اختلاف نظرها درباره طرح صیانت ادامه دارد

تناقض در گفته‌های اعضای کمیسیون مشترک درباره نسخه جدید طرح صیانت، بر ابهامات پیرامون بررسی این طرح افزوده است. طرحی که از ابتدا آنچنان شفاف درباره آن صحبت نشد و سپس به مرور شفاف‌سازی درباره آن ادامه پیدا کرد و حالا با وجود اعلام نظر مرکز پژوهش‌ها درباره مغایرت آن با قانون اساسی به نظر می‌رسد کنار گذاشته نشده است.  پس از نامه مرکز پژوهش‌های مجلس مبنی بر مغایرت طرح صیانت با قانون اساسی، این طرح به کلافی سردرگم تبدیل شده است. اعضای کمیسیون مشترک بررسی طرح صیانت طی یک ماه اخیر اظهارات ضد و نقیضی درباره نسخه جدید این طرح داشته‌اند که تنها بر ابهامات موضوع می‌افزاید. شنیده‌ها حاکی از آن است که مرکز پژوهش‌ها هم نسخه‌ای ۸ ماده‌ای و البته محرمانه برای تنظیم‌گری فضای مجازی منتشر ساخته که تاکنون درباره آن کمتر صحبتی به میان آمده است. به نظر می‌رسد اختلاف‌نظر بین نهادها، حالا بیشتر از پیش پررنگ شده است. اگرچه از جزییات این طرح محرمانه اطلاع دقیقی در دست نیست؛ اما کلیات آن درباره ایجاد ضمانت اجرایی برای مصوبات شورای عالی فضای مجازی است در واقع بیشتر تصمیم‌گیری‌ها به این شورا واگذار شده است. مرکز پژوهش‌های مجلس اواخر دی ماه با انتشار نامه‌ای اعلام کرد طرح صیانت با قانون اساسی مغایرت داشته و منجر به افزایش مهاجرت خواهد شد. این موضوع باعث شد تا کمیسیون مشترک بار دیگر فرصتی به مرکز پژوهش‌های مجلس برای بررسی طرح صیانت ارایه کند. با پایان یافتن این مهلت اظهارات ضد و نقیضی درباره نسخه جدید طرح صیانت که در دستور کار کمیسیون مشترک قرار خواهد گرفت وجود دارد. هفته گذشته علی یزدی‌خواه، نایب رییس کمیسیون مشترک با بیان اینکه نظرات مرکز پژوهش‌ها مشورتی بوده اعلام کرد موارد مندرج در طرح صیانت از 37 ماده به 21 ماده کاهش پیدا کرده و قرار است در جلسه آتی کمیسیون مورد بررسی قرار گیرد. اما از سوی دیگر لطف‌الله سیاهکلی سخنگوی کمیسیون مشترک اعلام کرد نسخه جدید طرح صیانت با عنوان «نظام تنظیم مقررات خدمات فضای مجازی» توسط مرکز پژوهش‌های مجلس آماده شده و در اختیار کمیسیون مشترک قرار گرفته است. به گفته او در جلسه بعدی کمیسیون مشترک قرار است بررسی این طرح در دستور کار قرار گیرد. تناقض بین سخنان سیاهکلی و یزدی‌خواه این ابهام را ایجاد می‌کند که بالاخره طرحی که هفته آینده مورد بررسی کمیسیون قرار گرفته نظر مرکز پژوهش‌ها است یا نسخه‌ای که اعضای کارگروه آن را در 21 ماده تنظیم کرده‌اند؟ این درحالی است که براساس شنیده‌ها به جز این دو طرح، طرح سومی نیز در میان است، اینکه خود مرکز پژوهش‌ها طرح 8 ماده‌ای محرمانه‌ای را به کمیسیون مشترک ارسال کرده است که از جزییات آن اطلاع دقیقی در دست نیست؛ اما کلیات آن درباره ایجاد ضمانت اجرایی برای مصوبات شورای عالی فضای مجازی است در واقع بیشتر تصمیم‌گیری‌ها به این شورا واگذار شده است. هنوز به‌طور دقیق مشخص نیست این طرح در کمیسیون چه جایگاهی داشته و آیا در دستور کار قرار خواهد گرفت یا خیر.

