سیاست‌ها خارج از بورس انتقادها به بورس!

سنا| شاهین چراغی، عضو سابق شورای عالی بورس در خصوص اجرایی شدن بیمه سبد سهام از طریق انتشار اوراق تبعی و تاثیر آن در بازار سرمایه اعلام کرد: به‌طور کلی با دو نوع سرمایه‌گذار در بازار سرمایه مواجه هستیم، یک بخش، سرمایه‌گذاران خرد هستند که عمدتا افراد ریسک‌پذیری نیستند و بنا به دلایل مختلف وارد بازار سرمایه شدند؛ بنابراین بیمه سهام یا اوراق فروش تبعی می‌تواند آنها را دلگرم کند که حداقل سودی را در حدود سیستم بانکی بتوانند از بازار سهام به دست بیاورند. وی افزود: به هر حال این سرمایه‌گذاران افرادی هستند که شاید بعضا دارای تخصص مالی نباشند ولی علاقه‌مند به بازار سرمایه بوده و نیازمند کمک هستند و تصورشان این است که با حضور در بازار سهام می‌توانند سود بیشتری از نرخ سود بانکی به دست بیاورند؛ لذا برنامه مدیران بازار سرمایه در خصوص بیمه سبد سهام می‌تواند کمک بسیار مهمی به آنها کند و آرامش فکری و ذهنی را برای آنها برقرار کند. چراغی عنوان کرد: این سرمایه‌گذاران تاثیرگذار و ایجاد‌کننده موج اصلی در بازار سرمایه نخواهند بود، زیرا سرمایه آنها محدود است و عمدتا افراد ریسک گریز بوده و علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه هستند. عضو سابق شورای عالی بورس اضافه کرد: بخش دوم، سرمایه‌گذاران حرفه‌ای و افرادی هستند که می‌توانند بازار سرمایه را به حرکت دربیاورند و آنها انواع متغیرهای اثرگذار بر بازار را مورد بررسی قرار می‌دهند. وی ادامه داد: این دسته، سرمایه‌گذاران بسیار باهوشی هستند که تمام حرکات و صحبت‌های مدیران و مسوولان و سیاسیون و متغیرهای خارج از بازار سرمایه و بین‌المللی را در نظر گرفته و تمام متغیرها را مورد تحلیل قرار می‌دهند. وی با بیان اینکه سازمان بورس، شرکت بورس و فرابورس متولی بازار سرمایه هستند و بازار را هدایت می‌کنند، اظهار کرد: تا زمانی‌که در بدنه دولت و مجلس و سیاست‌گذاری‌ها شاهد حمایت واقعی و اصولی از بازار سرمایه نباشیم، نمی‌توان از یک marketplace که متشکل از سازمان بورس، شرکت بورس و فرابورس است انتظار داشته باشیم که به تنهایی بازار سهام را به تحرک وادار کنند. چراغی با بیان اینکه می‌توان گفت که متغیرهای بیرونی در بازار سرمایه بسیار تاثیرگذار است، گفت: همچنین وقتی هر سال در خصوص بودجه و کسری آن در دولت چالش داشته باشیم و سرمایه‌گذاران نگران رسیدن فصل بودجه باشند، این بازار در مسیر تعادل واقعی قرار نمی‌گیرد، زیرا آن سرمایه‌گذاران نوع دوم که بسیار هم حرفه‌ای هستند از تک تک جملات نماینده مجلس و افراد سیاسی و اقتصادی نکات و کلمات کلیدی را می‌گیرند و تفسیر می‌کنند لذا همه اتفاقات خارج از بازار سرمایه می‌افتد اما تاثیرات آن در بازار سرمایه نمایان می‌شود. عضو سابق شورای عالی بورس با بیان اینکه عموما اطلاعات و عواقبی که باعث ریزش و رونق بازار می‌شود در ساختار بازار سرمایه اتفاق نمی‌افتد بلکه در بیرون از بازار رخ می‌دهد، عنوان کرد: اکوسیستم اقتصاد باید درست عمل کند تا اکوسیستم بازار سرمایه نیز به حرکت در‌اید. عضو سابق شورای عالی بورس عنوان کرد: تمام این عواقب و تصمیم‌گیری‌ها باعث می‌شود