نرخ واقعی دلار ۲۵ تا ۳۰ هزار تومان است

مهدی رباطی| کارشناس اقتصادی|

 برمبنای یک روش اقتصادی نرخ واقعی ارز در اقتصاد ایران عددی بین ۲۵ تا ۳۰ هزار تومان است، گفت: در صورتی که تحولات سیاسی تاثیر مثبتی در رشد اقتصادی کشور داشته باشد، می‌تواند قدرت پول ملی را افزایش دهد. نرخ ارز یکی از مهم‌ترین متغیرهای اقتصاد کلان است که اغلب کشورها در بحث تنظیم تجارت خارجی خود با یکدیگر برروی این موضوع جنگ ارزی دارند. متغیر نرخ ارز تا حدود زیادی تنظیم‌کننده درآمدهای صادراتی کشورها و در واقع تنظیم‌کننده تراز تجاری و تراز پرداختی کشورها است. به همین دلیل دولت‌ها روی متغیر نرخ ارز بسیار حساس هستند. به عبارت دیگر شما نمی‌توانید نرخ ارز را با سیاست‌های دستوری مانند سایر متغیرهای مستقل در اقتصاد کلان (مثل نرخ بهره) مدیریت کنید. نمی‌توان گفت که نرخ ارز کشور ما از این به بعد یک نرخ مشخص است.نرخ ارز یک متغیر وابسته است که اصلی‌ترین عامل تاثیرگذار بر آن، بحث تورم و رشد اقتصادی است. به عبارتی هر چقدر که رشد اقتصادی افزایش، نقدینگی و تورم کاهش پیدا کند، به همین نسبت ارزش پول ملی نیز افزایش خواهد یافت. از سوی دیگر هر چقدر که یک کشور نرخ رشد اقتصادی پایین و حجم نقدینگی بالا داشته باشد، به همان نسبت شاهد افت ارز پول ملی خواهد بود. تعیین نرخ ارز یا ارزش حقیقی آن موضوع پیچیده‌ای است و کارشناسان در این موضوع اختلاف نظر دارند. در نتیجه شما به راحتی نمی‌توانید یک رقم مشخص را برای نرخ ارز اعلام کنید. یک روش متداول برای محاسبه نرخ ارز در اقتصاد مقایسه قدرت برابری خرید سبد مشخصی است که در اقتصاد به آن PPT گفته می‌شود. براساس این روش، نرخ ارز با توجه به تورم کشورها و مقایسه قدرت خرید یک سبد مشخص بین دو کشور محاسبه می‌شود. محاسبات مختلف با سال پایه‌های مختلف اعداد گوناگونی را به ما می‌دهد اما اگر بخواهیم براساس این روش محاسبات را انجام دهیم و سال پایه را 1390 در نظر بگیریم، به نرخی بین 25 تا 30 هزار تومان می‌رسیم. عددی که در حال حاضر دلار در آن قرار دارد، با توجه به نرخ رشد اقتصادی و تورم فعلی، یک نرخ متعادل است. یقینا اگر به همین شکل شاهد افزایش نقدینگی و به دنبال آن تورم باشیم، در سال‌های آینده نرخ واقعی ارز افزایش خواهد یافت. از این جهت که جامعه انتظار دارد ارز بیشتری وارد کشور شود. بعد دیگر تاثیر آن بر اقتصاد کلان است. در صورتی که تحولات سیاسی تاثیر مثبتی در رشد اقتصادی و سرمایه‌گذاری خارجی در کشور داشته باشد، می‌تواند قدرت پول ملی را افزایش دهد. البته در صورتی که صرفا شاهد ورود مقداری ارز به کشور باشیم و در نهایت رشد اقتصاد قابل توجهی رخ ندهد، کاهش نرخ ارز موقتی خواهد بود.  در نتیجه بانک مرکزی به عنوان بازارساز بازار ارز کشور، نباید اجازه دهد که نرخ ارز دارای حباب منفی شده و به پایین‌تر از نرخ واقعی ارز سقوط کند؛ چرا که این اتفاق سبب منفی شدن حساب سرمایه، خروج سرمایه و خروج ارز از کشور خواهد شد. ضمن اینکه تولید ملی نیز به سبب افزایش واردات به‌شدت لطمه خواهد خورد.