رالی خودرو در بورس

عرضه خودرو در بورس کالا در تاریخ ١٨ خرداد با درخواست وزارت صنعت، معدن و تجارت تعلیق شده بود. در آن زمان مدیر بازرسی و امور اعضا بورس کالای ایران در نامه‌ای به شرکت‌های کارگزاری اعلام کرده بود که علی‌رغم آماده‌سازی زیرساخت‌های لازم برای انجام معاملات خودرو در بورس کالا، با توجه به نامه معاونت صنایع حمل و نقل وزارت صمت مبنی بر مصوبات شصت و سومین جلسه شورای عالی هماهنگی اقتصادی، عرضه خودرو در بورس کالا تعلیق می‌شود.

پس از آن در روز ۲۱ تیر محسن علیزاده، عضو ناظر در شورای عالی بورس در توییتی نوشت: شورای عالی بورس و اوراق بهادار، امروز عرضه خودرو در بورس کالا را با هماهنگی وزارت صمت مصوب کرد. در آن روز وزیر صمت با ارزش‌گذاری سهام شرکت‌های ایران‌خودرو و ساپیا خبر داد و با عرضه برخی از خودروها در بورس کالای ایران موافقت کرد. پس از این موضوع امید قالیباف، سخنگوی وزارت صنعت، معدن و تجارت گفت که عرضه تمامی خودروها با تایید وزارت صمت خواهد بود. این فرآیند برای خودروهایی که میزان عرضه آنها برابر یا بیش از تقاضا باشد، شکل می‌گیرد. برای برخی خودروها که تولید آنها بیش از تقاضا است، امکان خروج از فرآیند قرعه‌کشی وجود دارد و امکان عرضه آنها در بورس کالا نیز فراهم است.

این مسوول در ادامه اظهار کرد که خودروهایی که تولیدشان برابر یا بیش از میزان تقاضا برای آنهاست، بالقوه می‌توانند در بورس هم عرضه شوند. اما این بالقوه بودن بدان معنا نیست که حتما وزارت صمت اجازه دهد؛ لذا نیاز به بررسی دارد.

    عرضه چه زمانی آغاز می‌شود؟

گروه خودروسازی بهمن پس از کش و قوس‌های فراوان بالاخره مجوز عرضه محصولات خود در بورس کالا را دریافت کرد. قرار است این شرکت، ۶۰۰ دستگاه خودرو فیدلیتی و دیگنیتی را در تاریخ ۲۶ مرداد در بورس کالا عرضه کند. بر اساس این اطلاعیه، زمان تحویل خودرو‌ها ۲۳ مهر امسال است. بنابراین می‌توان گفت که عرضه خودرو در بورس کالا شبیه فروش فوق‌العاده در بازه زمانی ۹۰ روز کاری است.

    چه تعداد خودرو در بورس کالا  فروخته می‌شود؟

قرار است ۳۵۰ دستگاه فیدلیتی و ۲۵۰ دستگاه دیگنیتی در تالار صنعتی بورس کالا فروخته شود. بر همین اساس ۸۵ دستگاه از این خودرو‌ها فیدلیتی ۷ نفره تیپ ۲ مشکی و ۹۰ دستگاه فیدلیتی ۷ نفره تیپ ۲ سفید است. قیمت این خودروها ۷۷۲ میلیون تومان است

۸۵ دستگاه فیدلیتی ۵ نفره تیپیک مشکی و ۹۰ دستگاه فیدلیتی ۵ نفره تیپیک سفید عرضه می‌شود. قیمت پایه آن ۷۵۸ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان است.

همچنین ۱۲۵ دستگاه دیگنیتی پرایم مشکی و ۱۲۵ دستگاه دیگنیتی پرایم سفید با قیمت ۸۲۱ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان قرار است وارد بورس کالا شود.

