آینده بازار خودرو بدون برجام

تعادل |بررسی تغییرات قیمت خودروها در چند ماه گذشته نشان می‌دهد، بازار خودرو بیشترین تاثیر را نه از اخبار واردات خودرو و نه از قرعه کشی‌های برگزار شده در سامانه یکپارچه تخصیص خودرو گرفته است بلکه این برجام و اخبار پیرامون آن بوده که باعث اکثر تغییر قیمت‌ها در بازار خودرو بوده است. پیشتر زمزمه‌هایی در رابطه با افزایش قیمت خودرو درب کارخانه منتشر شده بود و گفته می‌شد که احتمال دارد در مهرماه خودرو در بازار هم با افزایش قیمت مواجه شود. برخی از کارشناسان خودرویی می‌گویند: هرچند که خودروسازان به‌شدت زیان‌ده هستند و دولت هم جلوی افزایش قیمت را گرفته. اما ممکن است در ادامه سال خودروسازان خودروهای سواری نیز قیمت‌ها را افزایش دهند.

    فاکتورهای اثرگذار بر قیمت خودرو 

اواخر سال گذشته و در زمانی که مطابق روال سال‌های گذشته انتظار می‌رفت بازار حداقل در آن برهه زمانی رکود خود را بشکند و حداقل در روزهای پایانی سال بتوان شاهد افزایش حجم معاملات بود، در اتفاقی کم سابقه و به گفته معامله گران حجم معاملات در روزهایی از اسفندماه ۱۴۰۰ حتی به صفر نیز می‌رسید و در آن زمان یکی از دلایل مهم این رکود رسیدن اخبار مختلف از مذاکرات احیای برجام و انتظار خریداران برای کاهش محسوس قیمت‌ها بیان می‌شد که البته با پایان سال و توقف مذاکرات بازار خودرو شاهد شوک افزایشی قیمت‌ها بود.

قیمت پژو ۲۰۶ تیپ دو در بازه فروردین ماه تا اواخر اردیبهشت سال جاری با ثبت افزایش‌های متوالی با ۴۰ میلیون تومان افزایش تا ۲۷ اردیبهشت از قیمت ۲۷۸ میلیون تومانی به ۳۱۸ میلیون تومان رسید. قیمت پژو پارس LX هم به عنوان دیگر خودروی پر تقاضای بازار با افزایش ۳۸ میلیون تومانی تا ۳۸۸ میلیون تومان هم بالا رفت.

در آن بازه قیمت پراید هم شاهد افزایش قابل توجهی بود و قیمت پراید ۱۱۱ از ۱۸۶ میلیون تومان با عبور از مرز ۲۰۰ میلیون تومانی تا ۲۰۷ میلیون تومان هم بالا رفت.

پس از موج حدودا دو ماهه افزایش قیمت‌ها با شروع دوباره مذاکرات احیای برجام در کنار اخبار آزادسازی واردات خودرو افزایش افسارگسیخته قیمت‌ها در بازار متوقف شد و قیمت خودرو هرچند به سطوح اواخر سال گذشته و ابتدای سال جاری نرسید اما اندکی کاهش داشت.

قیمت پژو ۲۰۶ تیپ ۲ که تا ۳۱۸ میلیون تومان هم بالا رفته بود تا به امروز با ثبت ۱۸ میلیون تومان کاهش نسبت به اواخر اردیبهشت ماه به ۳۰۰ میلیون تومان رسیده که همچنان نشان از افزایش ۲۲ میلیون تومانی از ابتدای سال ۱۴۰۱ می‌دهد. پژو پارس هم در همین بازه زمانی با ۱۶ میلیون تومان کاهش به قیمت ۳۷۲ میلیون تومان معامله می‌شود.

بررسی تغییرات قیمت خودروها در چند ماه گذشته نشان می‌دهد، بازار خودرو بیشترین تاثیر را نه از اخبار واردات خودرو و نه از قرعه کشی‌های برگزار شده در سامانه یکپارچه تخصیص خودرو گرفته است بلکه این برجام و اخبار پیرامون آن بوده که باعث اکثر تغییر قیمت‌ها در بازار خودرو بوده است.

