تاخت‌وتاز اُمیکرون

صدویکمین هفته همه‌گیری کرونا در کشور با ورود به پیک ششم با سویه اُمیکرون آغاز شد و به سرعت هفت شهر کشور قرمز شدند؛ حالا در ابتدای این پیک، دیگر از ثبت استان‌های بدون فوتی خبری نیست و افزایش بارز موارد بستری هم در برخی استان‌های کشور گزارش شده است؛ افزایشی که می‌تواند پیام‌آور روند صعودی مرگ‌های کرونایی هم باشد.

برخلاف تصور جهانی مبنی بر خفیف بودن سویه اُمیکرون، اما اکنون بر اساس مستندات علمی اعلام شده است که بستری و مرگ ناشی از اُمیکرون در برخی کشورها، حتی بیش از سویه دلتا گزارش شده است.

    ثبت رکورد جهانی ابتلای روزانه در امریکا

آمار نشان می‌دهد که اُمیکرون (سویه بسیار مسری ویروس کرونا) در حال افزایش مرگ و میرهای روزانه کرونایی در امریکا نسبت به موج سویه دلتا در پاییز گذشته در این کشور است. اُمیکرون که در سراسر ایالات متحده گسترش یافته در حال افزایش آمار مرگ و میر روزانه کووید۱۹ بیش از موج سویه دلتا در پاییزِ سال گذشته میلادی در این کشور است و با این شرایط احتمال دارد که تعداد فوتی‌های این بیماری برای روزها یا حتی هفته‌ها نیز در ایالات متحده روند افزایشی داشته باشد. میانگین هفت روزه مرگ و میر جدید و روزانه کووید-۱۹ در ایالات متحده از اواسط ماه نوامبر سال گذشته میلادی (۲۰۲۱) رو به افزایش بوده و در روز پنجشنبه به ۲۲۶۷ نفر رسید که این تعداد از پیک قبلی در ماه سپتامبر با ۲۱۰۰ مورد فوتی در زمانی که دلتا، سویه غالب در امریکا بود، فراتر رفت. اکنون تخمین زده می‌شود که سویه اُمیکرون تقریباً عامل تمام سرایت‌های کروناویروس در امریکا است و حتی اگر این بیماری برای اکثر مردم بیماری‌زایی کمتری داشته باشد اما این واقعیت که بیشتر قابل انتقال است به این معناست که افراد بیشتری بیمار شده و جان خود را از دست می‌دهند. بنابر گزارش اخیر‌ای بی‌سی نیوز، امریکا با بیش از ۸۷۸ هزار مرگ و میر ناشی از عوارض ابتلا به کووید۱۹، بالاترین نرخ مرگ و میر کرونایی را در حال حاضر در جهان دارد. بنابر اعلام دانشگاه جانز هاپکینز، در حدود یک ماه گذشته امریکا تنها کشور در جهان شد که برای نخستین‌بار یک میلیون و ۸۰ هزار و ۲۱۱ مورد جدید ابتلا را در یک روز گزارش کرد که به عنوان بالاترین آمار روزانه ابتلا در جهان ثبت شد. همزمان جو بایدن، رییس‌جمهوری امریکا که انتقادها از او در مورد مدیریت همه‌گیری بالا گرفته، خواستار ادامه تشکیل حضوری کلاس‌های درس در مدارس است. با شیوع اُمیکرون همچنین برخی مناطق آموزشی در این کشور بازگشایی مدارس بعد از تعطیلات زمستانی را به تاخیر انداختند. همزمان نگرانی‌هایی در مورد مشکلات تهیه کیت تست سریع برای دانش‌آموزان و آموزگاران وجود دارد. مقام‌های بهداشتی ایالات مختلف گزارش می‌دهند که اکثریت موارد ابتلا به غیرواکسینه‌ها مربوط می‌شود و همچنین گفته‌اند شمار کودکانی که به دلیل ابتلا به کووید در بیمارستان بستری می‌شوند نیز افزایش داشته است. بنابر پیش بینی مقامات بهداشتی امریکا همچنین موارد ابتلا به اُمیکرون در این کشور تا اواسط فوریه به اوج می‌رسد. آنتونی فائوچی، کارشناس ارشد بیماری‌های عفونی در امریکا چندی پیش اعلام کرد که اکثر ایالت‌های این کشور تا اواسط ماه فوریه سال جاری میلادی (۲۰۲۲)، اوج موارد ابتلا به سویه اُمیکرون را تجربه خواهند کرد. فائوچی همچنین خاطرنشان کرد: ممکن است در بخش‌هایی از کشور که درصد بیشتری از مردم به‌طور کامل واکسینه نشده‌اند یا دُز یادآور واکسن کرونا را دریافت نکرده‌اند، موارد بستری در بیمارستان ناشی از عوارض ابتلا به کووید۱۹ افزایش داشته باشد.