    درباره زمان بررسی طرح صیانت هم  اختلاف وجود دارد

این اختلاف نظرها نه فقط در طرح‌های مختلف بلکه به زمان بررسی طرح هم کشیده شده است. در حالی که نوری بارها از درگیری نمایندگان برای بررسی بودجه 1401 و موکول شدن جلسات کمیسیون بررسی طرح صیانت به سال آینده خبر داده است؛ یزدی‌خواه ابراز امیدواری کرده بررسی کلیات طرح صیانت تا پایان سال انجام شده و برای اعلام نظر به شورای نگهبان ارسال شود. علاوه بر این مرکز پژوهش‌ها گزارشی با مهر غیرقابل انتشار برای عموم را به نمایندگان ارسال کرده که ضمن تاکید بر ضرورت حکمرانی و قانون‌گذاری، طرح جایگزین طرح صیانت را در تعارض با دستور رهبر در تشکیل شورای عالی فضای مجازی و مخالف اصول متعدد قانون اساسی دانسته است که قابلیت اجرا و تصویب در مجلس را ندارد. محمد کشوری، یکی از فعالین بخش خصوصی نیز با انتشار توییتی اعلام کرده است گزارش جدید مرکز پژوهش‌ها 67 مورد از طرح صیانت را مغایر با 11 اصل قانون اساسی دانسته است. بر همین اساس طرح به سبب تناقض با قانون اساسی و نظام حکمرانی کارآمد، نیازمند بازنگری اساسی است. چنین مواردی باعث شده بر ابهامات طرح صیانت افزوده شده و به نظر می‌رسد عدم شفافیت‌هایی حتی در میان اعضای کمیسیون مشترک دیده می‌شود که سایر نمایندگان از حقیقت ماجرا بی‌خبرند.

    طرح حمایت از حقوق کاربران  در شورای عالی انقلاب فرهنگی بررسی شد

در عین حال روز گذشته، جلسه شورای تخصصی حوزوی شورای عالی انقلاب فرهنگی با موضوع بررسی طرح حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی فضای مجازی و بررسی بودجه نهادهای حوزوی در قم برگزار شد. جلسه ۱۳۲ شورای تخصصی حوزوی شورای عالی انقلاب فرهنگی با موضوع بررسی طرح حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی فضای مجازی و ارایه گزارش از آخرین وضعیت بودجه نهادهای حوزوی در سال ۱۴۰۱ با حضور نمایندگانی از مجلس شورای اسلامی، شورای عالی انقلاب فرهنگی، شورای عالی حوزه‌های علمیه، رییس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، مسوول مرکز مطالعات راهبردی حوزه و روحانیت، مدیر حوزه علمیه خواهران، مدیران حوزه‌های علمیه تهران و اصفهان، معاون پژوهش حوزه علمیه خراسان و جمعی از اساتید و متخصصان حوزوی و دانشگاهی در سالن همایش‌های بین‌المللی غدیر قم برگزار شد. جلسات این شورا، هر دو هفته یک بار، به منظور تحقق دو ماموریت تزریق نگرش حوزوی در مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی و تدوین سیاست‌ها و قوانینی که حوزه‌های علمیه در فرآیند سیاست‌گذار علم و فرهنگ کشور به آنها نیاز دارد برگزار می‌شود؛ و این شورا تنها واسط رسمی میان شورای عالی انقلاب فرهنگی و شورای عالی حوزه‌های علمیه است. در ابتدای این جلسه رضا تقی‌پور، نماینده مجلس و رییس کمیسیون مشترک حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی فضای مجازی به نظام حکمرانی فضای مجازی مطلوب اشاره کرد و ضمن تبیین نظام‌های حکمرانی فضای مجازی در کشورها به تبیین اصول و شاخصه‌های نظام حکمرانی فضای مجازی مناسب برای جمهوری اسلامی ایران پرداخت و در ادامه سند طرح حمایت از کاربران فضای مجازی و خدمات پایه کاربردی در فضای مجازی را که در ۶ فصل تدوین شده بود به اجمال توضیح داده و در مورد روند کار تهیه و تصویب آن توضیحاتی را ارایه کرد. در ادامه این جلسه حاضرین ضمن ارایه پیشنهاداتی در راستای تصویب و ترمیم طرح و تسریع در روند بسترسازی و تحقق گام‌های نوین در جهت گسترش امنیت در فضای مجازی و حفظ بنیه‌های کشور و حفاظت از داده‌ها و اطلاعات به تحلیل و بررسی فضای مجازی کشور و اقدامات و راهبردهای لازم برای این عرصه پرداختند.

