اقتصاد کلان

اداره ارزان‌تر کشور ممکن است

رییس کل دیوان محاسبات کشور گفت: می‌توان با برنامه‌ریزی قوی‌تر و تمهیدات بهتر، کشور را بسیار ارزان‌تر از وضع کنونی اداره کرد. مهرداد بذرپاش، دیوان محاسبات را یاری‎گر و کمک حال دستگاه‌ها در صحنه اجرایی دانست و خاطرنشان کرد: معاونین مالی و اداری را می‌توان اصلی‌ترین بخش ستاد  در هر دستگاه دولتی قلمداد کرد و مسلم است که اگر «ستاد» هر ارگان، نتواند وظایف خود را به درستی انجام دهد، بخش «صف» نیز به طریق اولی از عملکرد قابل قبولی برخوردار نخواهد بود؛ لذا عملکرد کم خطا و بدون انحراف از قوانین در دستگاه‌های متبوع، نسبت مستقیمی با وظایف شما معاونان دارد. هشدار درباره فراوانی تخلفات در دستگاه‌های اجرایی از دیگر سخنان رییس کل دیوان محاسبات بود و در این باره بیان داشت: متاسفانه بسیاری از احکام بودجه در دستگاه‌ها با فقدان عملکرد مواجه است و این نشان از عدم پایبندی به اجرای قانون دارد. البته با توجه به عزم جدی رییس دولت محترم، امید آن می‌رود که به زودی شاهد پیاده سازی هرچه کم خطاتر بودجه سنواتی باشیم. بذرپاش افزود: فاصله گرفتن از روش‌های سنتی نظارت و برخط نمودن سازوکارها، یکی از مهم‌ترین کارویژه‌های دیوان محاسبات است که تحقق این امر، نه تنها سرعت رسیدگی‌ها را به میزان قابل توجهی افزایش خواهد داد بلکه تعارضات احتمالی میان دستگاه‌های نظارتی با ارگان‌های دولتی را به حداقلی‌ترین حالت ممکن می‌رساند. رییس کل دیوان محاسبات لزوم اصلاح ساختار بودجه‌ریزی را یکی از ضروری‌ترین نیازهای کشور دانست و تصریح کرد: یکی از مهم‌ترین انتظارات رهبر فرزانه انقلاب، اصلاح اساسی ساختار بودجه است که یکی از اصلی‌ترین محورهای اصلاح بودجه، بودجه‌ریزی عملیاتی است که متاسفانه بیش از ۲ دهه مغفول مانده است. بذرپاش با انتقاد از کند شدن روند کوچک سازی دولت، گفت: بخش اعظمی از بودجه دستگاه‌ها صرفاً خرج حقوق و دستمزد کارکنان می‌شود که این خود نشان از فربه شدن بیش از پیش دولت‌ها دارد و منابع کشور، توانایی تداوم حرکت در این دور تسلسل را نخواهد داشت. رییس کل دیوان محاسبات کشور اظهار داشت: اگرچه هیچ فرد منصفی، مُنکر محدودیت‌های منابع در کشور نیست اما ناگفته پیداست که می‌توان با برنامه‌ریزی قوی‌تر و تمهیدات بهتر، کشور را بسیار ارزان‌تر از وضع کنونی اداره نمود.

