چرایی رای اعتماد دوباره به فاطمیامین
زهرا سلیمانی| سرانجام برخی پیش بینیها در خصوص عبور به سلامت فاطمیامین از آتش استیضاح به واقعیت پیوست و بهرغم ایراد تندترین انتقادات از سوی برخی نمایندگان در خصوص عملکرد فاطمیامین، نمایندگان نتوانستند به اجماع لازم برای استیضاح فاطمیامین دست پیدا کنند و در نهایت وزیر با ۱۸۲ رای مخالف و ۸۴ رای موافق استیضاح توانست دوباره از اهالی بهارستان رای اعتماد بگیرد.
این رای اعتماد دوباره به فاطمیامین زمانی عجیبتر به نظر رسید که کمیسیون صنایع و معادن به عنوان کمیسیون تخصصی مرتبط با وزیر صمت، دو بار رای خود را در خصوص عملکرد او اعلام کرده بود و هر دو بار از دادن نمره قبولی به فاطمیامین خودداری کرده بود. اما دلیل این تفاوت در دیدگاهها چه بود؟ آیا از قبل لابی صورت گرفته بود که فاطمیامین در ازای آن توانست نظر و رای نمایندگان را کسب کند یا اینکه موضوع دیگری در کار بوده است؟ از هر زاویهای که به این موضوع نگاه کنیم، واقعیت آن است که ظواهر حاکی از آن است که از پرونده ادامه کار فاطمیامین قبل از حضور در مجلس تعیین تکلیف شده بود چرا که رییسی حتی حاضر نشد برای دفاع از وزیر کابینهاش راهی بهارستان شود.
بلافاصله پس از رای اعتماد دوباره مجلس به فاطمیامین این پرسش در میان فعالان سیاسی و تحلیلگران مطرح شد که بهرغم همه انتقادات به عملکرد وزیر صمت در حوزههایی چون خودروسازی، نحوه انتصاب مدیران وزارتخانه، عدم توجه به حوزه بازرگانی، عدم رونق در تولید و... چرا نمایندگان دوباره به این وزیر رای دادند؟ برخی از کاربران فضای مجازی با اشاره به این واقعیت که فاطمیامین، اولین وزیر در تاریخ جمهوری اسلامی ایران است که دو بار به کمیسیون صنایع و معادن مجلس رفته و هر دو بار عملکرد او به اتفاق آرا، رای نیاورده این ابهام را مطرح کردند که رای مجلس به ادامه کار فاطمیامین، برآمده از لابیهای خارج از متن در مجلس بوده است. برخی پا را از این هم فراتر گذاشته و اعلام کردند که این رای اعتماد در اثر برخی وعدههای خاص در پشت پرده عینیت پیدا کرده است. بر اساس روایت نمایندگان موافق استیضاح وزیر مانند سیاهکلی و صدیف بدری، بیش از 70 نفر از مدیران وزارت صمت به صورت سفارش شده و از طریق روابط خاص وارد این وزارتخانه شدهاند، تلاش میکنند تا ارتباطی میان ادامه کار فاطمیامین و وعدههایش پیدا کنند. بلافاصله پس از اظهارنظرهای نمایندگان مخالف وزیر صمت، برخی تحلیلگران ریشه رای اعتماد مجلس به فاطمیامین را همین وعدههای خاص برای حضور نزدیکان برخی جریانات در وزارت صمت ارزیابی کردند. از سوی دیگر بررسی اظهارنظرهای نمایندگان موافق استیضاح نیز نشان میدهد، برخی افراد خاص در دولت و مجلس تلاش داشتند این پالس را به نمایندگان موافق استیضاح ارسال کنند که استیضاح فاطمیامین در شرایط بحرانی کشور ممکن است مشکلات بیشتری را در کشور ایجاد کند. این عبارتی است که سیاهکلی از آن سخن میگوید و اعلام میکند: «هر زمان که میخواهیم نارسایی را اصلاح کنیم، پیام میفرستند که کشور در بحران است و نباید تصمیم به استیضاح بگیرید.»
امروز روز اعلام استقلال مجلس است
سیاهکلی در خصوص عملکرد نامناسب وزارت صمت گفت: قبل از آغاز رایگیری در گفتوگو با خبرنگاران بارها در خصوص عملکرد نامناسب وزارت صمت صحبت کرده بودم. معتقدم تا قبل از این چنین اتفاقی رخ نداده که دو بار وزیری در کمیسیون برای استیضاح حاضر شود و هر دو بار هم نتواند از کمیسیون رای بگیرد. تا میخواهیم یک کاری کنیم میگویند کشور در شرایط بحرانی است. ۴۰ سال است که ما این وضعیت را داریم و همه میدانیم که دشمنان چه کارهایی انجام میدهند و آنها نمیگذارند ما جراحی کنیم. سیاهکلی در پاسخ به این پرسش که دلیل استیضاح وزیر صمت به نظر شما چیست، گفت: ۱۳ درصد به صورت میانگین مصرف سوخت داریم که این عدد در دنیا ۴ درصد و در خودروهای هیبریدی حدود یک و نیم تا ۲ درصد است. اگر این ۱۳ درصد را به ۶ درصد کاهش دهیم حدود ۵۰ میلیون لیتر صرفه جویی سوخت انجام میشود که معادل آن یک و نیم میلیون دستگاه خودروی رایگان برای مردم است. صنعت خودرو هم جان مردم و هم مال مردم را گرفته است.
