بلاگرها، تاثیر بر سبک زندگی و فرهنگ
گلی ماندگار|
شما هم حتما وقتی در فضای مجازی میگردید، فیلمهایی از بیوتی بلاگرهای مرد دیدهاید. البته دیدن فیلمهایی از این دست وقتی یک زن در مقابل دوربین باشد، کاملا عادی به نظر میرسد، اما حالا این مردان هستند که وارد این حرفه شدهاند و البته که هم درآمد خوبی دارند و هم افراد زیادی هستند که آنها را دنبال میکنند. شاید خیلی از شما معتقد باشید که در وضعیت کنونی با مشکلات اقتصادی و تورم موجود در جامعه پرداختن به موضوعاتی از این دست چندان هم منطقی به نظر نمیرسد، اما وقتی پای پول وسط باشد هر شغلی میتواند مورد بحث و بررسی قرار بگیرد. این افراد یعنی همین بیوتی بلاگرها که برخی از آنها به شهرت جهانی هم رسیدهاند، درآمدهایی چند صد میلیونی دارند و حالا مردان هم برای اینکه بتوانند از چنین درآمدهایی برخوردار شوند، وارد عرصه شدهاند و در مورد چگونگی آرایش و پیرایش مردانه توصیههایی میکنند و با معرفی محصولات مختلف ضمن دریافت حق تبلیغهای کلان فرهنگی را در جامعه جا میاندازند که چندان هم باب طبع نیست. این افراد کارشان آموزش آرایش و معرفی لوازم آرایش و نقد و بررسی برندهای آرایشی- بهداشتی است و از این راه که برای بسیاری از کاربران هم زننده است برای خودشان فالوور جذب کرده و کسب درآمد میکنند. مردانی که بیشتر فالوورهایشان زنان هستند و پستها و استوریهایشان از اسپانسرینگ و تبلیغ برای فروش محصولات آرایشی- بهداشتی به زنان و مردان حکایت دارد. برخیهایشان هم البته نسل جدید آرایشگرهای مردانه اند؛ آرایشگرهایی که دامادها را با انواع و اقسام کرم و ابزار آرایشی همانند عروسها گریم میکنند تا با چهرهای متفاوت در روز عروسی شان ظاهر شوند. پشت پرده این ماجرا اما گردش مالی چند صد میلیارد دلاری صنعت لوازم آرایش در دنیاست که حالا با هدف گسترش بازار خود به سراغ مردانی آمدهاند که بدشان نمیآید با انواع و اقسام کارهای آرایشی زیباتر دیده شوند!
درآمدهای چند صد میلیونی که انکار میشود
بهطور کلی کار بلاگری در فضای مجازی به یکی از شغلهای نان و آبدار تبدیل شده است. با یک حساب سرانگشتی در مورد بلاگرهای معروف میتوان به مبالغ هنگفت درآمدی آنها رسید. اما اغلب این بلاگرها یا اطلاعات دقیقی از نحوه کار و دریافت پول از مشتری بروز نمیدهند یا اصلا این درآمدهای چند صد میلیونی را انکار میکنند. اینکه کشور ما یکی از بزرگترین کشورهای مصرفکننده لوازم آرایش در بین بانوان است حقیقی است که نمیتوان آن را انکار کرد، بیوتی بلاگرهای خانم هم با توجه به این موضوع توانستند خیلی زود در فضای مجازی اسم و رسمی برای خود دست و پا کنند. اما این اندازه علاقه به استفاده از لوازم آرایشی و بهداشتی باعث شد تا توجه شرکتهای آرایشی به سوی بخش دیگری از جامعه جلب شود و اینبار مردان بشوند جامعه هدف این تولیدکنندگان و کمپانیهای بزرگ.
تا ۲۳ میلیون فالوور برای مردان بیوتی بلاگر
با گشتی در صفحات اینستاگرام میتوانید با گروه زیادی از بلاگرها آشنا شوید. بیوتی بلاگرها یکی از این گروههای بلاگر هستند که اتفاقا سرشان خیلی شلوغ است و دنبالکنندگان زیادی دارند. اغلب بیوتی بلاگرهای معروف اینستاگرامی زن هستند اما پای مردان هم به این عرصه باز شده است. یکی از بیوتی بلاگرهای مرد ایرانی که در اینستاگرام فعالیت میکند و آموزش آرایش میدهد، ۱۰۶ هزار نفر دنبالکننده دارد که اگر به دنبالکنندگانش توجه کنید متوجه خواهید شد اغلبشان زن هستند نه مرد! این بیوتی بلاگر هم مانند دیگر بیوتی بلاگرها با آموزش مواردی همچون خط چشم کشیدن، پوشاندن جای جوش، طرز استفاده از صابون ابرو، صاف کردن مو و مواردی از این دست توانسته برای خودش این تعداد فالوور را دست و پا کند و از رهگذر این آموزشها، انواع برندهای کرم پودر، سایه، پرایمر، خط چشم، براش، پاککننده چشم و ابزار آلات و برندهای آرایشی را معرفی و در واقع تبلیغ کند. این آقا کلاسهای آنلاین هم برگزار میکند و در صفحهاش، صفحات دیگری برای رزو گریم داماد معرفی کرده و ظاهرا ساکن تهران است. در بخش نظرات این صفحه هم اغلب ابا استقبال زنان و دختران از ورود یک مرد در عرصه بیوتی بلاگری مواجهیم! چند مرد بیوتی بلاگر غیر ایرانی که در ردیف بیوتی بلاگرهای معروف اینستاگرام هستند اما تعداد فالوورهایشان به ۲۳ میلیون نفر هم میرسد.