توزیع یارانه‌ها در مبارزه با فقر مطلق

کارشناس اقتصادی با بیان اینکه پرداخت یارانه نقدی به مردم موجب می‌شود تا فقر مطلق برای افرادی که توانایی خرید هیچ‌ یک از اقلام اساسی سبد خانوار را ندارند تا حدودی از بین برود، گفت: همزمان با افزایش نرخ کالای اساسی باید اقدامات لازم در خصوص همگام‌سازی یارانه‌های نقدی وجود داشته باشد. «هادی حق‌شناس» به مزیت‌های حذف و اصلاح ارز ترجیحی و ارایه یارانه نقدی به مردم اشاره کرد و افزود: به‌طور طبیعی اصلاح قیمت‌ها از رانت و اتلاف منابع جلوگیری می‌کند و علامت مهمی برای تولیدکننده و واردکننده خواهد بود، اگر قیمت‌ها واقعی باشد، جلوی واردات بی‌رویه و هدررفت منابع گرفته می‌شود؛ همچنین رساندن یارانه به دست مصرف‌کننده به‌جای تولیدکننده می‌تواند رانت و فساد ناشی از رانت‌های گذشته را جبران کند. وی خاطرنشان کرد: اصلاح قیمت‌ها راه‌حل نهایی نیست و ضرورتاً به اصلاحات ساختاری منجر نخواهد شد و در این زمینه با رشد قیمت‌ها باید میزان یارانه پرداختی به مردم افزایش یابد، در اصل از سال ۸۹ اصلاح قیمت حامل‌های انرژی را داشتیم و پایه یارانه ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومان از آن زمان شروع شد. حق‌شناس مطرح کرد: در عین حالی که اصلاح قیمت‌ها می‌تواند مانع هدررفت منابع شود باید توجه داشتم باشیم که این اقدامات مُسکن موقتی است و در کنار اصلاح قیمت اقلام اساسی همچون مرغ، تخم‌مرغ و لبنیات باید به فکر اقدام اساسی برای اصلاح سیاست‌های پولی باشیم، چراکه در این صورت می‌توان مانع افزایش بی‌رویه قیمت‌ها در سال آتی و تشدید تورم شد. این کارشناس اقتصادی با اشاره به اینکه کنترل تورم در اقتصاد موجب می‌شود تا در چند سال آینده فشار کمتری از افزایش قیمت‌ها بر مردم و دولت وارد شود، گفت: هم‌زمان با افزایش قیمت‌ها دولت ملزم است برای جبران آن در سبد خانوار و برای کوچک نشدن سفره مردم یارانه را افزایش دهد. وی در خصوص مزیت‌های پرداخت یارانه به مردم اظهار کرد: پرداخت یارانه نقدی به مردم موجب می‌شود تا فقر مطلق برای افرادی که درآمد زیر صفر دارند و توانایی خرید هیچ‌یک از اقلام اساسی سبد خانوار را ندارند تا حدودی از بین برود اما باید در نظر داشت که همگام با رشد قیمت‌ها باید برنامه برای افزایش یارانه نیز جهت جبران افزایش قیمت‌ها در نظر گرفته شود. حق‌شناس خاطرنشان کرد: نباید تجربه یارانه ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومانی تکرار شود و هم‌زمان با افزایش منابع هدفمندی یارانه‌ها، باید یارانه پرداختی به مردم نیز افزایش یابد. این کارشناس اقتصادی با اشاره به اینکه پرداخت یارانه نقدی به کالابرگ الکترونیکی ارجحیت دارد، گفت: یارانه نقدی جایگزین بهتری برای افزایش قیمت کالاها برای مردم است؛ چرا که هر خانواری از هر کالایی که خریداری می‌کند وجه نقد را صرف امور دیگر و سایر نیازها می‌کند، اما کالابرگ موجب می‌شود قدرت انتخاب از مردم گرفته شود. وی با بیان اینکه اقتصاد ایران نمی‌تواند تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی را ادامه دهد، گفت: در آن مقطع که ارز ۴۲۰۰ تعیین شد تصور نمی‌شد تخصیص این ارز به کالاها قرار است این اندازه طولانی شود البته بخشی از کالاها در طول سال گذشته از شمول این ارز حذف شد و بیشتر کالاهای اساسی نظیر دارو و نهاده‌های دامی و گندم باقی ماند؛ بنابراین ارز ۴۲۰۰ تومانی دیریازود باید حذف می‌شد. حق‌شناس با تاکید بر اینکه نکته دوم اینکه قوت لایموت مردم نان است و اگر این موضوع دچار مشکل شود آثار زیان باری خواهد داشت، ادامه داد: فلسفه پرداخت یارانه‌ها این بود که مردم از حداقل امنیت غذایی و درمانی برخوردار باشند؛ بنابراین دولت کار بسیار سختی را شروع کرده و امیدواریم این اصلاحات با حداقل عوارض به اتمام برسد و دهک‌های کم‌درآمد که تحت‌فشار شدید تورم و گرانی هستند با حذف یارانه آرد برای صنف و صنعت مشمول گرانی نان نشوند تا بیش از این آسیب نبینند.