چرا خودروسازان عرضه را کاهش دادند؟

تعادل |

تغییرات قیمتی در بازار خودرو درحالی امسال نیز به شکل دیگری خود را نشان داده است که قرار بود براساس وعده وزارت صمت و تعهد خودروسازان افزایش عرضه محصولات در بازار ایجاد و شکاف قیمت 50 تا 200 میلیون تومانی کارخانه تا بازار محصولات داخلی از بین برود. اما تصمیم‌گیری‌های نامناسب باعث شده تا همچنان بازار خودرو تحت تاثیر نوسانات قیمتها قرار گرفته و خبری از آرامش در آن نباشد. بلاتکلیفی در فروش خودرو کمبود عرضه و افزایش قیمت تمام شده عاملی شده تا بازار با کمبود محصول روبرو و شاهد رشد قیمت‌ها باشد. در حال حاضر پراید 111 که در اسفندماه 198 میلیون تومان به فروش می‌رسید امروز به 205 میلیون تومان رسیده است. در کنار این، خانواده سمند و پژو نیز با رشد قیمت روبروست. کمبود عرضه در حالی از سوی خودروسازان صورت گرفته که میثاق‌نامه‌ای که به امضای مدیران ارشد گروه صنعتی ایران‌خودرو رسیده این خودروساز مدعی است که متعهد به تولید خودروی کامل و بدون کسری قطعه از ابتدای خردادماه شده است. کارشناسان خودرو این اقدام را طرح نمایشی و بی‌خاصیت معرفی کردند. طرح قرعه کشی خودرو نیز گویا توسط خودروسازان با شکست مواجه شده و این‌بار وزارت صمت خود را متولی اصلی فروش خودرو معرفی کرده است به نحوی که قرار است از هفته آینده در سامانه فروش یکپارچه عرضه محصولات انجام شود اما سازوکار فروش خودرو در این سامانه مشخص نیست و وزارت صنعت نیز در این رابطه شفاف‌سازی لازم را انجام نداده است. البته این موضوع از سوی انجمن خودروسازان مورد انتقاد قرار گرفته بود. 

    قیمت خودرو در دو بازار

نابسامانی بازار خودرو انتقاد تقریبا تمامی مسوولان کشور از مجلس، مجمع تشخیص مصلحت نظام، پلیس، دولت و... را به دنبال خود داشت، با این حال تا به امروز هیچ اتفاق مثبتی در بازار نیفتاده و قیمت‌ها اگرچه کند اما همچنان روند افزایشی را حفظ کرده اند؛ به گونه‌ای که به نظر می‌رسد بازار خودرو بدون متولی بوده و اخبار هیجانی و دلالان نبض قیمت‌ها را به دست گرفته‌اند.

 اگرچه عرضه کم خودرو از جمله دلایل اصلی نابسامانی بازار خودرو محسوب می‌شود و این موضوع مورد تایید مسوولان وزارت صمت نیز قرار گرفته اما تا به امروز که تقریبا ۵۰ روز از شروع سال جدید گذشته هنوز سیاست دقیقی از سوی متولیان برای افزایش عرضه خودرو اتخاذ نشده و بازار خودرو همچنان تشنه‌تر از قبل مانده است. رصد بازار خودرو نشان می‌دهد، قیمت پراید ۱۱۱ با یک میلیون تومان افزایش قیمت به ۲۰۵ میلیون تومان رسید. تیبا یک میلیون تومان کاهش یافت و ۱۹۷ میلیون تومان بود. تیبا دو هم با یک میلیون تومان کاهش به ۲۰۷ میلیون تومان و تیبا دو پلاس با دو میلیون تومان افزایش به ۲۱۵ میلیون تومان رسید. کیا سراتو امروز ۸۰ میلیون تومان افزایش یافت و به یک میلیارد و ۱۵۰ میلیون تومان به فروش رسید. از سوی دیگر، قیمت دنا تیپ یک با دو میلیون تومان کاهش به ۳۹۰ میلیون تومان رسید. دنا پلاس دنده‌ای توربو با ۱۱ میلیون تومان افزایش به ۴۷۷ میلیون تومان رسید. دنا پلاس توربو اتوماتیک با چهار میلیون تومان کاهش به ۵۰۰ میلیون تومان رسید. در این میان؛ پژو پارس چهار میلیون تومان کاهش قیمت داشت و به ۳۱۰ میلیون تومان، پژو ۲۰۶ تیپ دو با دو میلیون تومان کاهش به ۳۱۰ میلیون تومان و پژو ۲۰۶ تیپ پنج با دو میلیون تومان افزایش به ۳۴۷ میلیون تومان رسید.

در همین حال، قیمت خودرو صفر داخلی در روز ۱۹ اردیبهشت ۱۴۰۱ با توجه به آمارها و قیمت روزانه سایت دیوار با تغییراتی همراه است. ارزیابی‌ها نشان می‌دهد، قیمت خودرو صفر داخلی امروز ۱۹ اردیبهشت ۱۴۰۱ در بازار ایران به شرح زیر است: خودروی پراید ۱۱۱ به ۲۰۶ میلیون تومان رسید. پراید ۱۳۱ نیز به قیمت ۱۷۶ میلیون تومان رسید. خودروی دنا پلاس اتوماتیک مدل ۱۴۰۱ هم‌اکنون در قیمت ۵۰۳ میلیون تومان در بازار خودروی کشور موجود است. اما دنا معمولی ۱۴۰۱ به ۳۸۶ میلیون تومان رسید.

