غفلت از ریل «میانبر» تا بغداد
گروه راه و شهرسازی|
آنگونه که مجری طرح راه‌آهن غرب کشور گفته است، تمرکز دولت‌ها روی ساخت راه‌آهن شلمچه- بصره- بغداد که مسیری در حدود سه برابر مسیر کرمانشاه- خسروی- بغداد است، فرصت‌های ترانزیتی متعددی را از ایران سلب کرده است. در حالی که وزارت راه و شهرسازی تلاش ۲۰ ساله برای ساخت راه‌آهن شلمچه-بصره را همچنان ادامه می‌دهد، اما به نظر می‌رسد احداث راه‌آهن کرمانشاه-خسروی-خانقین زودتر به بغداد می‌رسد. حدود ۲ دهه است که وزارت راه و شهرسازی در ادوار مختلف به دنبال راه‌اندازی راه‌آهن شلمچه-بصره است و حتی خط آهن خرمشهر به شلمچه و تا نقطه صفر مرزی با عراق نیز در سال‌های اخیر مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد. حتی در این چند ساله، قطار ترکیبی کربلا نیز راه‌اندازی شده و در ایام اربعین که با حجم بالای زائر روبه رو هستیم، بخش اندکی از زائران میلیونی می‌توانند با قطار به خرمشهر سفر کرده و از آنجا با ریل باس‌های رایگان تا ایستگاه شلمچه و سپس از مرز تا ایستگاه راه‌آهن بصره با اتوبوس و مجدداً از بصره تا کربلا و نجف با قطار سفر کنند. در همین رابطه، مسعود فرامرزیان مجری طرح راه‌آهن غرب کشور در شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور در گفت‌وگو با مهر، درباره اهمیت اجرای پروژه راه‌آهن غرب کشور و کریدور ریلی شرق به غرب بیان کرد: راه‌آهن کرمانشاه-خسروی تنها پروژه‌ای است که شرق و غرب کشور را به هم متصل و شبکه ریلی را به مبادی ترانزیتی غرب کشور وصل می‌کند که میزان رقابت‌پذیری موقعیت ترانزیتی ایران را افزایش می‌دهد. وی تصریح کرد: از مرز خسروی تا ایستگاه راه‌آهن خانقین در عراق تنها ۲۰ تا ۲۵ کیلومتر راه است که شبکه ریلی نداریم و اگر این مسیر به‌طور کامل زیر پوشش ریل برود، پایتخت‌های ایران و عراق با خط آهن مستقیماً به هم متصل خواهند شد و نزدیکترین مسیر ریلی به بغداد خواهد بود.
کرمانشاه-لاذقیه تنها ۹۰۰ کیلومتر
مجری طرح راه‌آهن غرب کشور گفت: پروژه راه‌آهن کرمانشاه-خسروی نه‌تنها ملی بلکه فرامرزی است و درآمدهای ترانزیتی به همراه دارد؛ ضمن اینکه نزدیکترین مسیر ریلی اتصال ایران به بندر لاذقیه سوریه است که بنادر حاشیه خلیج فارس را به بندر لاذقیه در حاشیه مدیترانه متصل می‌کند. دسترسی به دریای مدیترانه می‌تواند به معنای کسب بارهای ترانزیت کالا میان جنوب اروپا، شمال آفریقا و غرب آسیا با روسیه و آسیای میانه باشد.وی به مزایایی چون کاهش مصرف سوخت، حفظ محیط زیست، کاهش تلفات جاده‌ای و… اشاره و اظهار کرد: زیارت ریلی عتبات عالیات در حال حاضر یکی از پُرتقاضاترین مسیرهاست که اگر این محور ریلی به بهره‌برداری برسد، زائران ایرانی عتبات و زائران عراقی مشهد می‌توانند به راحتی میان دو کشور با قطار تردد کند. ضمن اینکه در توسعه گردشگری منطقه‌ای نیز موثر خواهد بود. فرامرزیان یادآور شد: از دیگر مزایای این طرح، با توجه به نزدیکی آن به اقلیم کردستان عراق، امکان دستیابی به بارهای شمال عراق، موصل و کرکوک به عنوان استان‌های نفتی شمال عراق و نیز تسهیل تردد بار به مرزهای پرویزخان و قصرشیرین است.
