خروج خودرو از رکود؟

تعادل |

رییس اتحادیه دارندگان نمایشگاه و فروشندگان خودرو از افزایش 5 تا 10 میلیونی قیمت خودرو داخلی نسبت به 2 هفته پیش خبر داد. بنابر اعلام او، تولید خودرو پراید متوقف شده است و پرایدهای موجود در بازار تولید 96 به بعد هستند؛ پراید 131 حدود 187 میلیون تومان، پراید 111 حدود 208 میلیون تومان در بازار عرضه می‌شود؛ همچنین 206 تیپ دوم 2 هفته پیش حدود 298 میلیون تومان بود اما قیمت این خودرو امروز در بازار به حدود 309 میلیون تومان رسیده است. در همین حال، قیمت پژو 207 اتوماتیک مدل 1401 تیرماه با ارز 28 هزار تومانی حدود 567 میلیون تومان بود این در حالی است که امروز همین خودرو با ارز 33 هزار تومانی حدود 478 میلیون تومان به‌فروش می‌رسد چراکه تعداد فاکتور کردن این خودرو توسط خودروساز بیشتر شده؛ البته با افزایش قیمت دلار، بازار خودرو هم با افزایش قیمت همراه شده. کارشناسان می‌گویند: این افزایش قیمت بازار را بعد از ماه‌ها از رکود خارج کرد و اکنون خرید و فروش در بازار در حال انجام است. اما به نظر می‌رسد در هفته آینده هم بازار با افزایش بیشتر قیمت‌ها همراه شود و در ماه‌های آینده هم رکود به‌طور کامل از بین برود.

   رصد قیمت خودرو در بازار 

قیمت خودرو صفر داخلی روز ‌جمعه ۱۵ مهر ۱۴۰۱ با توجه به آمار و قیمت روزانه سایت دیوار با تغییراتی همراه شد. قیمت خودرو صفر داخلی در لحظه نگارش این گزارش در بازار ایران به شرح زیر است: پراید ۱۱۱ با قیمت ۲۰۵ میلیون تومان به فروش می‌رسد. قیمت خودرو صفر داخلی روز ‌جمعه ۱۵ مهر ۱۴۰۱ با توجه به آمار و قیمت روزانه سایت دیوار با تغییراتی همراه شد.

قیمت خودرو صفر داخلی در لحظه نگارش این گزارش در بازار ایران به شرح زیر است: پراید ۱۱۱ با قیمت ۲۰۵ میلیون تومان به فروش می‌رسد. پراید ۱۳۱ نیز با قیمت ۱۸۰ میلیون تومان عرضه می‌شود. دنا معمولی مدل ۱۴۰۱ نیز با قیمت ۴۰۴ میلیون تومان به فروش می‌رسد. پژو ۲۰۷ اتومات اکنون در قیمت ۵۹۰ میلیون تومان خرید و فروش می‌شود. تیبا هاچ‌بک‌ پلاس هم‌اکنون در محدوده ۲۱۴میلیون تومان قیمت دارد. پژو ۲۰۶ تیپ دو مدل ۱۴۰۱ اکنون در قیمت ۳۰۹ میلیون تومان به فروش می‌رسد. ۲۰۶ تیپ پنج نیز در بازار کشور تا نرخ ۳۷۰ میلیون تومان پیش رفت. تارا اتوماتیک هم امروز با قیمت ۵۹۵ میلیون تومان خرید و فروش می‌شود. اما دلار در روزهای گذشته با رشد ناگهانی همراه شد. آیا بازار به این افزایش قیمت واکنش نشان داده است؟ فیروز نادری، کارشناس صنعت خودرو در گفت‌وگو با تجارت‌نیوز گفته است: با افزایش قیمت دلار، بازار خودرو هم با افزایش قیمت همراه شده است. این افزایش قیمت بازار را بعد از ماه‌ها از رکود خارج کرد و اکنون خرید و فروش در بازار در حال انجام است. این کارشناس صنعت خودرو توضیح داد: به نظر می‌رسد در هفته آینده هم بازار با افزایش بیشتر قیمت‌ها همراه شود و در ماه‌های آینده هم رکود به‌طور کامل از بین برود. چندی پیش هم، بابک صدرایی، کارشناس صنعت خودرو گفته بود: بازار خودرو در حال حاضر در رکود قرار دارد و نوسان قیمتی کم است. پیش‌بینی می‌شود تا هفته آینده این رکود ادامه داشته باشد.

این کارشناس صنعت خودرو توضیح داد: اما در هفته‌های آینده اگر تکلیف مذاکرات برجام مشخص شود، بازار روند صعودی را طی خواهد کرد. 

