کج‌دار و مریز شاخص‌های اقتصادی جهان با افول کرونا
سید محمود حسینی
روز سه‌شنبه دوازدهم آوریل با خبر حوزه گردشگری نیوزیلند آغاز شد. داده‌های سالانه ورود بازدیدکنندگان نشان می‌دهد که تعداد بازدیدکنندگان خارجی که برای اقامت کوتاه‌مدت به نیوزیلند می‌آیند نسبت به ماه مشابه سال گذشته و همچنین ماه پیش سال جاری چه میزان تغییر کرده است. گردشگری سهم مهمی در اقتصاد نیوزیلند دارد، بنابراین خوانش بالاتر برای دلار نیوزیلند مثبت تلقی می‌شود. آمار منتشر شده مربوط به ژانویه 2022 بود. به‌رغم تخمین‌ها که رشد 145درصدی ورود گردشگران نسبت به ماه ژانویه 2021، این رقم به منفی یک درصد رسید. هرچند نسبت به ماه پیش از خود یعنی دسامبر 2021 با رشد 30% (پنج درصد بیش از پیش‌بینی) مواجه بوده است.
شاید بتوان این کاهش را به قرنطیه شدن چندین شهر چین مربوط دانست. اما در همسایگی نیوزیلند، استرالیا خبر از بهبود شرایط کسب و کار و همچنین افزایش اعتماد تجاری داد. شاخص اعتماد تجاری بر اساس نظرسنجی تجاری شرکت‌های استرالیایی است که توسط بانک ملی استرالیا انجام می‌شود. این شاخص نشان‌دهنده انتظارات مشاغل در مورد شرایط کسب و کار برای 3 ماه آینده است. اعداد منتشر شده این شاخص 16 بود، دوبرابر عدد تخمین زده شده و 3 واحد بیش از ماه پیش.
بانک مرکزی ژاپن (BoJ) نیز اخبار مثبتی منتشر کرد. شاخص اول مربوط به میزان وام بانکی اعطایی بانک مرکزی ژاپن بود. این شاخص پویایی تمام وام‌های معوق بانک‌های ژاپنی را در ماه جاری نسبت به ماه مشابه سال قبل نشان می‌دهد. بانک ژاپن نرخ بهره منفی را تعیین کرده است، به این معنی که نرخ‌ها زیر صفر هستند. این یک سیاست پولی غیر سنتی است که برای تحریک اقتصاد استفاده می‌شود. عدد اعلام شده نیم درصد بود که 2/0 درصد بالاتراز پیش‌بینی‌ها بود. عدد شاخص بالاتر از مقدار پیش‌بینی شده ممکن است تأثیر مثبتی بر ین ژاپن داشته باشد. افزایش حجم وام به بهبود احساسات تجاری و افزایش سرمایه‌گذاری اشاره دارد. با این حال، ین ژاپن بیشتر از شاخص‌های داخلی متاثر از شاخص‌های خارجی است.
هند دومین کشور پرجمعیت جهان و اقتصاد نوظهور در حوزه تولید با اخبار منفی مواجه بود. به‌طوری که در بخش تولیدات صنایع سنگین حدود 3% کمتر از میزان انتظارات بود. همچنین در بخش تولید سایر صنایع با اینکه رشد 11درصدی برای آن، با رقم 08/0% مواجه شد. رقمی که نسبت به ماه پیش میلادی نیز دچار افت 03/0 درصدی بود است.
علی‌رغم این کاهش‌ها، در بخش قیمت مواد غذایی رشد 7 و نیم درصد داشته و همچنین شاخص قیمت مصرف‌کننده (CPI) نیز رشد حدود یک درصدی داشته است. این شاخص ممکن است بر نرخ بهره، مشوق‌های مالیاتی، دستمزدها و مزایای دولت تأثیر بگذارد. به عنوان معیاری برای سنجش تورم، CPI ممکن است تأثیر زیادی بر ارزش روپیه هند داشته باشد. رشد آن را می‌توان برای مظنه INR مثبت دانست.
