نرخ تورم به 44 درصد رسید
مرکز آمار نرخ تورم را 48/1 درصد اعلام کرد
ادامه روند صعودی نقدینگی و پایه پولی
در شرایطی که وزیر اقتصاد از بهبود اوضاع تورم کشور در تابستان امسال خبر میدهد، گزارشهای رسمی مرکز آمار نشان از آن دارد که نه تنها تورم کنترل نشده که حتی همچنان روند افزایشی آن ادامه دارد، تورمی که جز در زمانی محدود، در تمامی ماههای گذشته از دولت رییسی بالاتر از 40 درصد بوده و به نظر میرسد لااقل فعلا سر ایستادن ندارد. با وجود وعدههای پی در پی دولت برای کاهش تورم، آنچه که پس از اردیبهشت امسال و اعمال اصلاحات یارانهای رخ داده شرایط را متفاوت کرده است. پس از رکورد شکنیهای ثبت شده در خرداد ماه امسال، هرچند دولت توانسته تا حدی سرعت افزایش تورم را کاهش دهد اما هنوز نرخ تورم سالانه صعودی است و تورم ماهانه نیز روندی پرنوسان را طی میکند. در این مدت هرچند تورم نقطه به نقطه روندی کاهشی داشته اما همچنان نرخ نهایی آن بالاتر از 48 درصد تخمین زده میشود. مرکز آمار روز گذشته، جزییات تورم در آبان ماه را منتشر کرد. منظور از نرخ تورم نقطهای، درصد تغییر عدد شاخص قیمت، نسبت به ماه مشابه سال قبل میباشد. نرخ تورم نقطهای در آبان ماه ١٤٠١، به عدد ٤٨,١ درصد رسیده است؛ یعنی خانوارهای کشور بهطور میانگین ٤٨.١ درصد بیشتر از آبان ١٤٠٠ برای خرید یک «مجموعه کالاها و خدمات یکسان» هزینه کردهاند. نرخ تورم نقطهای آبان ماه ١٤٠١، در مقایسه با ماه قبل ٠,٥ واحد درصد کاهش یافته است. نرخ تورم نقطهای گروه عمده «خوراکیها، آشامیدنیها و دخانیات» با کاهش ٣.٠ واحد درصدی به ٦٧.٧ درصد رسیده و گروه «کالاهای غیرخوراکی و خدمات» با افزایش ٠.٨ واحد درصدی به ٣٦.٩ درصد رسیده است. این در حالی است که نرخ تورم نقطهای برای خانوارهای شهری ٤٧,٣ درصد میباشد که نسبت به ماه قبل ٠.٤ واحد درصد کاهش داشته است. همچنین این نرخ برای خانوارهای روستایی ٥٢.٣ درصد بوده که نسبت به ماه قبل ٠.٩ واحد درصد کاهش داشته است. منظور از نرخ تورم ماهانه، درصدتغییر عدد شاخص قیمت، نسبت به ماه قبل میباشد. نرخ تورم ماهانه آبان ١٤٠١، به ٢,١ درصد رسیده که در مقایسه با همین اطلاع در ماه قبل، ٠.٩ واحد درصد کاهش داشته است. تورم ماهانه برای گروههای عمده «خوراکیها، آشامیدنیها و دخانیات» و «کالاهای غیرخوراکی و خدمات» به ترتیب ١.٣ درصد و ٢.٧ درصد بوده است. این در حالی است که نرخ تورم ماهانه برای خانوارهای شهری و روستایی ٢,١ درصد میباشد که نسبت به ماه قبل برای خانوارهای شهری ١.١ واحد درصد کاهش و برای خانوارهای روستایی ٠.١ واحد درصد افزایش داشته است. منظور از نرخ تورم سالانه، درصد تغییر میانگین اعداد شاخص قیمت در یک سال منتهی به ماه جاری، نسبت به دوره مشابه قبل از آن میباشد. نرخ تورم سالانه آبان ماه ١٤٠١ برای خانوارهای کشور به ٤٤,٠ درصد رسیده که نسبت به همین اطلاع در ماه قبل، ١,١ واحد درصد افزایش نشان میدهد. همچنین نرخ تورم سالانه برای خانوارهای شهری و روستایی به ترتیب ٤٣,٣ درصد و ٤٧.٤ درصد میباشد که برای خانوارهای شهری ١.٠ واحد درصد افزایش و برای خانوارهای روستایی ١.