زلزله خاموش نزدیکتر از همیشه
گروه راه و شهرسازی|
آنگونه که دفتر مطالعات زیربنایی مرکز پژوهشهای مجلس به تازگی گزارش کرده است، متوسط افت سالانه آبخوانهای کشور به 55 سانتیمتر رسیده است. این وضعیت اما در پایتخت وخیمتر به نظر میرسد، چه آنکه به گفته سید محمد آقامیری، عضو کمیسیون عمران و حمل ونقل شورای شهر تهران، سالی یک تا دو متر سطح دسترسی به آبخوانها در تهران پایینتر میرود. این مساله نشاندهنده این است که هرچقدر سطح دسترسی به آب پایینتر میرود آبخوانها تهی از آب میشوند و فرونشست زمین که به زلزله خاموش موسوم است، شدت خواهد گرفت.
گزارش مرکز پژوهشهای مجلس با عنوان «بررسی تحلیلی شرایط موجود و تبیین آینده وضعیت آب در کشور» همچنین حاکی است، در حال حاضر از 609 دشت کشور، 401 دشت به عنوان ممنوعه یا ممنوعه بحرانی دسته بندی شدهاند. همزمان با کاهش منابع آب و رشد جمعیت، همراه با توزیع غیراصولی و غیرآمایشی، شاخص سرانه منابع آب در دسترس کمتر شده است.
بر اساس پیش بینیها، در افق 1420 با فرض جمعیت 106 میلیون نفری و در دسترس بودن 103 میلیارد متر مکعب آب تجدیدپذیر، سرانه آب به 976 متر مکعب در سال میرسد که بیانگر وضعیت بحرانی آبی در کشور است. البته این ارقام متوسط کشوری است و شدت بحران در مناطق وسیعی از کشور به مراتب بیشتر از این آمار است.در این حال، آقامیری در گفتوگو با ایلنا درباره تشکیل کمیته تحقیق فرونشست زمین در شورای شهر تهران گفت: بحث فرونشست در تهران به ویژه در جنوب و جنوب غرب تهران بسیار جدی است. در همین رابطه تحقیقات و مطالعات قبلی را استخراج کردیم اما متاسفانه در هیچ کدام از وزارتخانهها و سازمانها و بخشهای مختلف در کشور مصوبهای برای جلوگیری از پیشرفت فرونشست در کشور تصویب نشده است و عملا هیچ کاری انجام نمیشود. او ادامه داد: تنها تحقیقاتی انجام و جلساتی برگزار و گفتاردرمانی شده است و بس.
آقامیری با اشاره به جمع آوری اطلاعات در زمینه فرونشست و نامهنگاری با دانشگاهها و چند وزارتخانه در این زمینه گفت: در شورای شهر اطلاعات را جمع آوری کردیم و به تمام دانشگاههایی که فکر میکردیم در این زمینه موثر هستند و کار تحقیقاتی انجام دادهاند از جمله دانشگاه تهران، شریف، علم و صنعت و حتی دانشگاه آزاد و مرکز پژوهشهای مجلس، مرکز پژوهشهای شهرداری، سازمان
زمین شناسی، سازمان نقشهبرداری و سه وزارتخانه راه و شهرسازی وزارت نیرو و وزارت جهاد کشاورزی نامه زدیم و درخواست کردیم کسانی را که در این زمینه کار کردهاند به ما معرفی کنند یا نتیجه مطالعات خود را در اختیار ما قرار دهند. عضو کمیسیون عمران و حمل ونقل ادامه داد: استادانی از دانشگاههای مختلف به شورا آمدند و برخی از دانشگاهها موضوع را خیلی جدی نگرفتند و ابتدا تنها یک استاد را برای گفتوگو فرستادند و وقتی دیدند موضوع جدی است، اساتید مختلفی که در این موضوع کار کردهاند را معرفی کردند و در جلسات حضور پیدا کردند.
نامه محرمانه برخی مراکز دولتی
او گفت: حتی برخی از مراکز دولتی نامه محرمانه زدند و اطلاعات محرمانهای درباره وضعیت فرونشست کشور ارایه دادند که چقدر وضعیت بغرنج است و متاسفانه هیچکس کاری انجام نداده است.
آقامیری با بیان اینکه در شورای شهر برنامه داریم تا این جلسات را ادامه دهیم گفت: حتی با دانشگاههای خارج از کشور که مساله فرونشست را داشتهاند و با اقداماتی از آن جلوگیری کردند نیزدر حال نامهنگاری هستیم. او افزود: در نهایت در شش ماهه اول سال جاری همایشهایی را برگزار میکنیم با حضور گروههای مختلف تا به یک شرح وظایفی برسیم از جمله برای شهرداری تهران.
تصمیم برای تدوین یک لایحه درسطح ملی
عضو کمیسیون عمران و حمل و نقل با اشاره به تصمیم برای تدوین یک لایحه درسطح ملی گفت: برای اینکه بتوانیم این اقدام را در سطح ملی انجام دهیم آن را به شورای عالی استانها بردیم و از طریق شورای عالی استانها در حال پیگیری موضوع فرونشست هستیم تا در نهایت لایحهای در شورای عالی استانها تنظیم و به مجلس برود و یک متولی پیدا کند. وقتی لایحه در مجلس مصوب شود الزام قانونی پیدا میکند و همه دستگاهها از جمله شهرداری تهران ملزم به اجرای آن میشوند و براساس اولویت مناطق درگیر با این پدیده بودجه در نظر میگیریم.
سالانه تا ۳۵ سانت فرونشست در دشت ورامین
او با تاکید بر اینکه باید یک کار ملی در کشور ما انجام شود با اشاره به مساله فرونشست در ایران و دیگر کشورها گفت: فرونشست در کشور ما روز به روز در حال پیشرفت است و کسی احساس فاجعه نمیکند. در کشورهای اروپایی اگر سالی یک تا چهار سانتی متر فرونشست رخ دهد وضعیت بحرانی اعلام میکنند در حالی که الان در کشور ما بین ۲۵ تا ۳۵ سانت در سال در دشت ورامین فرونشست رخ میدهد و هیچکس اعلام بحران و فاجعه نمیکند و انگار هیچ اتفاقی رخ نداده است.
افت سطح آبخوانها در تهران
آقامیری تاکید کرد: آبخوانها و سفرههای آب زیرزمین ما اکنون در حال از بین رفتن است و ما با بحران آب روبرو میشویم. در حالی که این آبخوانها و سفرههای آب زیرزمین طی چندین هزار سال ایجاد شده است و از بین رفتن آنها نسلها طول میکشد تا دوباره ایجاد شود.
او در پاسخ به اینکه اکنون چند درصد از آبخوانهای تهران از بین رفته است، گفت: مشخص هست که آبخوانها در کجاها قرار دارد اما اینکه چقدر از آبخوانهای تهران از بین رفته مشخص نیست. همین که سالی یکی دو متر سطح دسترسی ما به آبخوانها پایینتر میرود، نشاندهنده این است که هرچقدر سطح دسترسی به آب پایینتر میرود آبخوانها تهی از آب میشوند و ریزش رخ میدهد.