بر اساس اعلام بورس کالا، هر کدملی مجاز به ثبت سفارش روییک خودرو است. صدور سند و شماره‌گذاری خودرو فقط به اسم اشخاص مشخصات کالای قابل عرضه هر کد ملی مجاز به ثبت سفارش بر روییکی از کدهای عرضه شده در تاریخ عرضه و صرفا براییک دستگاه خودرو است. صدور سند و شماره‌گذاری خودرو فقط به اسم شخص خریدار خواهد بود. همچنین خریداران جهت تحویل خودرو بایدیکی از نمایندگی‌های مجاز بهمن موتور را مطابق لیست انتخاب کند.

علاوه بر این خریداران ملزم به واریز ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده بر مبنای قیمت نهایی فروش هستند. همچنین برای فیدلیتی هزینه ۱۷۳،۹۱۹،۰۲۷ ریال شامل (مالیات و عوارض شماره‌گذاری به مبلغ ۱۳۳،۰۰۰،۰۰۰ ریال، هزینه هوشمندسازی کارت خودرو به مبلغ 435.000 ریال، هزینه خدمات پست به مبلغ ۵۰۰، ۰۰۰ ریال، هزینه تولید پلاک و شماره‌گذاری به مبلغ 2.80.000 ریال، هزینه بیمه شخص ثالث به مبلغ ۳۷،۱۸۴،۰۲۷ ریال) و برای دیگنیتی هزینه ۳۵۳،۵۰۰،۰۰۰ ریال، هزینه هوشمندسازی کارت خودرو به مبلغ 435.000 ریال، هزینه خدمات پست به مبلغ 500.000 ریال، هزینه تولید پلاک و شماره‌گذاری به مبلغ 2.800.000 ریال، هزینه بیمه شخص ثالث به مبلغ ۳۷،۱۸۴،۰۲۷ ریال) باید توسط خریداران به نام شرکت بهمن موتور واریز گردد. پیش‌تر نیز خودرو کارا متعلق به این خودروسازی در بورس عرضه شده و مورد معامله قرار گرفته بود. در مجموع ۱۳۹ دستگاه کارا تک کابین و دوکابین مورد معامله قرار گرفته بود که ۸۱ دستگاه کارا دو کابین و ۵۸ دستاه کارا تک کابین بود.ص خریدار خواهد بود.

    عرضه خودروهای جدید در بورس کالا

پس از انتشار اطلاعیه عرضه دو محصول گروه بهمن برای عرضه در روز ۲۶ مردادماه در بورس کالای ایران، گروه خودروسازی سایپا نیز برای عرضه خودروی شاهین خود در بورس کالا اعلام آمادگی کرد.

پس از تصویب طرح عرضه خودرو در بورس کالا در شورای عالی بورس و اعلام آمادگی شرکت گروه بهمن برای عرضه ۶۰۰ دستگاه خودرو فیدلیتی و دیگنیتی در تاریخ ۲۶ مرداد ماه، در تازه‌ترین خبر گروه خودروسازی سایپا نیز برای عرضه در همان هفته (هفته چهارم مردادماه) اعلام آمادگی کرده است.شاهین، محصولی است که در تاریخ ۲۴ اسفند ماه گذشته در یکصد و چهلمین جلسه هیات پذیرش کالا و اوراق بهادار مبتنی بر کالا در بازار اصلی بورس کالای ایران پذیرش شد و دو هفته آینده نخستین عرضه این محصول در بورس انجام می‌شود. اطلاعات تکمیلی در خصوص میزان و شرایط عرضه به زودی اعلام می‌شود.

    چگونه از بورس کالا خودرو بخریم؟

حمیدرضا رحمنی، رییس اداره ناظران و امور تالارهای بورس کالای ایران در برنامه اخبار بورس شبکه خبر به جزییات عرضه و نحوه خرید خودرو در بورس کالا اشاره کرد و گفت: چهارشنبه ۲۶ مرداد دو محصول دیگنیتی و فیدلیتی گروه بهمن موتور در قالب ۶ ردیف در بورس کالا عرضه می‌شود. به گفته رحمنی، متقاضیان برای خرید این خودروها در بورس کالا ابتدا باید نسبت به اخذ کد معاملات بورس کالا اقدام کنند.