وی با انتقاد از افزایش قیمت کالاهایی مانند آهن، گفت: قیمت آهن از فروردین تا مهر امسال حدود ۱۹ درصد و سیمان ۸۴ درصد رشد داشته است. در سال ۱۴۰۰ سیمان حدود ۲۲ هزار تومان به فروش میرفت که سود آن حدود ۱۰ هزار تومان بود. قیمت سیمان از ۱۰۰ هزار تومان به ۵۰ هزار تومان کاهش یافته و ادعا میکنند که آن را ارزان کردهاند. آقای فاطمیامین وعدهها و قولهای بسیار میدهد؛ ۱۰ ماه پیش مجوز ۳۹ شهرک صنعتی را داد که پشتوانه اجرایی ندارد. بهتر بود وزیر شهرکهای موجود را راهاندازی میکرد. از طرف دیگر قیمت اقلام بهداشتی حدود ۵۰ تا ۷۰ درصد و پوشک حدود ۵۰ درصد گران شده است.
چرا حضور فاطمیامین در وزارت صمت مفید نیست؟
در میان مخالفان جدی فاطمیامین در مجلس لطفالله سیاهکلی و صدیف بدری، تلاشهای افزونتری برای خروج او از وزارت صمت صورت دادند. صدیف بدری، نایبرییس کمیسیون عمران مجلس اعلام کرد: یکی از مهمترین وظایف وزیر ایجاد فضای شایسته سالارانه در وزارتخانه است. عدم توجه به شایسته سالاری در این وزارتخانه و ورود بیش از ۷۰ نفر از افرادی که حتی یک ساعت نیز تجربه کاری نداشته و به صورت فامیلی و هدایت شده در این وزارتخانه حضور یافتهاند، قابل قبول نیست. وعدههای بر زمین مانده وزیر صنعت، معدن و تجارت در حوزه خودرو و نابهسامانی این صنعت با گذشت 14 ماه از اداره این وزارتخانه توسط آقای فاطمیامین حاکی از آن است که ایشان درک درستی از واقعیتهای صنعت خودرو نداشته و نیازمند رویکردی جدید با عزمی جدی در این حوزه هستیم.
او بیان کرد: استیضاح نه تنها تهدیدی برای دولت نبود بلکه زمینه تقویت کابینه برای جامه عمل پوشاندن به برنامههای وزرا را فراهم میکند. بنده قصد دارم در مورد فعل و انفعالاتی که در 14 ماه اخیر در بازار خودرو گذشته است مواردی را مطرح کنم. وزیر صنعت، معدن و تجارت سال گذشته در همین مجلس از برنامههای خود برای اصلاح رویههای نادرست موجود در صنعت خودرو رونمایی کرد. همه ما نیز با آقای فاطمیامین هم نظر بودیم چرا که باید میزان تولید خودرو افزایش یافته و تعادل بین عرضه و تقاضا برقرار شود اما امروز بعد از 14 ماه به کجا رسیدهایم؟ میزان عرضه خودرو همچنان تناسبی با متقاضیان بازار خودرو ندارد. عرضه 200 هزار خودروی پارک شده در پارکینگ خودروسازها به بهانه افزایش قیمت به معنای افزایش تولید نیست. همچنان در بازار خودرو در به روی پاشنه پیشین میچرخد. یکی دیگر از وعدههای وزیر صنعت، معدن و تجارت بهبود کیفیت خودرو بود که از دغدغههای نمایندگان مجلس و رهبر انقلاب است. اما هیچ حرکت مثبتی در کنترل بازار و خروج دلالان صورت نگرفته است یکی از اصلیترین وعدههای وزیر برای پرکردن شکاف عمیق بین عرضه و تقاضا و ایجاد فضای رقابت بین خودروسازان بحث واردات خودرو بود که هنوز نیز تحقق نیافته است. در بحث واردات شرکتهای واردکننده و برندهای وارداتی بحثهای جدی وجود دارد چه شرکتهایی و چه افرادی برای واردات خودرو صلاحیت گرفتند؟ همین خودروسازان در لیست شرکتهای واردکننده جای داده شدند این وضعیت مورد قبول نیست. اما باید دید در شرایطی که تا قبل از روز رایگیری بسیاری از نمایندگان نامه استیضاح وزیر صمت را امضا کرده بودند و خود را موافق استیضاح معرفی کرده بودند، در پشتپرده چه اتفاقی رخ داده که نمایندگان تصمیم گرفتند، دوباره به فاطمیامین رای اعتماد بدهند.