می‌دهد در چند ماه گذشته هیچ محموله سیب‌زمینی از ترکمنستان برگشت نخورده و فقط یک محموله از ازبکستان برگشت خورد که مجدد صادر شده است که دلیل برگشت هم سموم و آفات نبوده است.
سخنگوی گمرک ایران با اشاره به برگشت سیب‌زمینی از ازبکستان گفت که حدود دو ماه پیش یک محموله ۵۰ تنی که از مسیر ترکمنستان به مقصد ازبکستان ترانزیت شده بود، به دلیل حجم بیش از استاندارد خاکی که دور سیب‌زمینی‌ها بود، برگشت خورد اما در ادامه طی مذکرات صورت گرفته محموله برگشتی به حالت استاندارد درآمده و مجددا به ازبکستان صادر شده است.لطیفی با اشاره به اینکه هیچ محموله سیب‌زمینی از ترکمنستان برگشت نخورده است توضیح داد: در هشت ماهه امسال ۵۹.۸ هزار تن به ارزش ۸.۹ میلیون دلار صادرات سیب‌زمینی به این کشور صورت گرفته که عمده آن از گمرک لطف آباد به وزن ۵۶.۷ هزار تن به ارزش بیش از ۸.۵ میلیون دلار بوده است. به گفته وی، در سایر گمرک‌ها نیز میزان صادرات سیب‌زمینی ترکمنستان، ۲.۶ هزار تن در اینچه برون به ارزش ۳۹۲.۳ هزار دلار، سرخس ۳۹۶ تن به ارزش ۵۹.۶ هزار دلار، در گمرک مشهد با ۲۱۵.۵ تن به ارزش ۳۲.۳ هزار دلار، ۲۴ تن در گمرک ساری به ارزش ۳۵۵۵ دلار بوده است.
در همین حال، رییس سازمان حفظ نباتات کشور نیز در اظهاراتی گفته است که پست قرنطینه کشورمان بر اساس بررسی‌هایی که صورت داده، تشخیص داده که در محصول سیب‌زمینی شرایط قرنطینه‌ای کشور مقصد رعایت نشده و به همین دلیل اجازه صادرات این محصول را نداده و این موضوع وظیفه ذاتی پست‌های قرنطینه است. وی گفت: این محموله سیب‌زمینی را پست قرنطینه کشور خودمان برگشت داده و نه ترکمنستان. او همچنین گفته که به مردم اطمینان خاطر می‌دهم که محصولات کشاورزی ایران جزو سالم‌ترین محصولات هستند که اگر اینگونه نبود صادرات چهار و نیم میلیون تنی محصولات محقق نمی‌شد. وی همچنین افزود: مردم از بابت مصرف محصولات کشاورزی خیالشان راحت باشد و هیچ مشکلی در این رابطه وجود ندارد. پیش از این مهدی قائمیان معاون قرنطینه و بهداشت گیاهی سازمان حفظ نباتات کشور، خبر مرجوع شدن محموله سیب‌زمینی را تکذیب کرد و گفت: ازبکستان چند شرط را برای واردات سیب‌زمینی برای ما تعریف کرده است. نخست محموله باید اجازه ورود از ازبکستان را داشته باشد دوم عاری از خاک و سوم فاقد آفات گیاهی باشد.