وی ادامه داد: نحوه اخذ کد بورس کالا نیز به این شکل است که متقاضیان به یکی از کارگزاری‌های مجاز مراجعه و به صورت آنلاین یا حضوری کد بورس کالا را دریافت می‌کنند. البته پیش‌تر باید در سامانه سجام ثبت نام کرده و احراز هویت شده باشند.

رحمنی گفت: متقاضیان پس از اخذ کد بورس کالا، باید نسبت به گشایش حساب وکالتی اقدام کنند. حساب وکالتی حسابی است که به بورس کالا این امکان را می‌دهد که پس از آنکه خریدار در فرآیند رقابت شرکت کرده و کالا را خریداری کرد، بتواند از آن حساب برداشت کند و به این ترتیب مراحل تسویه انجام شود.

وی افزود: نکته‌ای که باید به آن توجه شود این است که برای خرید خودرو، باید ۳۰ درصد قیمت پایه خودرو در حساب وکالتی خریدار موجود باشد. به این ترتیب زمانی که ثبت سفارش صورت می‌گیرد این مبلغ تا زمان انجام فرآیند حراج در حساب وکالتی مسدود می‌شود. رییس اداره ناظران و امور تالارهای بورس کالای ایران درباره محدودیت‌های خرید خودرو از بورس کالا گفت: در حال حاضر هر کد ملی صرفاً مجاز به ثبت سفارش روییکی از کدهای عرضه شده است و صرفاً هم امکان خریدیک دستگاه خودرو را دارند. همچنین صدور سند و شماره‌گذاری نیز تنها به اسم خریدار خواهد بود. وی اظهارکرد: پس از انجام فرآیند حراج و نهایی شدن خریدار، یکسری هزینه‌های عوارض، شماره‌گذاری و هوشمندسازی کارت خودرو که در اطلاعیه عرضه به آن اشاره شده لحاظ می‌شود.

رحمنی درباره فرآیند حراج نیز عنوان کرد: پس از نهایی شدن ثبت سفارش خریداران در روزی که عرضه و فرآیند حراج صورت می‌گیرد، خریداران بر مبنای قیمت پایه در فرآیند حراج شرکت و در صورتی که تقاضا از عرضه بیشتر باشد در رقابت شرکت خواهند کرد و همچنین مالیات بر ارزش افزوده‌ای که پرداخت خواهد شد بر مبنای قیمت نهایی است که خریدار در سامانه ثبت و خرید خود را نهایی کرده است.

    مشکل قیمت‌گذاری دستوری نیست

امید قالیباف سخنگوی وزارت صنعت، معدن و تجارت، با بیان اینکه مداخله‌های قیمتی می‌تواند تبعات تولیدی داشته باشد و وزارت صمت به این مساله توجه خاص دارد، گفت: سیاست وزارت صمت تورم کنترل از طریق قیمت و آن هم کنترل قیمت نهایی کالاها نیست.تورم و افزایش قیمت‌ها دلایل پولی دارد و باید از همان سو هم کنترل شود. وی ادامه داد: علاوه بر بحث قیمت‌گذاری دستوری، بحث‌های دیگری چون قیمت‌گذاری حقوق و دستمزد نیروی کار، تعرفه‌گذاری بخش واردات، اقتصاد جهانی و کامودیتی‌ها در بازاری که تحت تاثیر جنگ روسیه و اوکراین قرار گرفته، باید مورد توجه و تحلیل و بررسی کارشناسان قرار گیرند. به گفته سخنگوی وزارت صنعت، معدن و تجارت؛ این عوامل در کار هم بسته و پکیجی را تشکیل می‌دهد که در مجموع شاید شرایط مناسبی را برای تولید فراهم نکند اما دولت سیزدهم تمام همت خود را برای رفع این گلوگاه‌ها به‌کار بسته است.

