فاکتور زمان ویژگی مهم نظارت سیستمی
حسین محمودی اصل|
نظارت سیستمی امکان ارزیابی بانکها و مقایسه آنها را به صورت لحظهای فراهم میکند.نظارت سیستمی بانک مرکزی بر شبکه بانکی از جمله مواردی است که مورد تأکید رییس کل بانک مرکزی و سایر مدیران دوره جدید مدیریتی این نهاد بوده است. این رویکرد در سند تحول دولت که اخیرا منتشر گردیده لحاظ شده تا مسیر برای رسیدن به یک شبکه بانکی مدرن در سالهای پیش رو فراهم شود. با محقق شدن نظارت سیستمی بانک مرکزی متناسب با احتمال سرایت ریسک و تخطی در نهادهای مالی مرتبط، شامل بانکها، لیزینگها، صرافیها، صندوقهای قرضالحسنه و تعاونیهای اعتبار شدت نظارت خود را افزایش میدهد و تخلفات و سوءاستفادهها را به حداقل میرساند. فاکتور زمان تفاوت اساسی و ویژگی برتر نظارت سیستمی نسبت به نظارت سنتی است و امیدواریم بانک مرکزی با تحقق نظارت سیستمی در امر کنترل و مدیریت بانکها موفق باشد چرا که به گفته کارشناسان این امر از مسائل مهم و حیاتی اقتصاد کشور است و یکی از عوامل اصلی کنترل نقدینگی و تورم به شمار میرود. نظارت سیستمی سهم بسیار مهمی در پویایی و توانمندی نظام مدیریتی کشور دارد، نظام مدیریتی حال حاضر با روشهای قدیمی بر پایه نظارتهای حضوری و دستی و با دورههای زمانی طولانی به ارزیابی عملکردها و رخدادهای مالی میپردازد اما نظارت سیستمی امکان ارزیابی بانکها و مقایسه آنها را به صورت لحظهای فراهم میکند. در روشهای قدیمی بعضا شناسایی و ارزیابی تصمیمات، عملکردها و انحرافات تا چند ماه طول میکشید؛ اما در نظارت سیستمی در هر لحظه به صورت آنلاین همه فعالیتها ارزیابی و نظارت میشود که به دقت بالاتر و افزایش بازدارندگی در نظارت منجر خواهد شد و تخلفات و سوءاستفادهها را به حداقل میرساند. ساماندهی نظام بانکی اصلی بسیار حیاتی بود، بانکها به بهانه اینکه دولت به آنها بدهکار است به راحتی اضافه برداشت داشتند و بنابراین در کشور شاهد رشد نقدینگی بیحد و حساب بودیم. با توجه به اینکه میدانیم میزان نقدینگی که از طرف تسهیلات ایجاد میشود ضریب فزاینده بالایی دارد و باعث تورم شدید میشود؛ کنترل بانکها در خلق نقدینگی و سقفگذاری برای ناترازیهای مربوطه، الزام به افزایش سرمایه و مدیریت هزینه و همچنین الزام به وثیقهگذاری برای اضافه برداشت بانکها نیز بسیار کمککننده است و با درگیر کردن منابع و داراییها و اعمال محدودیتها از چرخه افزایش روزافزون نقدینگی جلوگیری میکند. با ساماندهی نظام بانکی علاوه بر اینکه جلوی تورم گرفته میشود بانکها هم ملزم به دقت در پرداخت تسهیلات خواهند شد. بانک مرکزی در حوزه اعطای تسهیلات بالای ۱۰۰میلیارد تومان و شفافیت عملکرد بسیار خوبی داشته است که این عملکردها به معرض دید مردم نیز میرسد و باعث افزایش دقت بانکها خواهد شد.