سطوح مختلف همکاری با چینی‌ها

مجیدرضا حریری

در سال‌های گذشته، چین همواره به عنوان یکی از اصلی‌ترین شرکای اقتصادی ایران در جهان شناخته شده و در سال‌های اخیر نیز رتبه نخست در همکاری‌های دوجانبه را به خود اختصاص داده است. با این وجود افزایش سطح همکاری‌ها و رسیدن به اهداف کلان در نظر گرفته شده، نیاز به بهبود شرایط در برخی حوزه‌ها دارد.

ما زمانی به عنوان شریک اصلی تجاری چین در منطقه شناخته می‌شدیم اما عدد تجارت مشترک دو کشور کاهش یافته است. این در حالی است که ما ظرفیت خوبی برای حضور در چین و همچنین استفاده از ظرفیت‌های این کشور در داخل داریم. چین امروز به عنوان یک قدرت بزرگ اقتصادی شناخته می‌شود که در بسیاری از حوزه‌ها از زیرساخت و صنعت گرفته تا فناوری‌های روز با بالاترین سرعت در حال پیشرفت است و استفاده از ظرفیت این کشور برای همکاری اقتصادی برای ما اهمیت فراوانی خواهد داشت.

در این تردیدی وجود ندارد که دولت چین در این سال‌ها حمایت خود از ایران و مخالفت با خروج امریکا از برجام را اعلام کرده اما باید توجه داشت که در اقتصاد چین نیز شرکت‌های خصوصی فعالیت می‌کنند و تهدید به اعمال تحریم بسیاری از آنها را نیز از حضور در ایران می‌ترساند. در کنار آن ما امروز در حوزه نقل و انتقالات بانکی نیز با محدودیت‌های زیادی مواجهیم. همین امر کار را برای افزایش تجارت و همکاری‌های اقتصادی دشوار می‌کند. از این رو می‌توان پیش‌بینی کرد که در صورت احیای برجام و کنار رفتن محدودیت‌ها، سطح همکاری‌های دوجانبه ایران و چین به شکل قابل توجهی افزایش پیدا کند.

در کنار آن در حوزه توافق 25 ساله نیز باید به این امر توجه داشت که این توافق یک سند کلان همکاری است که صرفا علاقه و  همراهی دو کشور برای افزایش سطح تبادلات و تعاملات در حوزه‌های مختلف از جمله اقتصاد را نشان می‌دهد و در آن جزییاتی از پروژه‌های اقتصادی یا آمارهای تجاری و سرمایه‌گذاری قید نشده است.

این توافق که از فروردین ماه امسال نهایی شده، به دو طرف این امکان را می‌دهد که برای پروژه‌های اقتصادی مختلف مذاکرات خود را آغاز کنند و در صورت رسیدن به جمع‌بندی قراردادهایی خاص را محدود به هر طرح و برنامه به امضا برسانند. ما در حوزه‌های بانک و بیمه و حمل و نقل می‌توانیم از ظرفیت چینی‌ها استفاده کنیم و موضوعاتی چون سرمایه‌گذاری مستقیم یا دریافت فاینانس نیز می‌تواند در دستور کار قرار گیرد. در مقابل ظرفیت مطلوبی برای عرضه کالاها و محصولات ایرانی و افزایش صادرات کشور از این محل نیز وجود خواهد داشت که باید در آینده در رابطه با آنها برنامه‌ریزی شود.