اولویت تغییر کرد!
با شروع آبان ماه شاخص کل بازار سرمایه روند نزولی به خود گرفته و وارد کانال 1.2 میلیونی شده است. این تغییر کانال باعث شده که سهامداران دیگر امیدی به بورس و کاهش زیان خود نداشته باشند. امروز شاخص کل بازار سرمایه روند مثبتی داشت و در مقابل شاخص هم‌وزن نزولی شد. نکته اساسی اینجاست که شاخص هم‌وزن بیانگر وضعیت نمادهای کوچک و وضعیت واقعی بازار است و این حرکت معکوس به ماهیت بازار و اعتماد سهامداران آسیب میزند.
شاخص کل و شاخص هم‌وزن امروز هر دو در حدود سه هزار واحد نوسان داشتند و در نهایت یکی نزولی و دیگری صعودی شد. برخی از کارشناسان عقیده دارند که این تفاوت روند ناشی از شاخص‌سازی است و برخی دیگر می‌گویند به واسطه مصوبه‌های جدید بازار سرمایه تغییر روند داده است. نکته اساسی اینجاست که بسته ده‌بندی بازار سرمایه در میانه بازار منتشر شد و دقیقا پس از آن شاخص کل کمی نزول کرد و از مثبت بودن خود کاست.
در این مصوبه ده‌بندی آمده است که بیمه کردن سهام حاضر در پورتفوی اشخاص حقیقی تا سقف ۱۰۰ میلیون تومان برای هر نفر (که حدود ۹۶ درصد از تعداد کدهای حقیقی فعال حاضر در بازار را تشکیل می‌دهند) از طریق انتشار عمومی اوراق تبعی و خرید توسط سرمایه‌گذاران صورت می‌گیرد.
انتشار اوراق اختیار تبعی فروش بر روی سهام موجود در صندوق‌های درآمد ثابت تا سقف ۴۰۰ هزار میلیارد ریال با تضمین اصل ارزش سبد سهام در ابتدای دوره بر اساس ترتیباتی که سازمان بورس اعلام می‌نماید. تزریق منابع جدید توسط صندوق‌های حاکمیتی برای خرید سهام در بازار سرمایه و به‌مرور افزایش مبلغ مذکور. واریز منابع مندرج در ردیف بودجه سال ۱۴۰۱ به صندوق تثبیت از روز شنبه جمعاً به مبلغ حدود ۵۰ هزار میلیارد ریال. هماهنگی، نظارت و پایش مستقیم و مستمر فعالیت اشخاص حقوقی بازار سرمایه شامل شرکت‌ها و نهاد‌های مالی شبه دولتی، صندوق‌های بازنشستگی و نهاد‌های نظامی و حمایت این نهاد‌ها از سهام ناشران تحت مدیریت خود و توقف فروش تا زمان ثبات در بازار، و انجام اقدامات حمایتی از جمله خرید سهام و انتشار اوراق تبعی حمایتی.
همکاری مشترک بانک مرکزی و وزارت اقتصاد جهت مدیریت نرخ سود. افزایش سپرده‌گذاری مستقیم سازمان بورس نزد صندوق تثبیت. محدود کردن بخش فروش بازارگردان‌ها تا اطلاع ثانوی. توقف پذیره نویسی اوراق بهادار و عرضه‌های اولیه تا زمان بازگشت ثبات به بازار سرمایه. بازگشت زمان جلسه معاملاتی در فرابورس به روال سابق از ساعت ۱۳: ۰۰ به ۱۲: ۳۰.
به‌طور کلی سهامداران اطمینان چندانی به مصوبات حمایتی ندارند زیرا پیش از این وزیر اقتصاد یک مصوبه ده‌بندی داده بود و پس از آن بازار به جای رشد روند اصلاحی را تجربه کرد که همین موضوع خبر از بی‌اعتمادی سهامداران نسبت به بازار سرمایه و عدم کارایی مصوبات می‌دهد. پس چرا در این شرایط مسوولان هر روز مصوبه‌ای جدید می‌دهند؟ در حال حاضر مهم‌ترین عملکرد سازمان بورس و مسوولان اقتصادی کشور باید اعتمادسازی در بورس باشد. اکنون هیچ اعتمادی در بورس وجود ندارد و حتی برخی از مسوولان در جهت اعتمادزایی فعالیت بسزایی دارند. برخی از کارشناسان می‌گویند که سازمان بورس مسوولیت محدود دارد و نمی‌تواند با عملکردهای جدید جلوی ریزش بازار را بگیرد اما برخی دیگر می‌گویند سازمان بورس بیکار نشسته و دوست ندارد کاری کند. ولی مساله اینجاست که سازمان بورس تنها در حیطه مسوولیتی خود فعالیت می‌کند و پس از آن وظیفه اعتمادسازی به عهده مسوولان اقتصادی کشور است.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که در دوسال اخیر مسوولان اقتصادی کشور فعالیت چندانی برای کاهش زیان یا جبران سهامداران نداشته‌اند و برخلاف وعده‌ها بورس دیگر الویت دولت نیست. یعنی از روز اول بورس اولویت نبوده و تنها صحبت اولویت بوده است اکنون نیز همین است.
