چند روز تا احیای برجام
مقامات روسی عنوان کردند: توافق بر سر بازگرداندن برجام «به معنای واقعی کلمه در چند روز آینده» محقق خواهد شد. سخنگوی وزارت خارجه امریکا گفته امریکا بازخورد واشنگتن در رابطه با پاسخ ایران به متن نهایی توافق وین را مستقیما با اتحادیه اروپا به اشتراک میگذارد. ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه امریکا روز جمعه در کنفرانسی خبری گفت: موضع دولت کنونی اسراییل بر سر توافق با ایران آشکار است. همه ما به خوبی با این مواضع آشنایی داریم و آنها بهطور مداوم به ما یادآور میشوند. شرکای اسراییلی موضع رسمی خود در قبال توافق با ایران را تغییر ندادهاند. وی ادامه داد: جای شک نیست که ما اختلافات تاکتیکی با شرکای اسراییلی بر سر برجام داریم اما ما متحد هستیم. ما در اینکه ایران نباید هرگز به سلاح هستهای دست یابد همنظر هستیم. ما باور داریم که دیپلماسی که متمرکز بر بازگشت متقابل به پایبندیهای برجامی – که طی آن ایران تحت نظارت و راستیآزمایی قرار میگیرد – باشد، موثرترین روش برای رسیدن به این هدف است. ند پرایس در رابطه با واکنش امریکا به پاسخ ایران و به متن پیشنهادی اتحادیه اروپا در مذاکرات وین گفت: بررسی اظهارات ایران درخصوص پیشنهاد اتحادیه اروپا ادامه دارد. ما بازخوردمان را مستقیم و بهطور خصوصی با اتحادیه اروپا درمیان گذاشتهایم. پرایس در رابطه با زندانیان امریکایی در ایران که به ادعای وی بهطور ناحق و ناعادلانه توسط ایران زندانی شدهاند تغییر نکرده است. اولویت و فوریتی که ما برای بازگرداندن آنها قائل هستیم تغییر نیافته است. همچنین نماینده دائم روسیه در سازمانهای بینالمللی مستقر در وین امروز اعلام کرد: امیدواریم تا اول سپتامبر (۱۰ شهریور) برجام را احیا کنیم. میخاییل اولیانوف مستقر در وین امروز جمعه در سخنانی اعلام کرد: موارد زیادی برای احیای توافق هستهای حاصل شده است. اولیانوف اضافه کرد: ۳ متن برای احیای توافق هستهای وجود دارد. اتحادیه اروپا در تلاش است بین دیدگاهها پل ارتباطی ایجاد و آن را به هم نزدیک کند. ما این تصور را داریم که واشنگتن میخواهد سایر مسائل باقیمانده غیرمرتبط با توافق هستهای را حلوفصل کند. دولت ایالات متحده در دنیایی کاملا متفاوت زندگی میکند. وی افزود: احدی نتوانسته ثابت کند ایران موشکهایی با قابلیت حمل کلاهک هستهای دارد. درباره اورانیوم و غنیسازی ایران از آژانس بینالمللی انرژی اتمی استعلامهایی وجود دارد، اما موضوع فوری به شمار نمیرود. یک روزنامه امریکایی با استناد به اظهارات مقامات غربی درباره پاسخ ایران به پیشنهاد اتحادیه اروپای برای احیای برجام، به بررسی آخرین تحولات روند احیای این توافق پرداخت. روزنامه والاستریت ژورنال در گزارشی درباره آخرین تحولات مذاکرات احیای توافق هستهای مدعی شد: درخواست ایران برای دریافت تضمین از امریکا، باری دیگر تلاشها برای احیای توافق هستهای را با وقفههایی مواجه کرده و باعث شده امریکا و اروپا از اینکه توافقی امکانپذیر باشد، نامطمئن باشند. والاستریت ژورنال با اشاره به پاسخ مکتوبی که ایران درباره پیشنهادات اتحادیه اروپا برای احیای توافق هستهای به این نهاد اروپایی ارایه کرده، مدعی شد: تهران روز دوشنبه پاسخی برای اتحادیه اروپا که هماهنگکننده مذاکرات است، فرستاد و در این پاسخ نه متن پیشنهاد اتحادیه اروپا را رد کرده و نه پذیرفته است، اما مسائل متعددی که خواستار گنجاندنشان در توافق است را مطرح کرده. اتحادیه اروپا گفته بود، این پیشنویس، «متن نهایی» توافق احتمالی است و مذاکرات پایان یافته است. این روزنامه امریکایی در ادامه گزارشش آورده است: اصلیترین محور پاسخ تیم مذکرهکننده ایران، تضمینهایی است که میخواهد با دریافت آن، شرکتهایی اروپایی که در ایران سرمایهگذاری میکنند، در صورت خروج دوباره امریکا از توافق، [از تحریمها و دیگر اقدامات یکجانبه امریکا] در امان خواهند بود.