سعید موتمنی رییس اتحادیه دارندگان نمایشگاه و فروشندگان خودرو نیز با رصد قیمت خودرو گفته است: تیبا صندوق‌دار حدود 200 میلیون تومان و تیبا هاچ بک 208 میلیون تومان در بازار به فروش می‌رسد.وی در پاسخ به این پرسش که ایران خودرو خط تولید سمند و پژو 405 را متوقف کرد این خودروها چند درصد سهم بازار را داشتند و آیا خودروهایی جایگزین آنها خواهد شد، خاطرنشان کرد: کیفیت این خودروها قابل توجه نبود همچنین مشکل شماره‌گذاری نیز داشتند از این‌رو از رده تولید خارج شدند؛ تولیدکنندگان نیز خودروهای دیگر را جایگزین آنها خواهند کرد. بدون تردید این خودروساز تدارک تولید خودروی جدید را دیده است که تولید 2 خودرو را متوقف کرده است. این فعال صنفی با اشاره به کاهش تقاضا برای خرید خودرو، گفت: افرادی که نیاز فوری به خودرو دارند برای خرید مراجعه می‌کنند اما در مجموع در این بازار شاهد جنب‌وجوش نیستیم.

فعال صنفی با بیان اینکه حذف سامانه یکپارچه فروش خودرو در بازار تاثیری نمی‌گذارد، افزود: محدودیت عرضه باعث ایجاد فاصله قیمت خودرو در بازار و کارخانه شده است. به عبارت دیگر بین گرانی خودرو و میزان عرضه آن نسبت وجود دارد؛ به عنوان مثال فاصله قیمت از کارخانه تا بازار پژو 206 تیپ 2 حدود 160 میلیون تومان است.

موتمنی ادامه داد: اگر اجازه واردات با تعرفه پایین داده می‌شد اثرات مثبت آن را در بازار خواهیم دید تا این تاریخ وزارت صمت جزییاتی از نحوه واردات خودرو اعلام نکرده است؛ اگر جزییات آن مشخص شود می‌توانستم اظهارنظر کنم که خودرو 10 هزار دلاری با چه نرخی به دست مصرف‌کننده نهایی در ایران می‌رسد. رییس اتحادیه دارندگان نمایشگاه و فروشندگان خودرو در پاسخ به این پرسش که آیا روند افزایش قیمت خودرو در هفته‌های آینده ادامه‌دار خواهد بود، گفت: بازار خودرو نیز تابع عرضه و تقاضاست اگر عرضه بیشتر شود اثر خود را در بازار می‌گذارد؛ اگر میزان عرضه جوابگوی تقاضا بود فاصله قیمت محصولات شرکت‌های خودروساز از کارخانه تا بازار حداقل 10 درصد بود نه 100 درصد.

این فعال صنفی تصریح کرد: خودرو یک کالا مصرفی است که امروز تبدیل به یک کالای سرمایه‌ای شده است اگر محدودیت در عرضه نداشتیم قیمت این کالا با کوچک‌ترین نوسان‌ ارزی تغییر نمی‌کرد. ایران خودرو فاکتور پژو 206 را چند روزی متوقف کرد و همین مساله تاثیر خود را در بازار گذاشت و شاهد افزایش نرخ آن در بازار بودیم.

موتمنی با اشاره به ریزش نرخ خودروهایی که در 2 ماه گذشته افزایش تولید داشتند، افزود: قیمت پژو 207 اتوماتیک مدل 1401 تیرماه با ارز 28 هزار تومانی حدود 567 میلیون تومان بود این در حالی است که امروز همین خودرو با ارز 33 هزار تومانی حدود 478 میلیون تومان بفروش می‌رسد چراکه تعداد فاکتور کردن این خودرو توسط خودروساز بیشتر شده است.

