محکومیت گوگل به رفتارهای انحصارطلبانه

گوگل که حدود ۹۰ درصد از بازار جست‌وجوی آنلاین را در امریکا تحت کنترل خود دارد، مدتی است با اعتراض رقیبانش درراستای استفاده از قدرتش برای سرکوب رقابت در سراسر اینترنت روبرو شده است. همچنین بیش از ۴۰ رقیب اروپایی سرویس خرید گوگل از رگولاتورهای ضد انحصارطلبی اتحادیه اروپا خواستند از مقررات فناوری که به تازگی تصویب شده است، استفاده کند تا پایبندی این شرکت امریکایی به قانون ۲۰۱۷ و فراهم کردن امکان رقابت بیشتر در صفحه جست‌وجوی گوگل، تضمین شود.

طی سال‌های گذشته اتحادیه اروپا گوگل را به علت انحصارطلبی تجاری پنج میلیارد دلار جریمه کرد. مقامات اتحادیه اروپا در این زمینه اعلام کرده بودند گوگل به‌منظور ارتقای محصولات، سرویس‌ها و اپلیکیشن خود در کنار سیستم‌عامل اندروید، از استفاده آزادانه و منصفانه کاربران اینترنت از خدمات و سیستم‌های عامل شرکت‌های رقیب خود جلوگیری به عمل آورده است. تحلیل‌گران و کارشناسان بسیاری برآورد و اعلام کرده بودند که احتمالا گوگل تغییر و تحولات عظیمی را در پلتفرم و سرویس‌های خود ایجاد خواهد کرد تا به جبران خسارات در اتحادیه اروپا بپردازد و به نظر می‌رسد که پیش‌بینی آن دسته از تحلیلگران درست از آب درآمده است و گوگل قصد دارد از شرکت‌های توسعه‌دهنده برنامه‌های اندرویدی بابت استفاده آنها از پلت‌فرم گوگل پلی استور حق امتیاز بگیرد. پس از این موضوع به نظر رسید این شرکت در بسیاری دیگر از کشورهای جهان نیز با مشکل مواجه شد؛ به‌گونه‌ای که سازمان تنظیم مقررات و رگولاتوری اینترنت در هند نیز تصمیم گرفت که گوگل را به علت فعالیت‌های انحصارگرایانه خود جریمه کرده و مورد مواخذه و سرزنش قرار دهد. این موضوع اما محدود به یک کشور نشد و سبب شد امریکا یک شکایت ضد انحصارطلبی علیه موتور جست‌وجوی گوگل که یکی از سودآورترین کسب و کارهای تاریخ به شمار می‌رود آماده کند. منابع آگاه به بلومبرگ اعلام کردند وزارت دادگستری امریکا پس از ۱۴ ماه تحقیقات، روی این موضوع متمرکز شده که آیا گوگل نتایج جست‌وجو را به نفع محصولات خود تغییر می‌دهد و درباره دسترسی به کاربران، آیا از مشت آهنین برای از میدان به در کردن رقیبان استفاده می‌کند. همچنین گفته شده بود وزارت دادگستری و ایالت‌های امریکا در خصوص رفتار گوگل در بازار فناوری تبلیغات در حال تحقیقات هستند. گوگل سیستم‌های زیادی را در اختیار دارد که تبلیغات را در سراسر وب نمایش می‌دهند. این درحالی است که امریکا نقشه جدیدی برای گوگل درنظر گرفته بود و به این ترتیب دادستان‌های وزارت دادگستری امریکا و دفاتر دادستان کلی ایالتی سرگرم بحث درخصوص راه‌های محدود کردن قدرت بازار گوگل و وادار کردن این شرکت به فروش مرورگر وب کروم و بخش‌هایی از کسب و کار تبلیغاتش بودند. بنابراین دولت امریکا از گوگل شکایت کرد و وزارت دادگستری این کشور شکایتی را علیه شرکت گوگل تنظیم و این شرکت را به سوءاستفاده از قدرت انحصاری خود در بخش جست‌وجوی اینترنت متهم کرد. دولت امریکا در این شکایت اعلام کرد گوگل که حدود ۹۰ درصد از بازار جست‌وجوی آنلاین را در کنترل دارد، دروازه بلامنازع ورود به اینترنت است و از شیوه‌های ضد رقابتی برای حفظ و توسعه انحصار خود در بخش جست‌وجو استفاده کرده است. جفری روزن، مقام شماره دو وزارت دادگستری امریکا در کنفرانسی با خبرنگاران گفته بود که رفتار گوگل تحت اصول ضد انحصارطلبی سنتی، غیرقانونی است. در این زمان گوگل شکایت دولت را کاملا ناقص خواند و در توییتر اعلام کرد مردم از گوگل استفاده‌ می‌کنند زیرا آن را انتخاب‌ می‌کنند نه به این خاطر که مجبور شده‌اند یا به دلیل اینکه نمی‌توانند جایگزین دیگری پیدا کنند.

