۸ عامل ریزش و رکود بازار سرمایه

رکود بی ‌سابقه  و ریزش متواتر شاخص بورس در طول دولت سیزدهم که باعث شده شاخص به کف دو سال گذشته برگرد از سویی و عدم موفقیت دولت در حل روند بازار سرمایه از سوی دیگر باعث شد تا  مدیران این بازار دست به نامه نگاری زده و عوامل ریزش بازار را برای مدیران ارشد دولت روشن و راه‌حل‌هایی را نیز ارایه دهند.

رییس سازمان بورس در نامه‌ای به معاون اول رییس‌جمهور با بررسی شرایط کنونی بازار سهام ۸ چالش عمده و ۶ پیشنهاد برای مدیریت نا اطمینانی‌ها را اعلام کرد.

 رییس سازمان بورس و اوراق بهادار در نامه‌ای به معاون اول رییس‌جمهور با بررسی شرایط کنونی بازار سهام، از 8 چالش عمده در بازار سرمایه رونمایی کرد. مجید عشقی، رییس سازمان بورس و اوراق بهادار در نامه‌ای رسمی خطاب به محمد مخبر، معاون اول رییس‌جمهور به واکاوی شرایط کنونی بازار سرمایه در ایران پرداخته است.

در متن نامه ارسالی رییس سازمان بورس و اوراق بهادار به معاون اول رییس‌جمهور، چالش‌ها و عوامل نگرانی در بازار سهام در شرایط فعلی در 8 محور ارایه شده است.

در متن نامه ارسالی از مهم‌ترین چالش‌ها و عوامل ایجادکننده نگرانی‌های بازار سهام در محورهای هشت‌گانه شامل «روند افزایشی نرخ سود بانکی و تاثیر آن بر خروج نقدینگی از بازار»، «کاهش حاشیه سود شرکت‌های ناشی از افزایش نرخ خوراک و حامل‌های انرژی»، «قیمت‌گذاری دستوری محصولات صنایع از قبیل خودرو، شوینده، لاستیک و ...»، «انجام معاملات شرکت پالایش و پخش در بورس انرژی»، «نوسان در نرخ ارز و تاثیر آن در افزایش نااطمینانی‌های صنایع برای توسعه فعالیت»، «واگذاری سهام در شرکت‌های خودروسازی»، «اتخاذ تصمیمات برای شرکت‌های صادرات محور بدون درنظرگرفتن منافع کلان اقتصادی» و «قطعی برق در تابستان و گاز در زمستان و آثار منفی آن بر تولیدو بهای تمام شده» نام برده شده است.

در پایان این نامه 7 صفحه‌ای پیشنهادهایی برای مدیریت نااطمینانی‌ها در بازار سهام نیز در 6 محور با عنوان «تثبیت نرخ سود بین بانکی در کانال از پیش تعیین شده»، «حذف نرخ‌ هاب اروپایی از فرمول قیمت‌گذاری نرخ خوراک و سوخت گاز»، «حذف قیمت‌گذاری دستوری»، «شفاف شدن روابط مالی فیما بین دولت و بنگاه‌های اقتصادی»، «تعیین تکلیف واگذاری سهام خودروها» و «واریز مابقی تعهدات صندوق توسعه ملی به صندوق تثبیت بازار» ارایه شده است.

آمارهای مردادماه بانک مرکزی، حاکی از کاهش سیاست‌های انقباضی این بانک است که به نظر می‌رسد این عمل آنچنان هم به داد بازار سرمایه نرسیده و نتوانسته آنطور که باید و شاید جلوی ریزش بورس را بگیرد.

به گزارش تسنیم، اخیرا رییس سازمان بورس و اوراق بهادار در نامه‌ای به معاون اول رییس‌جمهور با بررسی شرایط کنونی بازار سهام، از 8 چالش عمده در بازار سرمایه رونمایی کرد.

در متن نامه ارسالی (که در تیرماه نوشته شده) از مهم‌ترین چالش‌ها و عوامل ایجادکننده نگرانی‌های بازار سهام در محورهای هشت‌گانه شامل «روند افزایشی نرخ سود بانکی و تاثیر آن بر خروج نقدینگی از بازار»، «کاهش حاشیه سود شرکت‌های ناشی از افزایش نرخ خوراک و حامل‌های انرژی»، «قیمت‌گذاری دستوری محصولات صنایع از قبیل خودرو، شوینده، لاستیک و ...»، «انجام معاملات شرکت پالایش و پخش در بورس انرژی»، «نوسان در نرخ ارز و تاثیر آن در افزایش نااطمینانی‌های صنایع برای توسعه فعالیت»، «واگذاری سهام در شرکت‌های خودروسازی»، «اتخاذ تصمیمات برای شرکت‌های صادرات محور بدون درنظرگرفتن منافع کلان اقتصادی» و «قطعی برق در تابستان و گاز در زمستان و آثار منفی آن بر تولیدو بهای تمام شده» نام برده شده است.