پر کردن خلاءهای فرهنگی با این دست اقدامات
خسرو دهقان پور، جامعه شناس و کارشناس فضای مجازی درباره افزایش استقبال از بلاگرها در فضای مجازی و به خصوص بیوتی بلاگرها به «تعادل» میگوید: اولین مسالهای که باید مورد بررسی قرار بگیرد نحوه برخورد ما با کاربران فضای مجازی است. عمدتا در کشور ما هر چیزی که نظارت بر آن سخت و با مشکلات مواجه باشد، به نوعی منع میشود، اینکه مدتهای مدیدی تلاش بر این بود تا با فلیتر کردن و قطع کردن اینترنت فضای مجازی را از دسترس عموم خارج کنند، باعث شد تا میل و رغبت به استفاده از آن بیشتر شود. در این بین کسب و کارهای اینترنتی با الگوبرداری از کشورهای دیگر روز به روز بر تعدادشان افزوده شد و فضای رقابتی را به وجود آورد. اینکه حالا بیوتی بلاگری که از نظر عموم جامعه کاری کاملا زنانه است در بین مردان هم رواج پیدا کرده تنها مختص به کشور ما نیست. او میافزاید: ما نمیتوانیم این کار را نفی یا تایید کنید، هر کدام از این افراد که در فضای مجازی کار میکنند و درآمد دارند، به تنهایی یک فرد با ایدهها و رفتارها و خلقیات مشخص هستند که با توجه به تواناییهایی که دارند سعی میکنند بر جامعه هدف خود که اغلب هم جوانان هستند تاثیرگذاشته و آنها را جذب کنند. مساله فقط بیوتی بلاگرها نیستند. بر اساس تحقیقی که بر روی 100 بلاگر خانم پر مخاطب انجام شده نشان میدهد اولین حوزه سبک زندگی، بعد آشپزی، مدلینگ و زیبایی، سفر پوشاک، ورزشی و موضوعات مختلف است. از سوی دیگر مدت طولانی تبلیغ برای قمار از فعالیتهای دایمی بلاگرها به شمار میرفت. البته با پیگیریهایی که انجام شد و اقداماتی که صورت گرفت مساله قمار در فضای مجازی تا حد زیادی کنترل شد و بسیاری از این افراد دستشان برای دنبالکنندههایشان رو شد و مردم فهمیدند اکثر اینها فقط برای اینکه دارایی افراد را بالا بکشند دام گستردهاند و خبری از یک شبه پولدار شدن نیست.
این کارشناس فضای مجازی به نکته مهمی اشاره کرده و میگوید: مهمترین مساله که باعث شده تا این افراد در فضای مجازی بتوانند نظر جوانان را به خود جلب کنند و اصطلاحا فالوورهای میلیونی جذب کنند، مساله خلاءفرهنگی در جامعه است. ما وقتی جوان را به جای اینکه با کنشهای فرهنگی به سمت درست هدایت کنیم سعی داریم با یک سری فرمانهای باید و نباید مانع از جستوجوگری او شویم، فضا را برای افرادی که در عرصه مجازی در حال فعالیت برای فرهنگسازیهای اشتباه هستند باز گذاشتهایم.
تاثیر بلاگرها بر تولید فرهنگ و تغییر سبک زندگی
مجید پورخیاط، کارشناس مسائل اجتماعی و مدرس دانشگاه نیز به ضرورت توجه نسبت به فرصتها و تهدیدهایی که فضای مجازی ایجاد کرده است، اشاره میکند و میگوید: فضای مجازی یک سری مرزهای نوینی را در ارتباطات اجتماعی به وجود آورده که زمینهساز شکلگیری فرصتها و تهدیدها برای انسان شده است. امروز کمتر کسی را میتوان پیدا کرد که از شبکههای اجتماعی استفاده نمیکند. استفاده از این فضا باعث میشود یکسری رفتارها و افکار تحت تاثیر استفاده از این رسانهها قرار بگیرند که نباید مورد غفلت در این حوزه شویم. البته لازم به توجه است که با تحولات در حوزه رسانه یکسری پیشرفتها و فرصتها ایجاد شده که برخی از افراد از این فرصتها به نفع کار خودشان بهره میگیرند. او میافزاید: نمیتوانیم منکر تاثیری که بلاگرها بر تولید فرهنگ و سبک زندگی افراد میگذارند بشویم. اما این مساله در حالی اتفاق میافتد که آنچه درفضای مجازی از سوی این افراد ارایه میشود، در اکثر مواقع با واقعیتهای زندگی فاصله زیادی دارد همین مساله باعث بروز بحرانهای روحی و روانی در بین دنبالکنندههای این افراد میشود، آنها میخواهند از بلاگرها الگوبرداری کنند، چه در زمینه زیبایی و چه در زمینه سبک زندگی اما وقتی شرایط برایشان فراهم نباشد سرخورده میشوند.
فضای مجازی فقط تهدید نیست فرصت هم هست
این جامعه شناس با اشاره به اینکه فضای مجازی در کنار تمام تهدیداتی که دارد، فرصتهای زیادی نیز به همراه داشته است، میگوید: در ایام کرونا بسیاری از کسب و کارها رونق شان را از دست داده بودند که با تغییر سبک فروش به فضای مجازی این رونق را به کسب و کارشان برگرداندند، همچنین آموزشهای مدارس و دانشگاهها که در این ایام از این فضا ادامه پیدا کرد، فرصتی بود که در شرایط فعلی جامعه ایجاد شد. به هر حال استفاده از هر رسانهای نیاز به یک دانش و مهارت دارد تا به نفع احسنت از این فضا استفاده شود.