واکاوی بورس تهران

سیاوش وکیلی

رکود بازار تک نیست و سازمان وظایف چندگانه‌ای در قبال حمایت از بازار بر عهده دارد. بورس تهران با ناامیدی مطلق فاصله دارد اما نشانه‌هایی از بازگشت بازار سهام با توجه به شرایط اقتصادی حاکم در بازار سرمایه دیده نمی‌شود. رکود بورس را باید در شرایط اقتصادی حاکم بر کشور جست‌وجو کرد. فضای غبارآلودی بر بورس ایران حاکم است که حجم معاملات پایین، ریزش مستمر قیمت‌ها و خروج پول‌ها از بازار مهر تاییدی بر این ادعاست. از مهم‌ترین دلایلی که بازار سرمایه را به این روز انداخته است، می‌توان به قیمت‌گذاری دستوری، عدم تعادل میان بازار سهام و بازار بدهی که حجم اوراق با توانایی بازار سرمایه هماهنگی ندارد و همچنین ابهامات بودجه‌ای در رابطه با نرخ خوراک صنایع و سیاست‌های مالیاتی اشاره کرد. واکنش فعلی بازار با توجه به تمام موارد مطرح شده منطقی به نظر رسیده و سرمایه‌گذاران نیز احتیاط را پیش خواهند گرفت.

البته در زمینه اجرایی نواقص زیادی وجود دارد و سازمان بورس جهت بازگشت امید و شادابی به بازار ناموفق بوده است. با توجه  به  صورت‌های مالی شرکت‌های بورسی در حال حاضر منابع زیادی توسط این شرکت‌ها در بانک‌ها پارک شده است و سازمان باید در جلساتی شرکت‌ها را حداقل برای حمایت از سهام خود به تزریق منابع به بازار سرمایه تشویق نماید.

به دلیل شائبه‌هایی که به عنوان دستکاری در بازار برای این دست اقدامات در گذشته مطرح می‌شد به نظر می‌رسد سازمان در این موضوع پا پس کشیده است. سهامداران و فعالان باید به صورت سازمان یافته و با محوریت سازمان بورس جهت پیگیری مطالبات بحق خود گام بردارند.

بر مبنای علم اقتصاد رابطه منفی میان نرخ بهره و تورم وجود دارد و در اکثر کشورهای پیشرفته افزایش نرخ بهره به کنترل تورم منجر خواهد شد. در ایران اما تورم تک عاملی نیست، همانطور که می‌دانید در سال‌های رونق بورس رشد پول به عنوان عامل اصلی مطرح می‌شد و بورس به عنوان یکی از درایورهای تورم معرفی می‌شد اما با رکود ۲ ساله بورس نیز تورم کنترل نشد.

ابزار نرخ بهره با توجه به شرایط حاکم بر اقتصاد نرخ بهره معنی‌دار است، اما در ایران این موضوع صادق نیست و در شرایطی که این روزها عموم مردم برخلاف گذشته با بازار سرمایه درگیر شده‌اند دولت باید وزن بیشتری را برای بورس در سیاست‌های کنترل تورم خود در نظر بگیرد.