در قاره سبز، همزمان با بحث انتخابات فرانسه، تراز تجاری این کشور نیز منتشر شد. طبق عدد منتشر شده فرانسه در فوریه 2022 با کسری تجاری 10 میلیارد یورویی مواجه بوده است. شرایط برای آلمان، قوی‌ترین اقتصاد اروپا، کمی متفاوت بود. شاخص احساسات نسبت به شرایط اقتصادی که توسط موسسه پژوهش اقتصادی اروپا ZEW انجام می‌شود، یکی از مواردی است که مورد توجه اقتصاددانان و سرویس‌های اطلاع‌رسانی مانند رویترز نیز قرار می‌گیرد. برای به دست آوردن عدد این شاخص، مهم‌ترین شاخص‌های مالی بین‌المللی موضوع این نظرسنجی قرار می‌گیرند. مواردی مانند: نرخ تورم، نرخ بهره، شاخص سهام، نرخ ارز و قیمت نفت. کارشناسان بازار مالی در پاسخ‌های خود تنها باید برآوردهای کیفی از روندها با توجه به جهت تغییر ارایه دهند. این بدان معناست که آنها صرفاً ارزیابی می‌کنند که آیا به نظر آنها، مثلاً نرخ بهره بلندمدت افزایش(+)، کاهش(-) یا کم و بیش ثابت(=) در 6 ماه آینده برای شاخص‌های وضعیت خواهد بود یا خیر. این یک شاخص پیشرو برای سلامت اقتصادی است . سرمایه‌گذاران و تحلیلگران به دلیل شغل خود بسیار مطلع هستند و تغییرات در احساسات آنها می‌تواند یک سیگنال اولیه از فعالیت‌های اقتصادی آینده باشد.
عدد منتشر شده برای شاخص احساسات اقتصادی آلمان 41- بود. هرچند عدد زیر صفر نشان از بد‌بینی دارد اما عدد به دست آماده 7 واحد بهتر از تخمین‌های انجام شده بود. هرچند نظرسنجی ZEW از نظر تاریخی بر اقتصاد آلمان متمرکز است و آلمان تمایل دارد اقتصاد منطقه یورو را رهبری کند، بنابراین چشم‌انداز کلی ناشی از این شاخص منطقه یورو را تحت‌الشعاع داده‌های آلمانی منتشر شده قرار می‌دهد. البته این شاخص برای اقتصاد کل اروپا نیز منتشر می‌شود که در آخرین عدد منتشر شده برای ماه قبل میلادی این عدد 43- بود که 3 واحد بهتر از مقدار پیش بینی شده بود. این شاخص نشان‌دهنده احساسات سرمایه‌گذاران صنعتی در حوزه یورو است. رشد شاخص به معنای انتظارات مطلوب است و امکان پیش‌بینی رشد سرمایه‌گذاری‌های در اقتصاد منطقه یورو را فراهم می‌کند. همچنین ممکن است بر قیمت یورو تأثیر مثبت بگذارد.
در ایالات متحده، شاخص درآمد واقعی نشان از کاهش میزان درآمد امریکایی‌ها که در ماه فوریه با کاهش نیم‌درصدی درآمد واقعی مواجه بودند، در ماه مارس این کاهش به 1/1% درصد رسیده است. درآمد واقعی (ماهانه) نشان‌دهنده تغییرات درآمد واقعی جمعیت در ماه معین نسبت به ماه قبل است. این محاسبه شامل دستمزد، پاداش و سایر درآمدها منهای پرداخت‌های اجباری (عمدتاً مالیات) می‌شود. بنابراین، درآمد واقعی منعکس‌کننده قدرت خرید واقعی جمعیت است.
از طرف دیگر، شاخص قیمت‌های مصرف‌کننده اعم از شاخص قیمت اصلی (که غذا و انرژی را به دلیل نوسانات از محاسبه حذف می‌کند) و همچنین سایر شاخص‌های قیمت مصرف‌کننده با رشد مواجه بوده‌اند. البته به دلیل اینکه در حوزه دلار انتقاداتی به این شاخص وجود دارد تاثیر آن متوسط بر روی دلار ارزیابی می‌شود.