    اعتراض دبیر کمیسیون طرح صیانت  به ارایه طرح پیشنهادی مرکز پژوهش‌ها 

دبیر اول کمیسیون مشترک بررسی طرح صیانت از مرکز پژوهش‌های مجلس بابت پیشنهاد طرح 8 ماده‌ای انتقاد کرد. او گفت این مرکز تنها نقش مشاوره‌ای دارد و ارایه طرح پیشنهادی از سوی آنها کار درستی نیست. بیژن نوباوه وطن، عضو کمیسیون مشترک بررسی طرح صیانت در گفت‌وگو با فارس از ارایه طرح پیشنهادی 8 ماده‌ای از سوی مرکزپژوهش‌ها خبر داده و گفت: مرکز پژوهش‌های مجلس پس از گذشت فرصت بیست روزه‌ای که به این مرکز داده شده بود، به جای اعلام نظر درباره طرح صیانت، طرحی هشت ماده‌ای در این باره پیشنهاد کرده است. وی با تاکید بر اینکه مرکز پژوهش‌های مجلس طبق قانون فقط می‌تواند نظر مشورتی ارایه دهد اظهار کرد: این اقدام مرکز پژوهش‌ها درباره طرح حمایت از کاربران در فضای مجازی درست نیست و ما این موضوع را پیگیری خواهیم کرد. بنابر گفته سخنگوی کمیسیون مشترک، جلسات این کمیسیون از دوشنبه این هفته از سر گرفته خواهد شد. از سوی دیگر، سید محمدکاظم مدرسی امام جمعه بخش مرکزی یزد نیز چند روز پیش با انتقاد از مجلس در مورد برخورد با طرح صیانت از کاربران فضای مجازی، گفت: مجلس با ارسال طرح صیانت از کاربران فضای مجازی به مرکز پژوهش‌های مجلس، انتظار متدینین، علما و انقلابیون را محقق نکرد. او اظهار کرد: نمایندگان مجلس طرحی در مورد صیانت از کاربران فضای مجازی مطرح شد و به هر دلیلی به مرکز پژوهش‌های مجلس ارجاع داده شد که در واقع دریایی است که این طرح در آن غرق خواهد شد. ۱۸۰ نفر از نمایندگان مجلس نامه‌ای امضا کردند و استمداد طلبیدند که این طرح اجرایی شود اما توجهی به آن نشد. وی عنوان کرد: انتظار ما از مجلس این نبود که با این طرح اینگونه برخورد شود و دست خود را در مقابل این طرح ببندند و بعد از هیات دولت و قوه قضاییه استمداد بخواهند اما اکنون هم دیر نشده و هم مجلسی‌ها و هم وزارت ارشاد این موضوع را بررسی کنند. مدرسی تاکید کرد: تصویب این طرح دغدغه متدینین و نیروهای انقلابی است و انتظار داریم وزارت ارشاد این موضوع را به شکل ویژه در دستور کار قرار دهد زیرا اکنون فضای مجازی ما وضعیت آشفته‌ای دارد که باید سر و سامان پیدا کند.