تاثیر نپیوستن به FATF بر تجارت خارجی
عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران در پاسخ به این پرسش که ایران همچنان در لیست سیاه گروه ویژه اقدام مالی موسوم به FATF باقی مانده به نظر شما این مساله چه تاثیری در تجارت خارجی ایران با سایر کشورها می‌گذارد؟ گفت: شواهد حاکی از این مهم بود که ایران همچنان در لیست سیاه باقی بماند اما در این بیانیه آمده «اگر ایران موانع را رفع کند می‌تواند از لیست سیاه حذف شود.» این جمله برای فعالان اقتصادی ایرانی امیدبخش است و آنها را امیدوار کرده که بتوان این موانع را رفع کرد. مهراد عباد در گفت‌وگو با ایلنا، با اشاره به تاثیر گسترش روابط بین‌الملل و سرمایه‌گذاری خارجی در توسعه کشور، تصریح کرد: اگر تحریم‌ها رفع شود مانع بعدی برای توسعه روابط تجاری همین موضوع FATF است؛ در حال حاضر که لغو تحریم‌ها به محاق رفته است عدم خروج ما از لیست سیاه روند تجارت با دیگر کشورها را دشوار می‌کند. به عبارت دیگر ما به واسطه تحریم‌ها امکان مراودات بانکی با هیچ کشوری را نداشتیم و در صورت لغو تحریم‌ها لازم است که این موضوع نیز حل شود که بتواند کارکرد و نقشی در توسعه روابط تجاری ایران با سایر کشورها داشته باشد.
عباد با اشاره به کاهش تجارت خارجی به واسطه تحریم‌ها و قرار گرفتن در لیست سیاه FATF، گفت: بازگشت ارز به یکی از مشکلات اصلی تجار ایرانی تبدیل و سلب اعتمادی شده است. در بحث واردات نیز بسیاری از شرکت‌های خارجی تمایلی ندارند که با ایران کار کنند و در نتیجه این شرایط برای بخش خصوصی دشوار شده است.
وی با بیان اینکه دولت با وجود تحریم‌ها تعاملات بازرگانی خارجی را ادامه می‌دهد، تصریح کرد: دولت نفت خود را به چین می‌فروشد و این مساله شرایط دشواری برای ادامه مراودات تجاری بخش خصوصی ایجاد کرده است. عباد در پاسخ به این پرسش که چه موانعی باعث شده است که ایران نتواند عضو FATF شود؟ گفت: به نظر می‌رسد موانع آن سیاسی باشد چراکه جزییات آن در اختیار بخش خصوصی و جامعه قرار داده نشده است که بتوان در این زمینه اظهارنظر قطعی کرد. پیوستن به FATF مورد تایید مجلس و مجمع تشخیص مصلحت نظام قرار نگرفت و به نظر می‌رسد که دلایل اصلی این عدم توافق سیاسی باشد؛ در حال حاضر 3 کشور در لیست سیاه گروه ویژه اقدام مالی قرار گرفته‌اند که ما نیز جزو آنها هستیم. وی اقتصاد ایران را سیاسی دانست و افزود: مسائل سیاسی ایران به اقتصاد گره خورده است و بی‌ثباتی مسائل سیاسی به روابط تجاری دامن زده است. ایران در بحث شفافیت اقتصادی تلاش خوبی انجام داده است و ما در این زمینه نسبت به 10 سال گذشته مشکلات خود را کاهش دادیم. خرید و فروش‌های خارجی شفاف شدند و فعالیت‌های بخش خصوصی در زمینه صادرات و واردات رصد می‌شود وقتی یک فعال اقتصادی کالایی را صادر می‌کند بررسی می‌شود که ارز حاصل از صادرات بازگشت داده شود؛ این در حالی است که چنین مراقبت‌هایی برای فعالیت اقتصادی دولت‌ها در ایران وجود ندارد چراکه حجم قابل توجهی نفت فروخته شده است اما موفق به بازگرداندن ارز حاصل از این فروش نشده‌اند.
عباد با بیان اینکه قرار گرفتن ایران در لیست سیاه FATF بیشترین ضرر را متوجه بخش خصوصی خواهد کرد، تصریح کرد: ترکیه در لیست خاکستری قرار دارد و آنها تلاش دارند که لیست سیاه فاصله بگیرند و فرآیندهایی که این سازمان تعریف کرده را رعایت کنند اگر ایران نیز خود را مقید به رعایت چند بند کند می‌تواند از لیست سیاه خارج شود چراکه در این شرایط کمتر کسی متمایل به برقراری روابط تجاری با ما خواهد شد.
وی تاکید کرد: رسیدن به توسعه اقتصادی و رشد 8 درصدی بدون برقراری تعامل‌های عادی بین‌المللی غیر ممکن است وزیر نفت عدد سرمایه‌گذاری در حوزه احیای نفت و گاز را مطرح کردند این عدد بیشتر از حجم نقدینگی کل کشور است، امکان ورود سرمایه‌گذار داخلی در این بخش وجود ندارد و فعالان خصوصی تلاش دارند که سرمایه‌های خود را از کشور خارج کنند. در این شرایط سرمایه‌گذار خارجی نیز رغبتی از خود نشان نمی‌دهد و این مساله اقتصاد کشور را با چالش‌های جدی مواجه کرده است.
عباد در پاسخ به این پرسش که برخی ایران را بهشت پولشویی می‌دانند آیا این دیدگاه را می‌پذیرید؟ خاطرنشان کرد: بهشت‌های بزرگ‌تری از ایران در دنیا وجود دارد اما ایران نیز به دلیل ضعف در قوانین و عدم نظارت می‌تواند محل مناسبی برای پولشویی باشد. بخش بزرگی از بازار ایران زیرزمینی است نام دیگر بازار زیرزمینی همان بازاری است که امکان پولشویی در آن وجود دارد؛ بسیاری از خرید و فروش‌ها در بازار به‌صورت غیررسمی انجام می‌شود و خرید و فروش‌ها بدون فاکتور رسمی هستند؛ پس به دلیل ضعف نظارت و قوانین می‌توان گفت که ایران محل مناسبی برای پولشویی است.
این فعال اقتصادی در پایان با اشاره تاثیر فیلترینگ در کاهش حجم کسب‌وکارهای آنلاین، گفت: تعداد قابل توجهی از زنان روستایی در این بستر کار می‌کردند که بعد از مسدود کردن اینستاگرام زمینه‌های فعالیت آنها محدود شده است. همچنین قطعی اینترنت بر سایر کسب‌وکارها تاثیر گذاشته است پیش از این محدودیت‌ها شرکت کمتر از یک دقیقه فاکتورها را ارسال می‌کردند اما هم‌اکنون این زمان به حداقل نیم ساعت رسیده است؛ همچنین در بحث ارتباط خارجی فعالان اقتصادی با چالش‌های جدی مواجه شدند در مجموع بی‌ثباتی در اقتصاد کشور تاثیر گذاشته است.