در پایان این نامه 7 صفحه‌ای پیشنهادهایی برای مدیریت نااطمینانی‌ها در بازار سهام نیز در 6 محور با عنوان «تثبیت نرخ سود بین بانکی در کانال از پیش تعیین شده»، «حذف نرخ‌ هاب اروپایی از فرمول قیمت‌گذاری نرخ خوراک و سوخت گاز»، «حذف قیمت‌گذاری دستوری»، «شفاف شدن روابط مالی فیما بین دولت و بنگاه‌های اقتصادی»، «تعیین تکلیف واگذاری سهام خودروها» و «واریز مابقی تعهدات صندوق توسعه ملی به صندوق تثبیت بازار» ارایه شده است.

     خنثی‌سازی سیاست ضدتورمی بانک مرکزی و عدم تغییر مسیر بازار سهام

مهم‌ترین بند مکاتبه تیرماه رییس سازمان بورس با معاون اول رییس‌جمهور موضوع کنترل نرخ سود بین بانکی بود. بر این اساس بانک مرکزی برای انصراف از سیاست انقباضی خود به منظور تحریک بازار سرمایه تحت فشار قرار گرفت.

البته با انتشار آمارهای مردادماه بانک مرکزی، می‌توان گفت بانک مرکزی تا حدودی سیاست‌های انقباضی خود را کنار گذاشته است. این موضوع وقتی شفاف‌تر می‌شود که به روند تغییرات پایه پولی در ماه‌های اخیر نگاه دقیق و کارشناسی داشته باشیم. همانطور که در نمودار پایین مشاهده می‌کنید می‌توان گفت تقریبا در دوازده ماه گذشته تاکنون و با اهتمام و توجهی که بانک مرکزی به کنترل پایه پولی و کنترل نقدینگی داشته، رشد پایه پولی همواره نزولی بوده است، اما بعد از یک سال در مردادماه سال جاری رشد پایه پولی نسبت به گذشته دوباره به مدار صعود برگشته است.

   سیاست‌های پولی و بانکی  بورس اوراق بهادار تهران 

به بیان دیگر می‌توان اینطور گفت که شاید مهم‌ترین اقدام ریاست سازمان بورس، پیگیری‌های وی برای کاهش نرخ سود بین بانکی در تیر و مرداد امسال باشد، بعد از شروع یک روند صعودی از فروردین ماه امسال و رشد شاخص کل تا محدوده 1.6 میلیون واحدی روند نزولی 4 ماهه شاخص کل آغاز شده و هم‌اکنون (هفته اول مهر ماه) شاخص کل در محدوده 1.330 هزار واحدی قرار گرفته است. این در حالی است که بانک مرکزی تحت فشارهای وزارت اقتصاد سیاست انقباضی خود را کاهش داده و رشد پایه پولی در مردادماه به بالای 30 درصد افزایش یافته است. لازم به ذکر است در حدود 12 ماه منتهی به تیر ماه امسال، تحت تاثیر اقدامات کنترلی بانک مرکزی و سازمان برنامه و بودجه، رشد پایه پولی از حدود 42 درصد به محدوده 24 درصد کاهش یافته بود.

    تزریق 17 هزار میلیارد تومان منابع نقد برای  بازخرید اوراق و رشد سایر اجزای پایه پولی

بر این اساس بانک مرکزی حدود 17 هزار میلیارد تومان منابع نقد برای بازخرید اوراق در بازار بین بانکی تزریق کرد و در پی این اقدام هرچند نرخ سود بین بانکی در محدود 20 درصد تثبیت شد اما به یک باره پایه پولی و نقدینگی در مردادماه بر خلاف ماه‌های گذشته وارد یک مدار صعودی شدند و تمام اقداماتی که بانک مرکزی برای کنترل نقدینگی به کار بسته بود، با چالش روبرو شد.

با همه این اوصاف روند نزولی شاخص کل و سهام شرکت‌های بزرگ تغییر خاصی نکرد و متاسفانه خط حمایتی 1.4 واحد نیز در اواسط شهریور ماه از دست رفت. این موضوع به لحاظ روانی فعالان بازار سهام را با ابهامات بسیار پیچیده رو به رو کرده و سازمان بورس نیز هم‌اکنون هیچ گونه توجیهی برای پاسخ به شرایط جدید بازار سهام ندارد.

با وجود کوتاه آمدن بانک مرکزی از سیاست‌های انقباضی خود همچنان شاهد تغییر روند خاصی در بازار سرمایه نبوده‌ایم.