رقص بورس به ساز برجام
شاخص کل بورس تهران دیروز شنبه، ۲۲ مردادماه با ۱۸ هزار و ۶۳۵ واحد افزایش در ارتفاع یک میلیون و ۴۶۷ هزار واحدی قرار گرفت. شاخص هم‌وزن با ۶ هزار و ۲۸۲ واحد افزایش به ۳۹۵ هزار و ۸۸۴ واحد و شاخص قیمت با سه هزار و ۷۶۵ واحد رشد به ۲۳۷ هزار و ۲۵۸ واحد رسید. شاخص بازار اول، ۱۹ هزار و ۳۰۴ واحد و شاخص بازار دوم ۲۰ هزار و ۶۱۸ واحد افزایش را ثبت کردند.
دیروز در معاملات بورس تهران، بیش از ۶ میلیارد و ۸۴۰ میلیون سهم، حق‌تقدم و اوراق بهادار به ارزش ۴۱ هزار و ۵۱۸ میلیارد ریال معامله شد.
همچنین فولاد مبارکه اصفهان با نماد «فولاد» با سه هزار و ۶۴۷ واحد، شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی با نماد «شستا» با یک هزار و ۸۶۲ واحد، ملی صنایع مس ایران با نماد «فملی» با یک هزار و ۲۷۰ واحد، بانک ملت با نماد «وبملت» با یک هزار و ۱۸۶ واحد و ایران خودرو با نماد «خودرو» با ۷۴۲ واحد با تاثیر مثبت بر شاخص بورس همراه شدند.
همچنین پتروشیمی نوری با نماد «نوری» با ۳۱۲ واحد، پتروشیمی پردیس با نماد «شپدیس» با ۲۷۱ واحد، پتروشیمی پارس با نماد «پارس» با ۲۶۴ واحد، معدنی و صنعتی گل گهر با نماد «کگل» با ۲۱۱ واحد، نفت و گاز پتروشیمی تامین با نماد «تاپیکو» با ۱۷۲ واحد و پتروشیمی جم با نماد «جم» با ۱۳۸ واحد تاثیر منفی بر شاخص بورس داشتند.
بر پایه این گزارش، طی روز شنبه شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی با نماد «شستا»، فولاد مبارکه اصفهان با نماد «فولاد»، پالایش نفت اصفهان با نماد «شپنا»، بانک ملت با نماد «وبملت»، پالایش نفت بندرعباس با نماد «شبندر»، پالایش نفت تهران با نماد «شتران» و پتروشیمی نوری با نماد «نوری» در نمادهای پُرتراکنش قرار داشتند. گروه شیمیایی هم در معاملات روز شنبه صدرنشین برترین گروه‌های صنعت شد و در این گروه ۲۴۵ میلیون و ۷۰۰ هزار برگه سهم به ارزش ۲ هزار و ۲۸۷ میلیارد ریال دادوستد شد.
آخرین وضعیت شاخص فرابورس
شاخص فرابورس نیز در اولین روز کاری هفته بیش از ۱۱۳ واحد افزایش داشت و به ۱۹ هزار و ۲۶۴ واحد رسید. در این بازار چهار میلیارد و ۴۶ میلیون برگه سهم و اوراق مالی دادوستد شد و تعداد دفعات معاملات امروز فرابورس بیش از ۱۷۶ هزار و ۲۶ نوبت بود.
نمادهای پلیمر آریا ساسول با نماد «آریا»، بهمن دیزل با نماد «خدیزل»، آهن و فولاد غدیر ایرانیان با نماد«فغدیر»، شرکت سرمایه‌گذاری صبا تامین با نماد «صبا»، بانک دی با نماد «دی» و پتروشیمی تندگویان با نماد «شگویا» با تاثیر مثبت بر شاخص فرابورس همراه بودند.همچنین پالایش نفت شیراز با نماد «شراز»، پالایش نفت لاوان با نماد «شاوان»، تولید نیروی برق دماوند با نماد «دماوند»، بیمه اتکایی ایرانیان با نماد «اتکای» و کلر پارس با نماد «کلر» تاثیر منفی بر شاخص فرابورس داشتند.
