سرمایهگذاران و اصلاحات اقتصادی
عباس آرگون
با وجود تمام شعارها و صحبتهایی که در طول سالهای گذشته در اقتصاد ایران مطرح بوده، متاسفانه هیچ یک از دولتها به سمت اصلاحات اساسی اقتصادی حرکت نکردهاند و این موضوع برای ما در حوزههای مختلف مشکلساز شده است.
ما در سالهای گذشته دیدهایم که تحریمهای اقتصادی چه مشکلاتی را برای ما به وجود آورده اما سوال این است که آیا این موضوعات امکان پیشگیری نیز داشت؟ اگر ما دو موضوع را در نظر میگرفتیم امکان جلوگیری از این مشکلات وجود داشت. از سویی دولت در اقتصاد ایران تمام جوانب را در اختیار دارد و این تصدیگری سراسری برای تحریمها این شرایط را به وجود آورده که بیشترین آسیب را به ما بزنند.
از سوی دیگر این نگاه باعث شده که بخش خصوصی ما کمتر فضا برای فعالیت پیدا کند، در حالی که امکان آن وجود داشت که از این موضوع گذر کنیم. در سالهای گذشته دیدیم که هر بار که بخش خصوصی فضا پیدا کرده توانسته برای اقتصاد ایران نقشی مهم ایفا کند اما آیا ما توانستهایم برای سرمایهگذاران بستر لازم را فراهم کنیم؟ یک سرمایهگذار برای آنکه پول خود را وارد بخشی تازه کند، باید بداند که در آینده چه چیزی پیش رویش خواهد بود. این درست است که تحریم برای ما مشکلات فراوانی ایجاد کرده و هزینه تولید و تجارت را افزایش داده و خود به عاملی برای سخت شدن اوضاع منجر شده است اما باید این سوال را نیز بپرسیم که آیا اگر تحریمها کنار بروند نیز اقتصاد ما آمادگی استفاده از ظرفیتها را دارد؟ آیا اگر فضای رقابت به وجودآید میتوان انتظار داشت که ما از این فرصت استفاده کنیم؟ در این تردیدی وجود ندارد که اقتصاد ایران پر از فرصتهای بزرگ سرمایهگذاری و مزیت نسبی برای حضور در بازارهای بینالمللی است اما اینکه این ظرفیت چگونه از بالقوه به بالفعل بدل شود، قطعا سوالی مهم و اساسی خواهد بود.
اصلاحات داخلی اقتصادی برای ما اهمیت فراوانی خواهد داشت. چه تحریمها بمانند و چه بروند برای استفاده از ظرفیتها ما باید به سمت استفاده از ظرفیت بخش خصوصی و جذب سرمایهگذاران حرکت کنیم و در غیر این صورت مشکلات به جای خود باقی خواهد ماند و حتی استفاده از ظرفیت برجام یا دیگر توافقات اقتصادی نیز دشوار خواهد بود.