    کمبود شدید پرسنل درمانی در اروپا

سویه اُمیکرون ویروس کرونا این روزها در بیشتر کشورهای اروپایی با شدت در حال گسترش است و کمبود کادر درمانی باعث شده که در برخی کشورها، پرسنل با تست کرونای مثبت همچنان به کارشان ادامه دهند. خبرگزاری رویترز چندی پیش در گزارشی از لندن و مادرید منتشر کرد: به دلیل شیوع گسترده اُمیکرون و سرعت پراکندگی این سویه، سیستم درمانی در کشورهایی مانند اسپانیا، ایتالیا و بریتانیا به‌شدت با مشکل روبرو شده است. در آلمان نیز نگرانی درباره تشدید فشار بر کادر درمانی بالا گرفته است و برخی مسوولان می‌گویند که مقررات و محدودیت‌های کنونی کرونا برای غلبه بر اُمیکرون در این کشور کافی نیستند. در انگلیس در حالی که به دلیل شیوع اُمیکرون، تعداد بیمارانی که باید در بیمارستان‌ها و کلینیک‌ها به آنها رسیدگی شود بیشتر شده اما به دلیل تعداد بالای پزشکان و پرستارانی که در قرنطینه یا بیمار هستند، کادر درمانی کمتر شده و تمامی عمل‌های جراحی غیرضروری به تعویق افتاده‌ است. در سه ماهه اخیر با فشار دولت، کلینیک‌ها و بیمارستان‌های خصوصی در این کشور مجبور به انجام عمل‌های جراحی مثل عمل سرطان شده‌اند که قاعدتا بایستی در بیمارستان‌های دولتی انجام شوند. در حال حاضر اُمیکرون با سرعت بالایی در حال انتشار در بریتانیاست. در اسپانیا نیز وضعیت کادر درمانی به حدی بد است که بیمارستان‌ها مجبور شده‌اند، کارکنان بازنشسته خود را به کار بگیرند. همچنین ردگیری کسانی که با افراد تست مثبت در تماس بوده‌اند دیگر مثل سابق در ادارات بهداشت نمی‌تواند انجام شود. بر اساس گزارش یک روزنامه، اسپانیا در آینده با دقت کمتری عفونت‌ها را ردیابی کرده و تست‌های کمتری انجام می‌دهد و روش برخوردش با کرونا مانند آنفلوآنزای عادی خواهد بود. همچنین در هلند کادر درمانی بیمارستان‌ها که نتیجه تست کرونای آنها مثبت بوده اما نشانه‌های بیماری را ندارند، باید به کارشان ادامه دهند. در کلینیک دانشگاه آمستردام، یک چهارم کارمندان با نتیجه تست مثبت در حال انجام کارشان هستند. هفته گذشته آمار پرسنل بیمارستان‌ها که تست کرونای آنها مثبت بوده به پنج درصد افزایش یافت. بنابر گزارش دویچه وله، در ایتالیا هم وضعیت همچنان بحرانی است و حدود چهار درصد کارکنان بیمارستان‌ها به دلیل واکسینه نشدن از کار تعلیق شده‌اند. ادارات بهداشت به همین دلیل تمامی جراحی‌های غیرضروری را به تعویق انداخته‌اند. بخشی از پرسنل پرستاری و پزشکی نیز باید مرخصی‌هایشان را به تعویق بیندازند.