ریل کرمانشاه-اسلام‌آباد غرب نیازمند 2 هزار میلیاردتومان
به گفته این مقام مسوول در شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور، ۴۰۰ تا ۵۰۰ میلیارد تومان نیاز است تا زیرسازی مسیر ریلی کرمانشاه به اسلام‌آباد غرب که مهم‌ترین بخش پروژه است تکمیل شود اگر زیرسازی به اتمام برسد، ۶ ماهه می‌توانیم روسازی را تمام کنیم که برای انجام آن، ۱.۵ هزار میلیارد تومان دیگر اعتبار می‌خواهد و مجموعاً با ۲ هزار میلیارد تومان می‌توانیم فاز دوم این پروژه را تکمیل کنیم. وی ادامه داد: برای تکمیل محور ریلی اسلام‌آباد غرب تا مرز خسروی هم بین ۶ تا ۷ هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز است که در مقایسه با ابرپروژه‌های دیگر، رقم چندان بالایی نیست. اگر ۱۰ هزار میلیارد تومان به این پروژه تزریق شود، می‌توانیم تا خانقین را هم ریل بکشیم؛ بخشی از مسیر خانقین تا بغداد هم نیاز به تعمیر دارد؛ در این صورت تنها با طی ۹۰۰ کیلومتر، می‌توانیم به بندر لاذقیه در سوریه برسیم. ما در عراق و سوریه فقط بهسازی خط داریم و نیازی به احداث خط جدید نیست که درنتیجه هزینه‌های‌مان در این دو کشور کاهش می‌یابد. مجری طرح راه‌آهن غرب کشور در شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور گفت: در حال حاضر کلی تقاضای صادرات بار به عراق داریم؛ بخش عمده صادرات ما جاده‌ای است که در ۴ ماهه امسال صرفاً در مرزهای خسروی و پرویزخان به ۵۹۱ هزار تن رسیده است؛ اگر تنها نیمی از این‌بار به ریلی بیاید، هم بخش مهمی از کشته‌های جاده‌ای استان‌های غرب کشور کاهش می‌یابد و هم مصرف سوخت؛ ضمن اینکه خط آهن کرمانشاه-خسروی، ارزآوری برای کشور در پی دارد.
راه‌آهن خسروی-بغداد فقط ۱۹۰ کیلومتر وی با مقایسه راه‌آهن‌های شلمچه-بصره و کرمانشاه-خسروی-خانقین گفت: از هر لحاظ که محاسبه کنید، می‌بینید که راه‌آهن کرمانشاه-خسروی به سمت عراق به صرفه‌تر از ساخت راه‌آهن شلمچه-بصره است؛ دربارهای ترانزیتی، اصل اولیه کوتاه‌تر بودن مسیرهای رقیب است که در مقایسه این دو خط می‌بینیم که از مرز خسروی تا بغداد تنها ۱۸۹ کیلومتر راه داریم و از شلمچه به بصره و سپس تا بغداد، ۶۰۰ کیلومتر طول مسیر ریلی است. همچنین از مرز خسروی تا کربلا و نجف نیز کمتر از ۳۰۰ کیلومتر است. به گفته این مقام مسوول در شرکت ساخت و توسعه، با تکمیل راه‌آهن کرمانشاه-خسروی-خانقین، مسیر دسترسی عراق به عنوان اصلی‌ترین مشتری کالاهای اساسی قزاقستان و روسیه (دومین و سومین صادرکننده‌های بزرگ گندم دنیا) به آسیای میانه از قلمروی ایران، تسهیل و هموار خواهد شد.