سایه ریسک‌های سیستماتیک روی بورس
شاید بتوان برجام و کاهش ریسک رکود اقتصاد جهانی را دو عامل موثر بر بازار امروز دانست؛ دو ریسکی که طی چند ماه گذشته همواره به عنوان مقصر اصلی شرایط رکودی بازار شناخته می‌شدند. هر چند هنوز مقامات ایران در خصوص برجام و متن ارایه شده از سوی اروپا اظهارنظر رسمی نکردند اما اخبار منتشر شده بیشتر بر موافقت ایران تاکید می‌کند. کاهش دوباره قیمت دلار به زیر ۳۱ هزار تومان در بازار آزاد نیز این تحلیل را تقویت می‌کند.رکود اقتصاد جهانی نیز بیشتر تحت تاثیر سیاست‌های ضد تورمی و افزایش نرخ بهره بانک‌های مرکزی اقتصادهای جهان و به ویژه فدرال رزرو قرار دارد؛ آخر هفته گذشته انتشار آمار تورم امریکا و عدم افزایش آن در مقایسه با ماه گذشته میلادی این امیدواری را ایجاد کرد که شاید حداقل از شدت افزایش نرخ بهره کاسته شود؛ موضوعی که با واکنش مثبت بازارهای جهانی همراه شد و به عنوان مثال مس دوباره به سطح ۸هزار دلاری بازگشت.
ارزش معاملات خرد جذاب می‌شود؟
طی چند ماه گذشته همواره پایین بودن ارزش معاملات خرد به عنوان پاشنه آشیل بازار مطرح بود؛ موضوعی که منجر شده بود با وجود ارزشمند بودن بسیاری از نمادها، رکود عمیقی بازار را فرا بگیرد. تحلیلگران معتقد بودند که افزایش ارزش معاملات خرد به سطح حدودی میانگین سال، پیش شرط بازگشت بازار است. ارزش معاملات خرد در بازار روز شنبه به حدود ۲هزار و ۹۰۰ میلیارد تومان رسید که بالاترین میزان در ۱۷ روز معاملاتی گذشته به حساب می‌آید. با این وجود همچنان نسبت به میانگین سال (حدود ۴هزار میلیارد تومان) فاصله دارد.
یکی دیگر از ضعف بازار طی دو ماه گذشته، خروج مداوم پول حقیقی بود؛ به گونه‌ای که تا هفته گذشته در ۳۵ روز کاری متوالی شاهد خروج پول حقیقی از بازار بودیم. اما دیروز حقیقی‌های بازار ۱۷۳ میلیارد تومان تومان پول وارد بازار کردند تا در چهار روز معاملاتی گذشته، حقیقی‌ها در دو روز پول وارد بازار کرده باشند. موضوعی که می‌تواند به برگشت پر قدرت بازار کمک کند.بازار خوب بود اما همیشه برای تحلیل‌ها باید جا برای یک «اما» گذاشت؛ باید توجه داشت که دو عامل اصلی بازار سبز دیروز یعنی برجام و واکنش مثبت بازارهای جهانی، قطعیت صد درصدی ندارند؛ همان‌گونه که اشاره شد هنوز اظهارنظر رسمی در خصوص آینده برجام صورت نگرفته است و احتمال هر اتفاقی وجود دارد؛ کما اینکه طی دو سال گذشته بارها به نظر می‌رسید کار برجام به پایان رسیده است اما مذاکرات فرسایشی ادامه پیدا کرد. در خصوص آمار امیدوارکننده تورم امریکا هم می‌توان به اظهارنظر یک مقام ارشد فدرال رزرو اشاره کرد؛ مری دالی، رییس فدرال رزرو سانفرانسیسکو بیان کرد که ما هنوز در مهار تورم پیروز نشدیم و ضمن اعلام حمایت اولیه خود از کاهش سرعت بالا رفتن نرخ بهره، تاکید کرد که قیمت‌ها هنوز بسیار بالاست و برای اعلام پیروزی در مبارزه با تورم بسیار زود است. چنین اظهاراتی در بحبوحه بحث‌هایی در مورد اینکه فدرال رزرو با چه سرعتی سیاست‌های پولی را در نیمه دوم سال ۲۰۲۲، پس از سریع‌ترین افزایش نرخ بهره از اوایل دهه ۱۹۸۰ در نیمه اول سال جاری تشدید خواهد کرد، مطرح می‌شود. نرخ وجوه فدرال که در ماه مارس نزدیک به صفر بود، اکنون بین ۲.۲۵ تا ۲.۵۰ درصد ثابت شده است. بنابراین هرچند که ریسک‌های بازار تعدیل شده‌اند اما همچنان به قطعیت نرسیده‌اند و این به معنای این است که احتمال هر اتفاقی وجود دارد.
