راهکارهای پیشگیری از کلاهبرداران اینترنتی

رضا صبح‌خیز 

۸۰ درصد جرایم فضای مجازی مربوط به فیشینگ (تله‌گذاری) است، روش‌ها و راهکارهای مقابله با کلاهبرداری از مردم در فضای اینترنت باید تشریح شود. برداشت‌های غیرمجاز از حساب‌های بانکی یکی از مهم‌ترین چالش‌های فضای سایبر است به‌طوری که نزدیک به ۸۰ درصد از جرایمی که در فضای مجازی در کشور واقع می‌شود به برداشت‌های غیرمجاز مربوط است. مجرمین سایبری برای این کار از سه شگرد استفاده می‌کنند که مهم‌ترین آنها فیشینگ است.

در این روش مجرمین طعمه‌ای را با هدف تخلیه حساب‌های بانکی کاربران قرار می‌دهند. وقتی فرد کالا یا خدمتی را در اینترنت جست‌وجو می‌کند، سایت‌های متعددی فهرست می‌شود که امکان دارد در بین آنها سایت‌های کلاهبرداری وجود داشته باشد که به دنبال تخلیه حساب بانکی کاربران باشند. روش کار به این صورت است که اگر خریدار وارد سایت جعلی شود، هنگام پرداخت آنلاین مبلغ خرید، به جای درگاه خرید اصلی به درگاه خرید جعلی که توسط مجرم ساخته شده متصل می‌شود.

در حالت کلی درگاه‌های اصلی و جعلی یکسان به نظر می‌رسند، ولی سایت اصلی ویژگی‌هایی دارد که باید به آن توجه شود: 

۱- درگاه‌های اصلی پرداخت بانک‌ها همواره از پروتکل https (Hypertext Transfer Protocol Secure) استفاده می‌کنند، اما سایت‌های جعلی از پروتکل http استفاده می‌کنند.

۲- اگر پروتکل https باشد در انتهای قسمت آدرس سایت علامت یک قفل مشاهده می‌شود ولی اگر پروتکل http باشد، این علامت مشاهده نمی‌شود.۳- کد هویت‌سنجی که برای پیشگیری از حملات سایبری تعبیه شده باید قابل تغییر باشد. اگر کد تغییر نکرد به این معنی است که درگاه جعلی بوده و به درگاه پرداخت اصلی متصل نمی‌باشد.

۴- آدرس سایت مورد نظر باید دقیق وارد شود؛ نه یک حرف کمتر و نه بیشتر. اکثر تبهکاران آدرس را تغییر می‌دهند، مثلا یک نقطه به آدرس اضافه نموده یا یکی از حروف را تکرار می‌کنند به گونه‌ای که تشخیص آن در نگاه اول دشوار باشد.

نوع پیشرفته‌تری از فیشینگ، دسکتاپ فیشینگ است. یعنی حتی ممکن است پروتکل https باشد اما باز هم ممکن است کاربر به درگاه جعلی متصل شود. البته برای پیشگیری از این مشکل راهکارهایی وجود دارد.

۱- سیستم عامل دستگاه (موبایل یا کامپیوتر) باید حتما به‌روز شود. ۲- حتما از آنتی‌ویروس به‌روز استفاده شود. ۳- به ایمیل‌ها و پیامک‌های ناشناس و مشکوک به هیچ عنوان پاسخ داده نشود و حتی باز نشوند.۴- به ویژگی‌های چهارگانه شناخت درگاه‌های پرداخت اصلی توجه شود.