ظرفیت‌های محتوای دیجیتال

سعید رسول‌اف

در ایام شیوع کرونا بخشی از کسب و کارها به سمت تعطیلی رفتند و مردم در فضای تعطیلی و دورکاری قرار گرفتند و اوقات فراغت بیشتری پیدا کردند. از همین رو بخش تولید محتوای دیجیتال از آنجایی که از جذابیت بسیار بالایی برخوردار است در این ایام مورد استقبال بیشتر قرار گرفت. مردم در این دوران بیشتر به دنبال دیدن فیلم، بازی، موزیک و متون دیجیتال بودند. البته این نکته را نیز باید یادآور شد که در سنوات قبل در ایام نوروز نیز این رشد را داشتیم و اما امسال این پیک زودتر آغاز شد. از اوایل اسفند 1398 که این اتفاق رخ داد، تولید‌کنندگان محتوا و پلتفرم‌های مختلف نیز تلاش کردند تا غنای محتوا را افزایش دهند که از جمله آن می‌توان به انتشار آهنگ‌ها و آلبوم‌های جدید، برگزاری کنسرت‌های آنلاین و بازی‌ها و کتاب‌های دیجیتال جدید اشاره کرد. همه این اقدامات در راستای استقبال مردم صورت گرفت.  

در چنین شرایطی هم حجم ترافیک مصرفی افزایش پیدا کرد و هم تولید‌کنندگان محتوای دیجیتال روزهای شلوغی را پشت سر گذاشتند. در ساعات اوج ترافیک که بیشتر مربوط به پایان شب بود، همه نسبت به این موضوع گلایه داشتند. در این شرایط هم پلتفرم‌ها به لحاظ زیرساختی تحت فشار قرار گرفتند و هم اینکه اینترنت با پیک عجیبی مواجه شد که در شرایط نرمال این شرایط رخ نمی‌داد. در عین حال، فعالیت وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در طول یک سال اخیر متمرکز بر حوزه زیرساخت بود و در نتیجه به خدمات دیجیتال و محتوای دیجیتال توجه کافی نشده است. با توجه به اینکه برای تحقق شبکه ملی اطلاعات ضروری است به حوزه خدمات و محتوا نیز همانند زیرساخت توجه شود، ضروری است در این حوزه اهتمام بیشتری شود. فدراسیون فناوری اطلاعات و ارتباطات ایران آمادگی دارد که با استفاده از ظرفیت اعضا که در حوزه محتوا، نرم‌افزار و خدمات دیجیتال فعالیت می‌کنند، به وزارت ارتباطات برای پیشبرد بیشتر لایه محتوا و خدمات کمک کند. به‌طور ویژه در حوزه بازی‌های موبایل، VODها، کتاب صوتی و به شکل کلی نشر دیجیتال ظرفیت‌های بالقوه خوبی در کشور وجود دارد که ضروری است وزارت ارتباطات با همکاری تشکل‌های بخش خصوصی از این ظرفیت‌ها استفاده کند. علی‌رغم پیگیری‌هایی که اتحادیه‌ها و تشکل‌های حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات داشتند، نقشه راه و برنامه مدونی برای صادرات وجود ندارد. در این حوزه نیز فدراسیون فناوری اطلاعات و ارتباطات ایران آمادگی همکاری با وزارت ارتباطات دارد. یکی از روش‌هایی که محتوای دیجیتال می‌تواند توسعه پیدا کند، حضور و همکاری اپراتورها است. اپراتورها در حال حاضر به ویژه در حوزه ویدئو سازوکاری برای کسب درآمد از طریق فروش ترافیک و پهنای باند ایجاد کرده‌اند. پیشنهاد می‌کنم که اپراتورها پهنای باند را با ریت متغیر در اختیار کاربران قرار دهند تا علاوه بر محتوای ویدئویی، داده‌های دیگر مانند اپلیکیشن‌های کاربردی و کتاب‌های صوتی که حجم کمتری دارند، ولی قیمت‌های بالاتری دارند؛ مشابه ویدئو از درآمد پهنای باند بهره‌مند شوند.