افزایش نرخ ارز و مضرات آن برای بورس

فردین آقابزرگی

از منظر تئوری عوامل موثر بر سمت و سوی نرخ ارز در ایران مبتنی بر دو عامل اساسی عرضه و تقاضا است. سمت عرضه از سوی بانک مرکزی است که تعیین‌کننده است. از سوی دیگر تقابل و مقایسه رشد اقتصادی و حجم نقدینگی عامل موثر دیگر در نرخ ارز است. از ابتدای سال جاری رشد اقتصادی با رشد نقدینگی برابری نمی‌کند، بنابراین متغیر اثرگذار میزان عرضه بانک مرکزی است.

روند افزایش نرخ ارز احتمالا تا حدود ۲۰ درصد طی دو ماه آینده ادامه خواهد داشت. آنچه بازار سرمایه روی آن حساس است میزان اعتبارسنجی وعده‌هایی است که بر آن اساس پیش‌بینی انجام می‌شود. معاملات در بورس و بازار سرمایه بر اساس پیش‌بینی آینده صورت می‌گیرد.

با بالا رفتن سود شرکت‌ها ناشی از افزایش نرخ ارز، دولت هم نرخ خوراک را بالا خواهد برد؟ کاری که در ۶ ماهه نخست سال هم انجام داد. در واقع ابهام و ریسک در پیش‌بینی‌ناپذیری اقتصاد برخلاف وعده آقای خاندوزی است.

بنابراین این پیش‌بینی‌ناپذیری سبب شده تا احتیاط در بازار سرمایه همچنان برقرار باشد و با p برe  هم خرید انجام نمی‌شود.

موضوع دیگر در کنار افزایش نرخ ارز، نرخ بازدهی موثر اوراق بدهی در بورس‌است وقتی تا آستانه ۲۸ درصد بالا می‌رود. بنابراین یکی از دلایل خروج نقدینگی و وضع نامطلوب در بازار سرمایه، انتشار بی‌رویه اوراق بدهی دولت است که در حال حاضر دولت ۵۲۵ همت تا سال ۱۴۰۶ بدهکار است. بنابراین سایه این موضوع همچنان بر بازار سرمایه وجود دارد.

بنابراین افزایش قیمت ارز، تا زمانی که ابهامات اساسی در برآورد سود و زیان شرکت‌ها ناشی از متغیر بودن تصمیمات دولت داریم نمی‌تواند ضریب اطمینانی برای بازار سرمایه باشد. حتی ممکن است افزایش نرخ ارز در این شرایط تهدیدی برای آن شرکت باشد، چراکه دولت هرجا که سود شرکت زیاد شود ممکن است سهم بیشتری از آن شرکت طلب کند.