ایران همچنین سازوکارهایی را معرفی کرده است که به تهران اجازه میدهد در صورت خروج واشنگتن از توافق، به سرعت فعالیت هستهایاش را از سر بگیرد. در این گزارش مطرح شد: مقامات اروپایی از زمانی که ایران پاسخش را ارایه کرده، گفتهاند، موضع ایران میتواند مبنای برخی تصمیمات و اقدامات مصالحهجویانه قرار بگیرد اما انجام شدن توافق به نشان دادن انعطاف از سوی ایران بستگی دارد. والاستریت ژورنال علاوه بر این، در گزارش پر تناقض خود نوشت: یک مقام ارشد اروپایی روز چهارشنبه گفت، تهران و واشنگتن باید یک پاسخ آری یا نه به متن پیشنویس بدهند و ایده ازسرگیری مذاکرات میان طرفین را رد کرد. دو مقام غربی گفتند، انتظار ندارند که اعلام انجام شدن توافق قریبالوقوع باشد، اگرچه در چند روز آتی احتمال آن وجود دارد. این در حالی است که حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران ساعاتی پیش از ارایه پاسخ مکتوب ایران به پیشنهادات اتحادیه اروپا، در نشستی با خبرنگاران درباره مواضع ایران گفت: الان به صورت مشخص در مورد سه موضوع در حال تبادل پیام با طرف امریکایی هستیم. به کشورهای مذاکرهکننده به صراحت گفتهایم که اگر نظرات ما در مورد این سه موضوع که منطقی نیز هست لحاظ شود، آمادگی داریم که وارد مرحله توافق شویم و جلسه جمعبندی با حضور وزیران امور خارجه در وین برگزار شود و سپس وارد مراحل بعدی کار شویم. رییس دستگاه دیپلماسی ادامه داد: ما به صراحت به طرفهای امریکایی که پیام میدهند که در آستانه انتخابات میان دوره کنگره هستیم و مشکل بنزین داریم گفتهایم که برای انجام قدم نهایی باید طرف امریکایی از خود انعطاف نشان دهد. ما در تمام مراحل مذاکرات آنجا که امکانش فراهم بود، از خود انعطاف نشان دادیم و طرف امریکایی نیز این موضوع را میداند که ما تاکنون به چه میزان انعطاف نشان دادهایم. ما در مراحل مذاکرات بر موضوعاتی که میتوانستیم، این انعطاف را نشان دادهایم و اکنون نوبت به انعطاف طرف امریکایی است. او گفت: در مذاکرات اخیر طرف امریکایی در دو موضوع به صورت نسبی انعطافهایی را به صورت شفاهی نشان داده است که باید مکتوب شود و تبدیل به متن شود و مساله سوم موضوع تضمینهاست که باید امریکاییها انعطاف داشته باشند و با واقعبینی برخورد کنند و اگر ما چنین انعطافی را مشاهده کنیم در روزهای آینده میتوانیم به نقطه توافق برسیم. روزها آینده روزهای مهمی برای توافق است. اگر آنها انعطاف نشان ندهند دنیا به آخر نمیرسد آنها صحبت از پلن B میکنند ما هم پلن B خود را داریم.