وی اضافه کرد: علاوه بر قیمت‌گذاری دستوری، موارد دیگری هم وجود دارد که فعالان بازار سرمایه باید درباره آنها و تاثیر آنها بر شرایط فعلی بازار، صحبت کنند.برای دولت و حاکمیت فقط بحث اقتصادی مطرح نیست، اقتصاد خود یک جزو در کنار سایر اجزای حاکمیت است و برخی اوقات شاید ضرورت‌هایی پیش‌ آید که این مداخلات را به نوعی توجیه کند، اما با این وجود این دست از سیاست‌ها باید کوتاه‌مدت باشد تا خسارتی که به تولید زده می‌شود، جبران شود.

قالیباف با بیان اینکه رویکرد وزارت صمت این است که شرکت‌ها در صورت ضرورت به افزایش قیمت ناشی از افزایش هزینه‌ها موضوع را با وزارت صمت مطرح کنند، تصریح کرد: این شرکت‌ها باید درخواست خود را به سازمان حمایت ارایه دهند تا سازمان حمایت ضمن بررسی درخواست‌ها، در ستاد تنظیم بازار تصویب کند.اخیراً، افزایش قیمت ۲۰ تا ۲۵ درصدی شوینده‌ها مصوب شده و در مورد لاستیک هم امسال افزایش قیمت گرفته شده و اما شرایط برای خودرو فرق می‌کند زیرا بحث خودرو، ساختار به هم پیچیده‌ای دارد که درد آن تنها با افزایش قیمت دوا نمی‌شود.

به گفته قالیباف اخیراً، افزایش قیمت ۲۰ تا ۲۵ درصدی شوینده‌ها مصوب شده و در مورد لاستیک هم امسال افزایش قیمت گرفته شده و اما شرایط برای خودرو فرق می‌کند زیرا بحث خودرو، ساختار به هم پیچیده‌ای دارد که درد آن تنها با افزایش قیمت دوا نمی‌شود.

وی با اعلام اینکه کشور دچار عدم انعطاف‌پذیری نسبت به قیمت است، گفت: از تعیین نرخ ارز به عنوان یک نرخ کلیدی تا نرخ نیروی کار و نرخ سود، همگی مداخلات قیمتی است و ابعاد آن به مراتب در اقتصاد و اثر آن وسیع‌تر از نرخ شوینده یا لاستیک است.در چنین فضایی که کشور دچار بی‌انعطافی نسبت به قیمت کالاهاست، باید ساز و کار تعیین قیمت روان‌تر و سریع‌تر شود تا فاصله بین قیمت نهایی کالا و هزینه‌های تولید، تولیدکنندگان را دچار مشکل نکند

به گفته وی؛ تمام ساز و کارهای ستاد تنظیم بازار مربوط به شرایط فعلی است و در صورتی که شرایط عادی‌تر شد تمام موارد از بین خواهد رفت.

قالیباف درباره دیدگاه وزارت صمت نسبت به بورس کالا اظهار کرد: سال گذشته ۶۳۰ میلیون تن انواع کامودیتی‌ها در بورس کالا عرضه شد که ارزش آنها حدد ۷۳ همت بوده است. این جایگاهی است که وزارت صمت برای بورس کالا قائل است.بهتر است بدانیم در مدیریت بازار مواد اولیه تولید، ابزار دیگری جز بورس کالا وجود ندارد و جایگاه بورس کالا بسیار محکم است به‌طوری که به عنوان مثال هفته‌ای یک میلیون و ۲۶۰ هزار تن سیمان در بورس کالا عرضه می‌شود.

قالیباف خاطرنشان کرد: در تفکر وزارت صمت محال ممکن است که بورس و بازار سرمایه جایگاه مهمی نداشته باشد. البته در عین حال که بورس کالا بستر مناسب عرضه محسوب می‌شود، باید مراقب بود به محلی برای دور زدن مصوبات ستاد تنظیم بازار تبدیل نشود.وی از فعالان بازار و دیگر دست اندرکاران کشور خواستار شد؛ منصفانه‌تر با وزارت صمت مواجه شوند زیرا وزارت صمت تلاش دارد ملاحظات بورس را بیش از پیش در نظر بگیرد تا شاهد رشد و تحول اساسی در آن باشد.