بحران تصمیمگیری چگونه به کاربران اینترنتی آسیب میزند
وجود اختلال در اینترنت، مسدود کردن پیامک کد ورود به اپها و فعالسازی Safe Search دستاوردی جز کاهش امنیت برای کاربران ندارد. مسدود شدن پیامک کد ورود به تلگرام، توییتر و حتی اینستاگرام و واتساپ، آخرین اتفاقی است که پتانسیل تحت تاثیر قرار دادن بیش از ۶۵ میلیون کاربر اینترنت در ایران را دارد. درحالی که همین اتفاق به تنهایی جای پرسشهای بسیار دارد، اگر خط رخدادهای مربوط به اینترنت در چند ماه اخیر را دنبال کنید یک سوال پررنگ خودنمایی میکند: در وزارت ارتباطات و اساسا فضای ارتباطات کشور واقعا چه میگذرد؟ از آخرین نشست خبری که عیسی زارعپور وزیر ارتباطات دولت سیزدهم برگزار کرد بیش از هشت ماه میگذرد. او این روزها گاهی در حیاط دولت به سوالات خبرنگاران پاسخ میدهد که معمولا هم نکاتی تکراری هستند. اما در آخرین جلسه، ماجرا کمی فرق میکرد. او اینبار نگفت هیچ اختلالی نداریم. درحالی که گذشته اینستاگرام حتی تا مرز غیرقابل استفاده شدن برای کاربران ایرانی هم رفت، وزیر ارتباطات بالاخره به «اختلالهای غیرطبیعی» اشاره کرد. او گفت: «در حال بررسی سهوی یا عمدی بودن این اتفاقات هستیم.» او حتی اشاره کرد که با مسببان هر اختلالی که عمدی باشد با شدیدترین شکل ممکن برخورد میشود. در خوشبینانهترین حالت، کمی عجیب است که وزیر ارتباطات به عنوان سکاندار ارایه اینترنت به کل کشور، آنقدر دیر متوجه شود که ممکن است اختلال عمدی یا غیرطبیعی هم در شبکه و روی برخی اپلیکیشنها وجود داشته باشد چرا که اساسا شرکت ارتباطات زیرساخت از اصلیترین زیرمجموعههای خود وزارت ارتباطات است. تاکنون گزارشهای مختلفی کاهش کیفیت اینترنت با افزایش اختلالها را تایید کردهاند که به راحتی نمیتوان همه آنها را به عنوان «اختلال طبیعی» دستهبندی کرد. از طرفی بحث کیفیت پایین اینترنت حتی صدای کسبوکارها را هم درآورد. با این حال وزیر ارتباطات صرفا به آمار سایت «اسپیدتست» اتکا میکند و افزایش سرعت را دستاورد اصلی خود میداند. باور کنید یا نه، وزارت ارتباطات افزایش سرعت اینترنت را در کارنامه یکسالگی خود دستاورد معرفی کرده در حالی که طبعا مشکلات مختلف آن را از قلم انداخته است. اما دقیقا در روزی که وزیر ارتباطات قول بررسی و حتی برخورد شدید با عوامل اختلال عمدی را میدهد، ارسال پیامک کد ورود کاربران به چندین اپلیکیشن مسدود میشود. تا این لحظه وزیر در تنها شبکه اجتماعی که گاهی در آن با مردم صحبت میکند یا حتی از طریق ابزارهای روابط عمومی خود درباره این اتفاق هیچ توضیحی نداده در حالی که این مساله بهشدت بر گمانهزنیهای تنگ شدن حلقه فیلترینگ افزوده است. رییس مرکز ملی فضای مجازی، در ماههای پایانی دولت دوازدهم رسما اعلام کرد که اینترنت ایران از فیلترشدهترینها در جهان است. با این حال وزارت ارتباطات تصمیم گرفت
Safe Search گوگل را برای کل کاربران ایران فعال کند. در نتیجه واقعیت امروز در کشور ما این است که همه مجبور شدهاند جستوجوهای خود را در «اینترنت کودک» انجام دهند. مردم، فعالین کسبوکارهای اینترنتی و رسانههایی که با این رویکردها مواجه شدهاند حق دارند گمانهزنیهای خود را داشته باشند. اما نکته مهم اینجاست که به دلیل سیاستگذاریهای غلط در چندین دولت، امروز کاربران مجبور هستند برای استفاده از اینترنتی با سرعت قابل قبول و صرفا نزدیک به استانداردهای جهانی، از شبکه موبایل استفاده کنند؛ اینترنتی که در سکوت وزیر ارتباطات قیمت بستههای آن افزایش یافت و حالا کاربران بهای گزافی برای اینترنتی میپردازند که استفاده از آن با سیاستها و اتفاقات اخیر چندان ساده نیست. اما این احتمالا پایان افزایش قیمت هم نیست.