٢ واحد درصد افزایش داشته است. در گروه عمده «خوراکیها، آشامیدنیها و دخانیات» بیشترین افزایش قیمت نسبت به ماه قبل مربوط به گروه «میوه و خشکبار» و گروه «سبزیجات» (گوجه فرنگی و پیاز) میباشد. در گروه عمده «کالاهای غیرخوراکی و خدمات»، گروه «بهداشت و درمان» (انواع دارو) و اجارهبها بیشترین افزایش قیمت را نسبت به ماه قبل داشتهاند. همچنین در ماه جاری، گروه «روغنها و چربیها» (روغن نباتی جامد و روغن مایع) نسبت به ماه قبل کاهش قیمت داشته است. دامنه تغییرات نرخ تورم سالانه در آبان ماه ١٤٠١ برای دهکهای مختلف هزینهای از ٤١,٧ درصد برای دهک دهم تا ٥٠.٢ درصد برای دهک اول است.به این ترتیب تورمی که در ابتدای دولت وعده داده شده بود که میتوان آن را در کوتاهمدت نصف کرد و سپس به تک رقمی رساند، نه تنها کاهش نیافته که به مرز 45 درصد نیز نزدیک میشود. از سوی دیگر تورم ماهانه نیز هرچند کاهش یافته اما همچنان بالای دو درصد است و به این ترتیب مقدمات کاهش جدی تورم در ماههای آینده نیز فراهم نیست. از سوی دیگر تورم نقطه به نقطه 48 درصدی نیز نشان میدهد که چه میزان فشاری بر روی سفره معیشت مردم باقی مانده است. با وجود باقی ماندن این شرایط همچنان احسان خاندوزی – وزیر اقتصاد و سخنگوی اقتصادی دولت – معتقد است که وضعیت چندان بد نیست و حتی دولت توانسته عملکرد خوبی در زمینه کنترل تورم به ثبت برساند. خاندوزی با اشاره به کاهش تورم نقطه به نقطه در فصل تابستان، اظهار کرد: در تابستان ۱۴۰۱ شاخص بهای تولیدکنندگان به ویژه در بخش کالاهای صنعتی و معدنی وضعیت خوبی دارد و شاهد کاهش آن بودیم. تورم فصلی در بخش صنعت در تابستان امسال ۱۴.۸ درصد کاهش پیدا کرده و به منفی ۲.۳ درصد رسیده است که نشاندهنده نه تنها ثبات، بلکه اندکی کاهش در قیمت کالاهای صنعتی در تابستان است. وی افزود: تورم نقطه به نقطه تابستان ۱۴۰۱ نسبت به فصل قبل ۱۶.۲ درصد کاهش پیدا کرده است و تورم سالانه بخش صنعت در تابستان ۷.۶ درصد کاهش داشته است. در حوزه معدن هم شرایط به همین ترتیب است و تورم فصلی تولیدکنندگان در بخش معدن ۹.۴ درصد کاهش داشته و تورم نقطه به نقطه تولیدکنندگان این بخش نیز ۱۴ واحد درصد کاهش پیدا کرده و تورم سالانه ۲۱.۷ درصد کاهش داشته است. خاندوزی اظهار کرد: این اعداد و ارقام حکایت از این دارد که در حوزه محصولات و کالاهای مرتبط با صنعت و معدن در سمت تولیدکنندگان شاهد کاهش قیمتها هستیم که امیدبخش است. و امیدواریم در فصل پاییز و زمستان شاهد افزایش قیمت کمتری در سمت مصرفکنندگان باشیم. سخنگوی اقتصادی دولت با بیان اینکه در حوزه خدمات تورم افزایشی بوده است، اظهار کرد: این میزان از ۲.۴ درصد بهار به ۱۶.۲ درصد تابستان افزایش یافته است. خاندوزی ادامه داد: گزارشهای تولید کالاهای صنعتی و معدنی نشان میدهد که تولیدات صنعتی و معدنی به شکل کمی در ششماهه اول امسال هم شرکتهای معدنی بزرگ ما ۱۲.۷ درصد افزایش تولید داشتند و هم شرکتهای بزرگ صنعتی ۵.۳ درصد افزایش میزان تولید را تجربه کردهاند و میزان فروش هم ۹.