اغلب کارشناسان مسوولان اقتصادی کشور و مسوولان بورسی را مقصر صددرصد ریزش بورس می‌دانند چرا که در 25 سال اخیر نتوانسته‌اند کاری برای جبران سهامداران کنند و این موضوع به اعتماد سهامداران آسیب میزند. یعنی سهامداران می‌گویند که «مسوولان بورس و اقتصاد در این دوسال کاری نکرده‌اند چطور به مصوبه 10بندی اعتماد کنیم و بگوییم ضرر ما جبران می‌شود؟» همین نوع صحبت‌ها مشکل بورس است. باید در دوسال حداقل کاری برای بورس می‌شد و پس از آن وعده جدید برای جبران زیان می‍‌دادند. به هر حال با وعده و مصوبه مشکل بورس حل نمی‌شود و رییس سازمان بورس و دیگر مسوولان باید به صورت جدی به بورس توجه کنند و به نوعی به بازار بها دهند با توجه بیشتر به بورس زیان‌ها آرام آرام جبران خواهد شد و در نهایت بازار سرمایه مسیر جدید خود را پیدا می‌کند.
بازار از دریچه معاملات
شاخص کل بورس تهران دیروز شنبه، هفتم آبان‌ماه با سه هزار و ۵۶۴ واحد افزایش، در ارتفاع یک میلیون و ۲۴۴ هزار واحدی قرار گرفت. شاخص هم‌وزن با سه هزار و ۲۱۶ واحد کاهش به ۳۵۸ هزار و ۱۴۳ واحد و شاخص قیمت با یک هزار و ۹۲۰ واحد افت به ۲۱۳ هزار و ۸۲۴ واحد رسید. شاخص بازار اول، پنج هزار و ۵۵۵ واحد افزایش و شاخص بازار دوم، یک هزار و ۹۱۳ واحد افت را ثبت کردند.
دیروز در معاملات بورس تهران، بیش از ۶ میلیارد و ۵۱۷ میلیون سهم، حق‌تقدم و اوراق بهادار به ارزش ۳۸ هزار و ۹۹۲ میلیارد ریال معامله شد. همچنین پالایش نفت بندرعباس (شبندر) با ۸۳۲ واحد، ملی صنایع مس ایران (فملی) با ۷۵۴ واحد، فولاد مبارکه اصفهان (فولاد) با ۷۱۴ واحد، پالایش نفت اصفهان (شپنا) با ۴۰۹ واحد، صنایع پتروشیمی خلیج فارس (فارس) با ۳۹۵ واحد، معدنی و صنعتی گل گهر (کگل) با ۳۷۷ واحد و شرکت سرمایه‌گذاری غدیر (وغدیر) با ۳۴۹ واحد تاثیر مثبت بر شاخص بورس داشت.
در مقابل گروه مپنا (رمپنا) با ۲۰۴ واحد، نفت بهران (شبهرن) با ۶۴ واحد، شرکت سرمایه‌گذاری بهمن (وبهمن) با ۶۰ واحد و تولیدی فولاد سپید فراب کویر (کویر) با ۵۹ واحد تاثیر منفی بر شاخص بورس به همراه داشت. بر پایه این گزارش، دیروز نماد فولاد مبارکه اصفهان (فولاد)، ایران خودرو (خودرو)، پالایش نفت بندرعباس (شبندر)، گسترش سرمایه‌گذاری ایران خودرو (خگستر)، سایپا (خساپا)، پالایش نفت اصفهان (شپنا) و زامیاد (خزامیا) در نمادهای پُرتراکنش قرار داشتند.
گروه خودرو هم در معاملات روز اخیر صدرنشین برترین گروه‌های صنعت شد و در این گروه یک میلیارد و ۱۱۶ میلیون برگه سهم به ارزش ۲ هزار و ۹۸۳ میلیارد ریال دادوستد شد. شاخص فرابورس نیز روز اخیر بیش از ۶۹ واحد کاهش داشت و به ۱۷ هزار و ۱۴۰ واحد رسید. در این بازار بیش از ۲ میلیارد و ۸۵۰ میلیون برگه سهم و اوراق مالی دادوستد شد و تعداد دفعات معاملات امروز فرابورس بیش از ۱۵۳ هزار و ۵۶۷ نوبت بود. پلیمر آریاساسول (آریا)، پالایش نفت شیراز (شراز)، فرابورس ایران (فرابورس)، داروسازی دانا (ددانا) و فرآروده‌های غذایی و قند چارمحال (قچار) و پالایش نفت لاوان (شاوان) با تاثیر مثبت بر شاخص فرابورس همراه بودند، همچنین سنگ آهن گهرزمین (کگهر)، صنعتی مینو (غصینو)، بهمن دیزل (خدیزل)، تولید نیروی برق دماوند (دماوند) و گروه سرمایه‌گذاری میراث فرهنگی (سمگا) تاثیر منفی بر این شاخص داشتند.