   جریمه ۲۶ میلیون دلاری  به‌دلیل سوءاستفاده از نفوذ بازار

ترکیه هم گوگل را به دلیل سوءاستفاده از نفوذ بازارش ۲۶ میلیون دلار جریمه کرد، در همین رابطه در بیانیه کمیسیون رقابت ترکیه ذکر شده بود که این شرکت امریکایی شرایط رقابت منصفانه را به دلیل دسترسی غیرمنصفانه به فضای تبلیغاتی نقض کرده و از قدرت برتر خود در بازار سوءاستفاده کرده است. طبق این گزارش ۳۲ گروه مدافع حقوق مصرف‌کننده، ضد انحصارطلبی، کارگری و گروه‌های مربوط در نامه‌ای به جو بایدن، از رییس‌جمهور منتخب امریکا درخواست کردند با نفوذ شرکت‌های بزرگ فناوری در دولتش مقابله کند؛ در واقع از دولت بایدن خواسته شد مدیران، لابی گران و مشاورانی که برای شرکت‌هایی نظیر فیس بوک، آمازون، گوگل، اپل و مایکروسافت کار‌ می‌کنند را از تیم خود کنار بگذارد؛ این گروه‌ها استدلال کرده بودند که شیوه‌های فعلی این غول‌های فناوری به مصرف‌کنندگان و اقتصاد امریکا آسیب زده است. سال گذشته کمیسیون اروپایی و مقامات حمایت از مصرف‌کننده اتحادیه اروپا به گوگل دو ماه برای بهبود شیوه ارایه نتایج جست‌وجو برای پروازها و هتل‌ها و توضیح نحوه رنکینگ آنها مهلت دادند که در غیر این صورت با مجازات روبرو خواهد شد. کمیسیون اروپا و دیده بان‌های مصرف‌کننده ملی که در راس آنها رگولاتور هلند و ریاست عمومی بازرسی اقتصادی بلژیک قرار داشتند، در بیانیه مشترکی اعلام کردند قیمت‌های خدمات مربوط باید شامل هزینه‌ها یا مالیات‌ها باشد تا از پیش قابل محاسبه باشد و در عین حال، قیمت‌های رفرنس که برای محاسبه تخفیف‌های داده شده استفاده می‌شوند باید به شکل واضحی قابل تشخیص باشند. بر اساس گزارش رویترز، گوگل هم در بیانیه‌ای از گفت‌وگو استقبال و اعلام کرد با سازمان‌های حامی حقوق مصرف‌کننده و کمیسیون اروپا برای انجام بهبودهایی که به نفع کاربران خواهند بود و شفافیت بیشتری فراهم‌ می‌کنند، همکاری‌ می‌کند. در این بین گوگل به صورت مجدد توسط چند کشور از جمله کره جنوبی مورد اتهام و جریمه قرار گرفت. بنابراین قاضی فدرال کالیفرنیا در حکمی اعلام کرد شاکیانی که گوگل را به ردیابی غیرقانونی استفاده آنها از اینترنت در حالت وبگردی ناشناس متهم کرده‌اند، می‌توانند از مدیرعامل این شرکت به مدت دو ساعت سوال کنند.

