چشم‌اندازی برای احیای دریاچه ارومیه وجود ندارد

یک استاد محیط زیست دانشگاه ارومیه، با اشاره به وضعیت کنونی دریاچه ارومیه، احیای این دریاچه را در شرایط کنونی غیرمحتمل دانست. حسام احمدی بیرگانی، عضو هیات علمی دانشگاه، در مورد آخرین وضعیت دریاچه ارومیه اظهار کرد: در حال حاضر وضعیت دریاچه ارومیه نسبت به سه تا چهار سال قبل که در یک شرایط بی‌آبی و خشکسالی بودیم بهتر است، البته الان هم شرایط آن خوب نیست تنها سطح تراز آن حدود 30 درصد از آن سال‌ها بهتر شده است. او افزود: از سوی دیگر گفته می‌شود که در حال خشک کردن دریاچه برای برداشت لیتیوم از آن هستند، اینگونه سخنان از زمان‌های دور برای دریاچه‌های نمک کاشان و قم نیز گفته می‌شد که می‌خواهند این دریاچه‌ها را خشک کنند و از آنها نقره برداشت کنند همین موضوع برای ارومیه هم گفته می‌شود در حالی که چنین امری صحت ندارد، بیشتر سخنان کوچه و بازار است و یک نوع تخلیه احساسات و خشم است. الان 80 درصد این دریاچه خشک است اگر چنین چیزی صحت داشت می‌بایست از این 80 درصد برداشت صورت می‌گرفت. این استاد دانشکده منابع طبیعی دانشگاه ارومیه ادامه داد: ما بسیاری از منابع نمک و املاح دیگر هم داریم که نیازی به برداشت از دریاچه ارومیه وجود نداشته باشد. از سال 70 این پیش‌بینی وجود دارد که این دریاچه به دلیل اینکه تمام گلوگاه‌های آب ورودی به دریاچه بسته می‌شود، سدهای مختلف احداث شده و کشاورزی هم سه تا چهار برابر گسترش پیدا می‌کند، منابع آب دریاچه قطع می‌شود و همان اتفاقی که 50 سال قبل برای دریاچه‌های مرکز ایران به دلیل ندادن حق‌آبه‌های آنها به وجود آمد برای ارومیه هم تکرار می‌شود. احمدی در مورد امیدها به احیای این دریاچه نیز گفت: با توجه به این میزان بارندگی و تغییر رژیم بارش‌ها، آب پشت سدها و تداوم توسعه کشاورزی ناپایدار، احیای دریاچه ارومیه در سطح کنونی امکان پذیر نیست، چرا که آبی وجود ندارد که بتواند سطح این دریاچه را بپوشاند. مگر اینکه طی 30 سال آرام آرام سدها را باز کرد و آب واقعی به دریاچه برسد و از آن سو الگوی کشاورزی تغییر پیدا کند. اگر دریاچه هم احیا شود، دیگر آن به سطح 30 تا 40 سال قبل نخواهیم رسید، ما دیگر آن حجم از آب را نداریم، حدود 20 تا 25 میلیارد مکعب آب از دست رفته است، الان موجودی آب 600 تا 700 میلیون متر مکعب است. این استاد محیط زیست همچنین در مورد تأثیر خشکی این دریاچه بر اکوسیستم منطقه نیز اظهار کرد: وقتی آب از دست می‌رود پهنه‌های ماسه‌ای و نمکی افزایش پیدا می‌کند و همزمان بسیاری از موجودات ساکن در دریاچه از دست می‌روند، همچنین پرندگان مهاجر دیگر به این منطقه نمی‌آیند و یک زیست بوم دریایی از بین می‌رود.