در همین حال قیمت خودروهای پرطرفدارنیز دستخوش تغییراتی شده است؛ ‌به‌طوریکه نرخ خودرو تیبا هاچ بک پلاس به ۲۱۴ میلیون تومان رسیده است. پژو ۲۰۶ تیپ دو با دو میلیون تومان افزایش نسبت به روز گذشته، به قیمت ۳۱۴ میلیون رسید. پژو ۲۰۶ تیپ پنج نیز پنج میلیون تومان افزایش قیمت داشت. این خودرو در بازار کشور به ۳۵۰ میلیون تومان رسید. خودرو پژو پارس اتوماتیک نیز به ۴۴۵ میلیون تومان رسید. اما خودروی تارا اتوماتیک با سه میلیون تومان افزایش نسبت به روز گذشته به قیمت ۵۹۰ میلیون تومان رسید.

    انجمن خودروسازان: به شیوه جدید قرعه‌کشی خودرو انتقاد داریم

وضعیت بازار در حال این روزها آشفته گزارش می‌شود، که وزیر صمت هم به تازگی به سازمان حمایت بخشنامه‌ای را مبنی بر لزوم اجرایی شدن قرعه‌کشی توسط این سازمان ابلاغ کرده که خودروسازان باید از 18 اردیبهشت از این شیوه تبعیت کنند. البته این موضوع از سوی دبیر انجمن خودروسازان مورد انتقاد قرار گرفته است، به‌طوری‌که احمد نعمت‌بخش دبیر انجمن خودروسازان گفته است: نسبت به بخشنامه وزیر صمت مبنی بر شیوه جدید قرعه‌کشی انتقاد داریم، تاکنون بخش خصوصی کار خود را انجام می‌داد و بدون سیستم قرعه‌کشی مردم به‌سهولت خودرو را ثبت‌نام می‌کردند و تحویل می‌گرفتند. وی افزود: نامه وزیر صمت به رییس سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان با سیاست‌های رییس‌جمهور نیز مغایرت دارد؛ حتی آقای وزیر گفته بودند “امسال قرعه‌کشی نخواهیم داشت. “ و اکنون این سوال مطرح است؛ چرا سیستم قرعه‌کشی را تغییر دادند؟ به‌گفته دبیر انجمن خودروسازان این‌ روش برای قرعه‌کشی خودرو درست نیست و باید اجازه داد هیات‌مدیره خودروسازان خود تصمیم به روش فروش بگیرند. 

حال با توجه به اینکه اخیر وزیر صمت، دستور دادند که فروش خودرو باید در سامانه یک‌پارچه انجام شود، برخی از کارشناسان معتقدند که این اقدام فعلا تاثیری چندانی در میزان عرضه و روند بازار ندارد وباید اجرایی شود تا نتیجه و تاثیر آن را در بازار مشاهده کرد. در حال حاضر عرضه خودرو کم است. اما توقف عرضه خودرو به بازار تاثیر منفی دارد و باعث افزایش قیمت دوباره خودروها می‌شود.

    میثاق‌نامه مدیران ایران‌خودرو نمایشی و بی‌خاصیت است!

در سال‌های اخیر خودروسازان به بهانه کسری قطعه، مدت‌ها خودروهای تولیدی را در پارکینگ نگه داشته و پس از گرفتن مجوز افزایش قیمت ناگهان کسری قطعه بر طرف شده و انبوهی از خودروها وارد بازار می‌شد.اما امروز خبری عجیب مبنی بر تغییر رویه یکی از خودروسازان همه را شوکه کرد. در میثاق‌نامه‌ای که به امضای مدیران ارشد گروه صنعتی ایران‌خودرو رسیده این خودروساز مدعی است که متعهد به تولید خودروی کامل و بدون کسری قطعه از ابتدای خردادماه شده است. بر همین اساس از ابتدای خردادماه تولید خودروی کسری دار، متوقف خواهد شد و ضمن تلاش مضاعف برای رعایت الزامات کیفی، فرآیند تولید عبور مستقیم خودرو از خط تولید به دست مشتریان محترم، تبدیل به فرهنگ تولیدی در گروه صنعتی ایران‌خودرو خواهد شد. مدیرعامل گروه صنعتی ایران‌خودرو که راهبری اجرای میثاق‌نامه را برعهده دارد، آن را اقدامی ماندگار در تاریخ ایران‌خودرو دانسته است. فربد زاوه، کارشناس بازار و صنعت خودرو در این خصوص گفت: این نامه از جمله نمایش‌های مضحک و بی‌خاصیتی است که روزانه در کشور اتفاق می‌افتد و فقط جنبه شعاری دارد. مدیرانی که این میثاق‌نامه را امضا کرده‌اند، بیش از 25 سال است که در این صنعت کار می‌کنند. اگر بعد از 25 سال فعالیت نمی‌دانند، اصل اول تولید این است که تولید باید کامل باشد، باید به حال صنعت، تحصیلات دانشگاهی و ... در کشور قصه خورد. این یک مساله روشن است که باید تولید کامل باشد و نیازی به میثاق‌نامه ندارد. تولید ناقص از نظر اقتصادی، به‌شدت برای یک بنگاه اقتصادی سم است. به این معنی که بخشی از نقدینگی به کالای ناقصی تبدیل می‌شود که حتی نمی‌توان آن را به فروش رساند.

این کارشناس صنعت خودرو در پاسخ به این سوال که آیا با این میثاق‌نامه میزان تولید خودرو کاهش می‌یابد، گفت: حجم تولید کاهش پیدا نمی‌کند. این میثاق‌نامه که بر عدم تولید ناقص تاکید دارد، باعث کاهش میزان خواب سرمایه و زیان خودروساز می‌شود. جالب این است که در این میثاق‌نامه آمده است که از ابتدای خرداد 1401 تولیدات ناقص خود را متوقف می‌کنیم. به این معنی که ایران‌خودرو قرار است 12 روز دیگر به تولید ناقص محصولات خود ادامه دهد.