تا در بازار سرمایه شرایط به شیوه دلخواه پیش نرود و در نتیجه سرمایه‌گذاران حرفه‌ای را با این سیاست‌ها نادرست از دست می‌دهیم و این افراد حرفه‌ای در مقابل مدیران بورس‌ها نیز قرار می‌گیرند، در صورتی که مدیران بازار سرمایه افراد متخصص هستند و بدون شک رییس سازمان بورس و همکاران او به‌طور مستمر مشکلات موجود در بازار سرمایه را به بدنه دولت انتقال می‌دهند اما آیا دولت به نقطه‌ای رسیده است که این نقطه نظرات را به عنوان آلارم و هشدار حساب کند؟ وی بازهم تاکید کرد: عواملی که در بازار سرمایه تعیین‌کننده است در درون بورس نیست و خارج از این بازار سیاست‌گذاری می‌شود؛ لذا متخصصین باید نگاه‌شان را به آنجا بیندازند. این در حالی است که به جای رسیدگی به آن و حمایت از مدیران سازمان بورس برای گرفتن حق سهامداران و سیاست‌گذاری‌های درست، خود مدیران بازار سرمایه مورد انتقاد قرار می‌گیرند. در صورتیکه این افراد با تجربه که متخصص بازار هستند و افراد سیاسی نیستند باید مورد حمایت قرار بگیرند تا بتوانند مشکلات را به دولت انتقال دهند و برای مثال به وزیر صمت بگویند که قرعه کشی خودرو چه تاثیر شومی بر صنعت خودرو می‌گذارد. چراغی در جمع‌بندی این بخش از گفت‌وگو اظهار داشت: مشکلات عمده بازار ما، تنها قوانین بازارگردانی، معاملات الگوریتمی و ...  به تنهایی نیست اینها فرع است، مشکل اصلی عدم انضباط نرخ سود بانکی توسط شبکه بانکی، نگرانی سرمایه‌گذاران از کسری بودجه دولت، قیمت‌گذاری‌های دستوری، تضاد منافع مدیران با سهامداران، تضاد منافع سهامداران عمده با سهامداران بخش خصوصی، شوک‌های تصمیمات هر ساله سازمان برنامه برای تامین کسری هر ساله بودجه و… عواملی اینچنینی است که بر بازار تاثیر می‌گذارد و عمدتا خارج از بازار سرمایه بر بازار تحمیل می‌شود. عضو سابق شورای عالی بورس تاکید کرد: مشکل جزیره‌ای دیدن بخش‌های مختلف اقتصاد مانند رویه‌ها در دولت قبل نیز بروز کرده است، میلیاردها دلار ارزش سهام دولت و صندوق‌های بازنشستگی از بین می‌رود برای یک درآمد ناچیز که صرفا شاید حتی در مجلس تصویب نشود، اما اخبار آن تاثیرات منفی و تخریبی را در بازار سرمایه ایجاد می‌کند، این مشکل در همه دولت‌های قبلی نیز وجود داشت اما اکنون در حال تشدید است. وی گفت: وقتی هر ساله مجلس به دولت برای کسری بودجه اجازه انتشار اوراق می‌دهد و در زمان بودجه سهامداران با شوک قیمت‌های حامل انرژی، نرخ گاز و… مواجه می‌شوند، ارز حاصل از صادرات را به رانت در واردات می‌دهیم و مرتب اخبار منفی به بازار سرمایه تزریق می‌کنیم، با توجه به چنین مساله‌ای چگونه توقع داریم شرایط بازار سهام مطلوب باقی بماند. چراغی در پایان خاطرنشان کرد: اگر بدنه کارشناسان و فعالان حال حاضر بازار سرمایه از مدیران بازار سرمایه حمایت جدی کنند تا متغیرهای خارج از بازار سرمایه در مسیر اصلاح واقعی قرار گیرد، شک نداشته باشید که موج صعودی بازار سرمایه آغاز می‌شود لذا باید گروه دوم سهامداران از لحاظ تخصصی، مدیران بازار را مورد حمایت قرار دهند و تا زمانی که این گروه حرفه‌ای بازار در جهت حمایت از بازار سرمایه حرکت نکند، هیچ شرایطی نمی‌تواند رونق را به بازار سرمایه برگرداند.