سیاست و بورس

سید جواد درواری

اخبار سیاسی همواره روی بورس و اقتصاد کشور تاثیر دارد. با توجه به نوع اخبار سیاسی این تاثیر می‌تواند مثبت یا منفی باشد. در حال حاضر اخبار منفی سیاسی در کشور بیشتر است و به واسطه این موضوع بازارهای مالی خصوصا بورس تاثیر روندی جدید به خود گرفته‌اند. در ﮐﺸﻮرﻫﺎی در حال‌ توسعه و به‌ویژه ﮐﺸﻮرﻫﺎیی ﮐﻪ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﮔﺬر ﺑﻪ یک سیستم سیاسی جدید را دارند ﻫﻤﻮاره ﺳﺎﺧﺘﺎر اﻗﺘﺼﺎدی دﭼﺎر تغییرات و نوسان‌هایی می‌شود ﮐﻪ می‌تواند زمینه‌های تولید را ﻣﺨﺪوش و آن را از روﻧﺪ طبیعی ﺧﻮد ﺧﺎرج ﺳﺎزد و ﺑﺴﺘﻪ به ‌شدت و ﻧﻮع آن، ﺣﺎﮐﯽ از وﺟﻮد نوسان‌ها و ﻧﺎﺑﺴﺎﻣﺎﻧﯽ در تصمیمات مدیریتی دارد ﮐﻪ نمی‌تواند ﭼﺎرﭼﻮﺑﯽ ﺑﺎﺛﺒﺎت و ﻣﻨﺎﺳﺐ را ﺑﺮای ﺑﻬﺒﻮد ﺑﻬﺮه‌‌وری، رﺷﺪ و اﻋﺘﻼی اﻗﺘﺼﺎدی ﻓﺮاﻫﻢ آورد. ﺛﺒﺎت سیاسی یکی از مهم‌ترین ﻋﻮاﻣﻞ در مسیر رﺷﺪ اﻗﺘﺼﺎدی ﻣﺤﺴﻮب می‌شود. ﺑﺮای ﺛﺒﺎت سیاسی تعاریف ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﯽ ارایه‌ شده است. در تعریفی بر مبنای تداوم هنجاری و رفتاری، ثبات سیاسی به امکان تداوم الگوهای خاصی از رفتارها در سیاست گفته می‌شود که با انتظار عمومی همراهی می‌شود و چنین الگوهایی احتمالا در آینده‌ای قابل پیش‌بینی، دست ‌نخورده باقی خواهند ماند. در ﻣﻘﺎﺑﻞ، ﻣﻨﻈﻮر از بی‌ثباتی سیاسی یک وضعیتﻣﺘﺰﻟﺰل اﺳﺖ. بی‌ثباتی سیاسی به عنوان یکی از عوامل سیاسی اثرگذار بر متغیرهای کلان اقتصادی، می‌تواند متغیرهای زیرساختی کشورها را تحت تاثیر قرار بدهد و از طریق آن می‌تواند بر شاخص‌های کمی یک اقتصاد نیز اثرگذار باشد. طبیعی است با کاهش تولیدات و میزان سرمایه‌گذاری، بازار سرمایه نیز ناخودآگاه تحت تاثیر این تغییرات قرار گرفته و دچار نوسان می‌شود. همچنین محیط غیرپایدار سیاسی موجب ضعیف شدن سازمان‌های نظارتی شده که تاثیرات این اتفاق مستقیما به بازار سهام سرایت می‌کند. شرایط بی‌ثباتی سیاسی باعث کاهش اعتماد سرمایه‌گذاران به سرمایه‌گذاری در بورس اوراق بهادار شده و همچنین موجب می‌شود تا سرمایه‌گذاران ریسک گریز به سمت سرمایه‌‌گذاری در بازارهای موازی بروند. در نتیجه حجم معاملات در بازار سرمایه کاهش ‌یافته و سبب کاهش بازدهی سهام می‌شود.

دلیل این کاهش می‌تواند شرایط اقتصادی باشد که سرمایه‌گذاران در آن زمان مشاهده و سرمایه‌گذاری خود را متوقف و پیغامی مبنی بر عدم قطعیت، به بازار القا می‌کنند. بنابراین رابطه‌ای مثبت بین حجم معاملات و بازده‌ سرمایه‌گذاری وجود دارد؛ در جایی که رویدادهای سیاسی نقش بسیار مثبتی در توضیح رفتارهای بازار سهام ایفا می‌کنند.