   قیمت خودرو در کارخانه‌ها افزایش می‌یابد؟

پس از افزایش۱۸ درصدی قیمت خودروهای کارخانه‌ای در سال گذشته، به نظر می‌رسد که خودروسازان مدت‌هاست که به دنبال افزایش قیمت محصولات‌شان هستند. در قرعه‌کشی مرحله قبل سامانه یکپارچه تخصیص خودرو قیمت هایمایک‌باره۲۰۰ میلیون تومان افزایش یافت. این اقدام ایران‌خودرو با اعتراضات زیادی از طرف مشتریان این شرکت همراه شد و ایران‌خودرو را مجبور کرد که هایما را با قیمت قبلی به بازار عرضه کند. تورم، تحریم، قیمت‌گذاری دستوری و افزایش هزینه‌های تولید از جمله عواملی هستند که خودروسازان معتقدند که آنها را دچار زیان کرده. اما ضرر این خودروسازان به مقداری نیست که وزارت صمت بخواهد با افزایش قیمت دستوری آن را برای آنها جبران کند. خودروسازان با وجود اینکه در شرایط زیان‌دهی هستند و ادعا می‌کنند با تولید هر خودرو مبلغی بین۵۰ تا ۹۰ میلیون تومان ضرر می‌کنند، وزارت صمت آنها را به افزایش تولید مقدر کرده و دستور داده که سه خودروساز دولتی، یعنی ایران‌خودرو، سایپا و پارس‌خودرو باید تا آخر سال۱۴۰۱ تولیدات خود را به یک میلیون و ۶۰۰ هزار دستگاه برسانند. این کار وزارت صمت تنها خودروسازان را بدهکارتر می‌کند و کمکی به وضعیت فعلی خودروسازان نمی‌کند. اما هرچند خودروسازان تولیدات خود را افزایش دادند، اما از برنامه وزیر عقب هستند و به نظر هم نمی‌رسد که بتوانند تا پایان سال تیراژ خود را به عدد مقدر شده برسانند. این در حالی است که سخنگوی وزارت صمت در دومین نشست خبری خود با رسانه‌ها در رابطه با افزایش قیمت خودرو گفته بود: «خودروسازان نباید با افزایش قیمت محصولاتشان زیان خود را جبران کند و باید به فکر چاره‌ای دیگر برای جبران این زیان‌دهی باشند.»

   اعلام اسامی شرکت‌های واردکننده تا آخر مهر

پس از کش و قوس‌های فراوان در مورد واردات یا عدم واردات خودرو در اوایل سال جاری و سپس تنظیم آیین‌نامه واردات خودرو، ۲۱ تیر ماه منوچهر منطقی معاون صنایع حمل و نقل وزیر صمت بر اساس صحبت‌های فاطمی امین وزیر صمت که از ماه‌ها قبل و منطبق با فرمان رییس‌جمهور خبر از واردات خودرو به کشور می‌داد، وعده ورود خودرو تا شهریور ماه را داد و اعلام کرد که اجرایی شدن این آیین‌نامه منوط به مصوبه هیات دولت است ضمن اینکه بر اساس برنامه‌ریزی صورت گرفته، تا شهریور۱۴۰۱ واردات خودرو انجام می‌شود.در نهایت اوایل شهریور ماه آیین‌نامه واردات خودرو ابلاغ و وزارت صمت نیز چارچوب واردات را اعلام کرد؛ آنطور که متولیان صمت می‌گفتند در صورتی که مشکل در مسیر واردات ایجاد نشود، خودروهای خارجی از آذر و نهایت دی ماه وارد بازار کشور خواهند شد. در این رابطه امید قالیباف سخنگوی وزارت صمت در گفت‌وگو با مهر با بیان اینکه بنا بر درخواست شرکت‌های متقاضی برای تکمیل مدارک مندرج در آیین‌نامه واردات خودرو، یک ماه به آنها فرصت داده شد، گفت: در سه هفته گذشته جلسات متعددی با شرکت‌های متقاضی واردات خودرو برای بررسی مدارک برگزار شد که در نهایت۲ شرکت مرحله تکمیل الزامات قانونی را با موفقیت به اتمام رساندند.

وی افزود: حداکثر تا پایان مهر ماه اسامی تمام شرکت‌های واجد شرایط اعلام خواهد شد. قالیباف ادامه داد: وزارت صمت با دقت الزامات قانونی را از شرکتها مطالبه خواهد کرد و توانمندترین شرکت‌های کشور که تضمین دهند خدمات پس از فروش و انتقال فناوری را ارایه دهند برای واردات خودرو مجوز خواهند گرفت. سخنگوی وزارت صمت گفت: سرمایه‌گذارانی نیز جهت سرمایه‌گذاری در بخش حمل و نقل عمومی اعلام آمادگی کرده‌اند که در همین راستا در حال مذاکره و اخذ مجوز هستند. اما اینکه آیا کمبود عرضه و قیمت خودرو در بازار با واردات خودرو، حل می‌شود، پرسشی است که کارشناسان در پاسخ به آن می‌گویند: به نظر نمی‌رسد که واردات خودرو عملی شود. اگر دلار افزایش پیدا کند، قیمت خودروهای وارداتی هم افزایش پیدا می‌کند و به تبع آن خودروهای داخلی هم افزایشی می‌شوند و کاهش قیمتی در کار نخواهد بود. همچنین تنها خودروهایی که از واردات تاثیر می‌پذیرند، خودروهای خارجی موجود در بازار کشور باشد و نباید امید به کاهش قیمت محصولات داخلی چه در بازار و چه در درب کارخانه داشت.جدای از بحث واردات، قیمت دلار در حال افزایش است. با وجود این افزایش، هزینه‌های تولید در حال افزایش است و در آینده چه واردات آزاد شود چه نشود، خودروسازان مجبور به افزایش مجدد محصولات خود خواهند شد.