این در حالی است که رگولاتورهای اتحادیه اروپا و انگلیس سرگرم تحقیقات درباره توافق میان غول‌های اینترنتی بودند که در جریان یک تحقیقات ضد انحصارطلبی امریکا برملا شده بود. توافق محرمانه میان گوگل و مِتا (شرکت مادر فیس‌بوک) از سوی رگولاتورهای ضد انحصارطلبی در اتحادیه اروپا و انگلیس برای تضعیف رقابت در بازار تبلیغات دیجیتالی چند میلیارد دلاری مورد تحقیق قرار گرفت؛ این تحقیقات که از سوی کمیسیون اروپایی و سازمان رقابت و بازارهای انگلیس اعلام شد، جدیدترین تلاش برای بررسی شیوه‌های کسب و کار بزرگ‌ترین شرکت‌های فناوری جهان است. این رگولاتورها اعلام کرده بودند تحقیقات روی توافق سال ۲۰۱۸ متمرکز است که در شکایت ۱۰ دادستان کل ایالتی در امریکا علیه گوگل برملا شد. یافته‌های تحقیقات دادستان‌های کل ایالت‌های امریکا نشان داد گوگل به توافقی رسیده تا میزان رقابت فیس بوک برای دلارهای تبلیغاتی با یکی از خدمات کلیدی گوگل را محدود کند. همچنین نایب‌رییس کمیسیون اروپا که بر رقابت و سیاست دیجیتالی نظارت دارد، گفت اگر چنین موضوعی در تحقیقات ما تایید شود، به منزله محدود شدن و مختل شدن رقابت در بازار فناوری تبلیغات خواهد بود که به فناوری‌های نمایش تبلیغات رقیب، ناشران و مصرف‌کنندگان لطمه‌ می‌زند. طبق این گزارش و بر اساس اخبار منتشرشده، امسال گوگل از دومین دادگاه عالی اروپا خواست جریمه ۱.۴۹ میلیارد یورویی (۱.۶ میلیارد دلار) که سه سال پیش توسط رگولاتورهای ضد انحصارطلبی اتحادیه اروپا به دلیل مانع تراشی برای رقیبان در تبلیغات جست‌وجوی آنلاین علیه این شرکت امریکایی صادر شده بود را باطل کند. لازم به ذکر است این شرکت اقداماتی برای اجتناب از شکایت ضد انحصار طلبی امریکا انجام داد. درباره جزییات این موضوع‌ می‌توان گفت روزنامه وال استریت ژورنال به نقل از منابع آگاه نوشت گوگل پیشنهاد کرده است بخش‌هایی از کسب و کارش که مسوول فروش و قرار دادن تبلیغات در وب سایت‌ها و اپلیکیشن‌ها هستند را جدا کرده و به صورت شرکت مستقلی دربیاورد که تحت کنترل آلفابت خواهد بود و ده‌ها میلیارد دلار ارزش خواهد داشت. وکیل وزارت دادگستری امریکا در جلسه مربوط به پرونده شکایت ضد انحصارطلبی علیه گوگل، مبلغی که این غول اینترنتی برای حفظ موتور جست‌وجوی خود به عنوان موتور پیش فرض در اکثر مرورگرها و تلفن‌های همراه امریکایی، هزینه می‌کند را فاش نکرد اما این پرداخت‌ها را به عنوان مبالغ هنگفت، توصیف کرد. دینتزر در جلسه دادگاه پرونده ضد انحصارطلبی گوگل که به ریاست آمیت مهتا در واشنگتن برگزار شد، اظهار کرد گوگل میلیاردها دلار برای حفظ موتور جست‌وجوی خود به عنوان موتور پیش فرض با علم بر اینکه کاربران آن را تغییر نمی‌دهند، سرمایه‌گذاری می‌کند.

   اقدامات ۴۳ رقیب اروپایی علیه گوگل

همچنین گفته شده ۴۳ رقیب اروپایی علیه گوگل اقداماتی انجام داده‌اند. به عبارتی بیش از ۴۰ رقیب اروپایی سرویس خرید گوگل از رگولاتورهای ضد انحصارطلبی اتحادیه اروپا خواستند از مقررات فناوری که به تازگی تصویب شده است، استفاده کند تا پایبندی این شرکت امریکایی به قانون ۲۰۱۷ و فراهم کردن امکان رقابت بیشتر در صفحه جست‌وجوی گوگل، تضمین شود. در نامه این شرکت‌ها آمده است کمیسیون اروپا باید با حذف واحد خرید گوگل که اجازه رقابت نمی‌دهد اما باعث بالاتر رفتن قیمت‌ها و انتخاب کمتر برای مصرف‌کنندگان و انتقال غیرمنصفانه حاشیه سود از فروشندگان و سرویس‌های مقایسه خرید به گوگل می‌شود، فضای نتایج جست‌وجوی کلی برای خدمات‌دهندگان مرتبط را بازگشایی کند. به تازگی هم هند گوگل را دوباره جریمه کرد و به نظر می‌رسد این روند تا زمان اصلاح شیوه ضد انحصاری این شرکت ادامه خواهد داشت.