۹ درصد در هفتماهه اول سال بیشتر شده است. وزیر اقتصاد تصریح کرد: اخیرا در حوزه تامین ارز دارو مشکلاتی را شاهد بودیم که در تامین بازار و قیمت دارو خود را نشان داد. دارو حساسترین کالایی است که دولت برای مدیریت ارز آن همهجانبه پای کار است، چراکه سلامت مردم شوخی بردار نیست. وی یادآور شد: مشکلی که پیش آمده بود با سرعت و جدیت بیشتر سعی شد جبران شود و نارضایتیها با سرعت برطرف شود. اقدامات برای تخصیص دارو و تامین ارز برای واردات دارو و تولید دارو با سرعت خوبی پیش میرود که امیدواریم ظرف هفتههای آینده مشکلات برطرف شود. خاندوزی تأکید کرد: طبق اعلام بانک مرکزی بیش از سه میلیارد دلار تخصیص ارز به این حوزه محقق شده است. برای تامین برخی کسریها نیز اقدامات عاجلی برای واردات انجام شده و با گمرک هماهنگی صورت گرفته تا ترخیص این محمولهها با اولویت انجام شود. وزیر اقتصاد با اشاره به گلایههای پیمانکاران در پروژههای دولت در زمینه تخصیص اندک برای پروژههای عمرانی، اظهار کرد: در ششماهه اول سال ۴۰ هزار میلیارد تومان تخصیص عمرانی دولت بود و در مهر و آبان ۴۰ هزار میلیارد تومان دیگر تخصیص عمرانی صورت گرفت. سخنگوی اقتصادی دولت با اشاره به اقدامات انجام شده برای تعیین تکلیف اموال تملیکی اظهار کرد: در هفت ماهه امسال انهدام کالای قاچاق ۴۷۰ درصد و فروش کالاهای متروکه ۶۸۰ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش داشته است. وزیر اقتصاد ادامه داد: از محل بودجه عمرانی برای هزینههای جاری استفاده نمیشود و طرح این ادعا که بودجه عمرانی برای افزایش حقوق کارکنان دولت اختصاص یافته، صحت ندارد. خاندوزی همچنین اظهار کرد: بودجه اشتغال از ۱۳۰۰ میلیارد تومان در سال ۱۳۹۹ به ۴۶ هزار میلیارد تومان در سال ۱۴۰۱ افزایش یافته است. وی همچنین در پاسخ به این پرسش که آیا تحولات اقتصادی را در آینده شاهد خواهیم بود؟ اظهار کرد: اساسا سند تحول دولت را با فصل چرخشهای تحول آفرین آغاز کردیم که این اقدامات مشخص نقطه عطفی است که دولت بر اساس آن میگوید در چهار سال خدمت چه اقداماتی انجام داده است. ابعاد تحولات اقتصادی با تدوین سند برنامه هفتم توسعه و لایحه بودجه ۱۴۰۲ تشریح خواهد شد. جدا از تکرار آمارها و وعدههای تکراری که احتمالا مردم برای سنجش آن به وضعیت معیشت خود نگاه میکنند، وزیر اقتصاد روز گذشته وعده جدیدی درباره آینده یارانهها نیز ارایه داد. بر اساس اظهارات او نه تنها طرح کالابرگ کنار نرفته که حتی دولت به شکل آزمایشی آن را در یک استان اجرا خواهد کرد و پس از آن اجرای کشوری این برنامه در دستور کار قرار خواهد گرفت. خاندوزی با بیان اینکه مساله طرح کالابرگ الکترونیکی مشکلی در تامین مالی ندارد، تصریح کرد: با توجه به اینکه این امر، نظام پرداخت یارانه را متاثر میکند، لازم بود دولت از مطمئن بودن زیرساخت فنی اطمینان حاصل کند و تغییرات در وزارت کار قدری تاخیر در بهرهبرداری پروژه انداخت اما وعده داده شد که پس از آنکه این طرح در یک استان به شکل آزمایشی پیاده شد، از ماههای آینده برای کل کشور انجام میشود. وی ادامه داد: این طرح مشکلی ندارد و مشکلی در تامین بودجه هم موجود نیست، پیشبینی این است که دوره آزمایشی یک ماه به طول بیانجامد و بعد از یکماه برای سایر استانها هم انجام شود. به این ترتیب، دولت گام مهم دیگری نیز در راستای اجرای اصلاحات یارانهای خواهد برداشت و ریسک کنار گذاشتن یارانه نقدی را به جان میخرد، موضوعی که باید دید از سوی جامعه چه واکنشی خواهد داشت و آیا از آن استقبال میشود یا خیر؟