    هشدار سازمان جهانی بهداشت  در خلال شیوع بی‌سابقه کرونا 

دبیرکل سازمان جهانی بهداشت (WHO) ضمن ابراز نگرانی نسبت به گسترش اُمیکرون در دنیا هفته گذشته به سران جهان هشدار داد که همه‌گیری کرونا «اصلا به نقطه پایان نزدیک نیست.» تدروس آدهانوم گبریسوس دبیرکل سازمان جهانی بهداشت اخیرا گفت: «جهان باید در این فرض که سویه جدید کرونا موسوم به اُمیکرون به‌طور قابل توجهی ملایم‌تر است و خطر ناشی از ویروس را رفع می‌کند، محتاط باشد.» این هشدار در حالی صادر می‌شود که کشورهای اروپایی رکورد تازه‌ای از نظر آمار ابتلا را ثبت کرد‌ه‌اند. آدهانوم در یک کنفرانس خبری در ژنو یادآور شد: درحالی که ممکن است این سویه در مجموع کم خطرتر باشد اما این روایت که باعث بیماری ملایم می‌شود، گمراه‌کننده است. اشتباه نکنید، اُمیکرون باعث بستری شدن در بیمارستان و مرگ می‌شود و حتی در موارد خفیف‌تر هم مثل سیل مراکز درمانی را غرق کرده است. او به سران جهان هشدار داد که با رشد باورنکردنی اُمیکرون در جهان، احتمال ظهور سویه‌های تازه وجود دارد و برای همین است که ردگیری و ارزیابی همچنان حیاتی است. وی افزود: من به خصوص نگران کشورهای زیادی هستم که آمار واکسیناسیون در آنها پایین است، چون خطر بیماری و مرگ در کسانی که واکسینه نشده‌اند چندین برابر است. همچنین مایک رایان مدیر امور اضطراری سازمان جهانی بهداشت هم گفت که سرعت بالاتر سرایت اُمیکرون احتمالا باعث افزایش بستری شدن و مرگ خواهد شد، به خصوص در کشورهایی که مردم کمتر در آنها واکسینه هستند. او گفت: افزایش تصاعدی موارد ابتلا، صرف نظر از شدت سویه‌های منفرد، به افزایش اجتناب ناپذیر بستری شدن و مرگ منجر خواهد شد. مدیر منطقه‌ای سازمان جهانی بهداشت در اروپا در حدود یک هفته اخیر هشدار داد: در صورتی که وضعیت ابتلا به بیماری کووید-۱۹ در شرایط کنونی باقی بماند، تا دو ماه دیگر نیمی از شهروندان کشورهای اروپایی مبتلا به این بیماری با سویه اُمیکرون می‌شوند. هشدار این سازمان درست در روزی داده شد که دو سال پیش کووید-۱۹ رسما اولین قربانی را در چین گرفت. یازدهم ژانویه سال ۲۰۲۰، پکن رسما اعلام کرد که اولین نفر در شهر ووهان، کانون اولیه پیدایش ویروس کرونا، پس از ابتلا به ویروس کرونا جان باخته است. هانس کلوگه، مدیر اروپایی سازمان جهانی بهداشت گفت که سویه جدید ویروس کرونا موسوم به اُمیکرون، بسیار راحت‌تر از سویه‌های دیگر حتی به افرادی که پیش‌تر دچار کووید-۱۹ شده یا واکسن زده‌اند منتقل می‌شود. به گزارش یورونیوز، کلوگه تاکید کرد که تا ۱۰ ژانویه، ۲۶ کشور اروپایی گزارش دادند که بیش از یک درصد از جمعیت آنها هر هفته به کووید-۱۹ مبتلا می‌شود.

    روند صعودی بستری‌های کرونا  در اغلب استان‌های ایران

در ایران هم وضعیت چندان بهتر از سایر کشورها نیست. هفته اول بهمن ماه مصادف با صد و یکمین هفته بروز همه‌گیری در کشور در حالی به پایان رسید که پیک ششم کرونا آن هم با سویه به‌شدت مُسری اُمیکرون تاخت و تازش را آغاز و به سرعت هفت شهر کشور را قرمز، ۴۳ شهر را در وضعیت نارنجی و ۲۱۷ شهر را در وضعیت زرد کرونایی قرار داد. پیشروی اُمیکرون همچنان ادامه دارد و این درحالی است که هنوز درصد رعایت پروتکل‌های بهداشتی حتی به ۶۰ درصد هم نرسیده است و در عین حال بسیاری از مراکز تجمعی اعم از سالن‌های سینما، تئاتر، موسیقی، باشگاه‌های ورزشی، مراکز خرید، تالارهای پذیرایی و ... بدون در نظر گرفتن شیوه‌نامه‌هایی چون استفاده از ماسک و رعایت فاصله‌گذاری و کنترل کارت واکسن، به کارشان ادامه می‌دهند. این درحالی است که متاسفانه همچنان عده‌ای هم در طبل مخالفت با واکسیناسیون علیه کرونا می‌کویند و طبق آخرین آمار وزارت بهداشت نزدیک به ۶ میلیون نفر از افراد واجدشرایط، برای تزریق واکسن مراجعه نکرده‌اند. همچنین نزدیک به ۶.۵ تا ۷ میلیون نفر هم نوبت اول را تزریق کرده، اما برای تزریق نوبت دوم تاخیر دارند. بنابراین تاخیر در تزریق واکسن نیز می‌تواند به عنوان بازوی افزایشی کرونا با اُمیکرون همراه شود. البته واکسیناسیون گروه سنی ۹ تا ۱۲ سال هم از روز سه‌شنبه پنجم بهمن ماه ۱۴۰۰ با اعلام رسمی وزارت بهداشت آغاز شده و طبق اعلام وزارت بهداشتی‌ها، واکسیناسیون این گروه سنی تنها با رضایت والدین انجام می‌شود. همچنین طبق پروتکل‌ها، واکسن‌های مناسب گروه سنی ۹ تا ۱۲ سال، سینوفارم و پاستوکووک بوده که در دو نوبت تزریق می‌شود. بنابراین امید می‌رود که این گروه سنی نیز هر چه زودتر علیه کرونا واکسینه شوند تا اُمیکرون نتواند گزندی به کودکان و بزرگسالان کشور وارد کند. حالا در ابتدای پیشک ششم کرونا، دیگر از ثبت استان‌های بدون فوتی خبری نیست و افزایش بارز موارد بستری هم در برخی استان‌های کشور گزارش شده است، افزایشی که می‌تواند منجر به افزایش بیماران بدحال بستری و در نتیجه روندی صعودی برای مرگ‌های کرونایی شود.