   کدام خودروها گران می‌شوند؟ 

در همین حال، گفته می‌شود محصولات ایران‌خودرو دیزل با افزایش قیمت همراه شده است. علت این افزایش چه بود؟ آیا ممکن است که این افزایش قیمت به خودروهای سواری خودروسازان نیز برسد؟ 

امیرحسن کاکایی، کارشناس صنعت خودرو در گفت‌وگو با تجارت‌نیوز گفت: به نظر نمی‌رسد که با افزایش قیمت خودروهای سنگین، خودروهای سواری هم گران شود. 

چون مکانیزم خودروهای سنگین با خودروهای سواری متفاوت است.

کاکایی توضیح داد: هرچند که خودروسازان به‌شدت زیان‌ده هستند و دولت هم جلوی افزایش قیمت را گرفته. اما ممکن است در ادامه سال خودروسازان خودروهای سواری نیز قیمت‌ها را افزایش دهند.

این کارشناس ادامه داد: البته با توجه به شرایط اجتماعی-سیاسی کشور، اگر رشد قیمت در ماه‌های آینده اتفاق بیفتد، جزیی خواهد بود. اما قیمت دلار در بازار آزاد در حال افزایش است. در نتیجه احتمال این وجود دارد که خودرو در بازار گران شود.

او افزود: خودروهای سنگین در کشور تحت تاثیر قیمت‌گذاری دستوری نبود. اما در سال‌های گذشته ایران‌خودرو دیزل و سایپا دیزل در چارچوب این روش قیمت‌گذاری قرار گرفتند و محصولاتشان را گران نکردند.

این کارشناس صنعت خودرو ادامه داد: اما در حال حاضر هزینه‌های تولید خودروهای سنگین، به دلیل استفاده از موتورهای خارجی افزایش یافته و بالاخره خودروسازان مجبور به افزایش قیمت‌ها شدند.

در حال حاضر خودروسازان در یک دوراهی قرار گرفته‌اند. خودروسازان در وضعیت زیان‌دهی شدیدی قرار دارند. از طرفی دیگر، دولت و وزارت صمت اجازه افزایش قیمت را به خودروسازان نمی‌دهد. در این وضعیت خودروسازان باید چه اقدامی انجام دهند؟

کاکایی گفت: در این وضعیت خودروسازان نمی‌توانند اقدام خاصی انجام دهند. دولت و وزارت صمت فکر می‌کند با دستور دادن مشکل صنعت خودروسازی کشور حل می‌شود. در صورتی که باید بهره‌وری در این صنعت افزایش یابد تا خودروسازی از وضعیت زیان‌دهی خارج شود.

او افزود: در این میان باید توجه کرد که مکانیزم‌هایی دولت در اختیار خودروسازان قرار داده، باعث کاهش بهره‌وری آنها می‌شود و در عمل کمکی به بهبود وضعیت خودروسازی نمی‌کند و در نهایت هزینه‌ تولید نه تنها کاهش نمی‌یابد، بلکه با افزایش همراه می‌شود.

مرتضی شجاعی کارشناس صنعت خودرو در خصوص چشم‌انداز بازار خودرو به اقتصادآنلاین گفته است: با توجه به اخبار منفی که از برجام می‌رسد و افزایش قیمت دلار و تضعیف پول ملی به نظر می‌رسد شرایط رکود در بازار ادامه‌دار باشد. وی یکی دیگر از دلایل رکود بازار را افزایش شدید قیمت‌ها عنوان کرد و افزود: پس از سال ۹۷ و افزایش قیمت‌ها در بازار خودرو به جز در چند برهه زمانی بازار راکد بوده که این مستقیما به کاهش قدرت خرید مردم باز می‌گردد و با توجه به چشم‌انداز جهانی افزایش قیمت خودرو به نظر نمی‌رسد حداقل در کوتاه مدت بتوان شاهد آب شدن یخ بازار و همچنین کاهش قیمت‌ها بود.

   این دو خودرو دیگر تولید نمی‌شوند

از سوی دیگر، مدیرعامل ایران خودرو از توقف تولید دو خودروی سمند معمولی و پژو ۴۰۵ در روزهای آینده خبر داده است. مهدی خطیبی با اعلام این خبر، افزود: با خداحافظی از این دو خودرو، تا یک ماه آینده خودروی (تی اف ۲۱) TF۲۱ رونمایی می‌شود. وی ادامه داد: تولید خودروی اقتصادی مشترک با گروه سایپا را دنبال می‌کنیم. خطیبی گفت: در نمایشگاه تحول صنعت خودرو قرارداد برای تولید خودروی اقتصادی امضا شد که در حال آماده سازی مقدمات آن هستیم.