نرخ بهره بانکی و بورس
نیما میرزایی
بورس همچنان وضعیت نوسانی و تا حدودی ریزشی دارد، اما تا انتهای این مسیر، زمان زیادی باقی نمانده است.احتمالاً پس از نهایی شدن برجام و عبور از ترس و شوکی که بازار منتظر آن است، بتوان به سمت صعود حرکت کرد و به نظر میرسد در انتهای مسیر نزولی هستیم.
بزرگترین سیگنال حمایتی سیاستگذار از بورس، کاهش نرخ بهره است که میتواند تقویت بازار را در پی داشته باشد. اگر نرخ بهره به کمتر از 20 درصد برسد، بازار بهطور خودکار، اعتماد به نفس لازم را پیدا میکند و خریداران نیز برمیگردند. با توجه به اخبار مثبت برجامی و سیگنالهایی که از اظهارات مسوولان دریافت میشود، شاید در هفتههای آینده کاهش نرخ بهره اتفاق بیفتد. در صورتی که سناریوی توافق را در نظر بگیریم، صنایع ریالی با محوریت بانکیها میتوانند موفق ظاهر شوند. با این حال، وضعیت صنایع دلاری نیز نسبتاً مناسب ارزیابی میشود. این تحلیل، مشروط بر این است که تصمیم احتمالی که انتظار داریم از سوی دولت گرفته شود و زمزمههای آن نیز شنیده میشود که افت شدیدی در نرخ دلار نخواهیم داشت.
با قیمتهای جهانی کنونی، بورس شرایط رشد را دارد و باید قیمتهای جهانی نیز رصد شوند. تصمیمات اتخاذ شده از سوی عوامل خارجی و مخصوصاً فدرال رزرو، میتواند منجر به افت قیمت کامودیتیها شود که هیجان منفی به بازار اضافه میکند. مساله دارایی ارزی بهطور مشخص در خصوص گروه بانکی مطرح است چراکه بانکها طی سالهای اخیر در این زمینه سرمایهگذاری کردهاند و مقدار قابل توجهی دارایی ارزی را به ثبت رساندهاند و به همین واسطه تراز ارزیشان مثبت است. عمده شرکتهای دیگر به خصوص تولیدیها ارز حاصل از فروششان را در سامانه نیما میفروشند یا بخشی از آن را صرف خرید تجهیزات میکنند و دارایی ارزی معنای چندانی ندارد. هنوز نشانههای قدرتمندی مبنی بر بازگشت روند نیست و حتی روزهایی که شاهد ورود پول به بازار هستیم، بسیار محدود است. طی روزهای اخیر خروج پول کاهش پیدا کرده بود و به کمترین حد خود در یک ماه اخیر رسید اما هنوز ورود نقدینگی را نمیبینیم و اگر ورود نقدینگی در ارقام بالا و طی روزهای متوالی شکل بگیرد و همچنین حجم معاملات افزایش پیدا کند، میتوانیم به این نتیجه برسیم که روند معکوس شده و رو به بهبود است. باید این نکته را مدنظر داشت که خروج نقدینگی روندی حدوداً یک سال و نیمه را به ثبت رسانده و به یکباره باز نمیگردد. انواع نرخهای بهره بین ۲۰ تا ۲۵ درصدی اجازه رشد به بورس حتی در سهام ارزنده و سودساز را نمیدهد.
کنترل و کاهش نرخهای بهره از مسیر شورای پول و اعتبار نیازمند اقدام فوری است که با توجه به ترکیب اعضای آن شورا امکان این مهم توسط مجلس وجود دارد. بورس نیازمند اقدام فوری و موثر است! فلذا سقف ۲۰ درصدی نرخ بهره بین بانکی برای سال آتی را در اولین فرصت ممکن در سال جاری اجرایی کنید. مشکل جدی دیگر که در چند وقت اخیر دیده شده، تخلفات روی تابلوی معاملات و دستکاری و رنج زدنها است که روند معاملات روزانه را به هم میریزد.