تاثیر ناخوشایند اخبار بر روان ما

افسانه علیزاده

خیلی از ما بدون اینکه متوجه باشیم که دنبال کردن اخبار می‌تواند چه تاثیری بر روح روان ما بگذارد، از صبح تا شب به دنبال کردن اخبار در فضای مجازی عادت کرده‌ایم. این اخبار می‌تواند آرامش روحی ما را تحت تاثیر قرار بدهد. بسیاری از افراد بدون اینکه متوجه تاثیرات این اخبار بر روان خود باشند، به دنبال این هستند که دلیل حال بد خود را پیدا کنند. اما مساله اینجاست که دنبال کردن اخبار چه از طریق رسانه‌های جمعی چه از طریق فضای مجازی می‌تواند، آسیب‌های جبران‌ناپذیری بر روان ما داشته باشد. زمانی شما به دلیل مشغله‌ای که دارید مجبور به دنبال کردن اخبار هستید، خبرنگارها معمولا اولین گروهی هستند که در معرض اخبار قرار دارند و برای انجام کار خود به دنبال کردن خبر نیاز دارند. از آنجایی که این افراد هم مانند هر انسان دیگری آسیب پذیر هستند، می‌توانند در مقابل قرار گرفتن در معرض اخبار بد، به فروپاشی روانی برسند. از سوی دیگر افرادی هستند که شاهد اتفاق‌ها و اخبار بد هستند. مثل پرستارها، در دوران کرونا این افراد بیش از همه در معرض آسیب‌های روحی و روانی قرار داشتند، قرار گرفتن در معرض مرگ و میر بیماران و حتی اعضای خانواده تاثیر بسزایی در روحیه آنها داشته است، به همین خاطر است که در بسیاری از کشورها بعد از فروکش کردن بحران کرونا دوره‌های روان درمانی رایگان برای پزشکان و پرستاران برگزار کردند تا بتوانند مشکلات روحی آن دوران را پشت سر بگذارند. اما این عادت به دنبال کردن اخبار برای افرادی که دلیلی برای آن ندارند، مخرب‌تر است. مساله دیگری که می‌تواند روح و روان افراد را در معرض آسیب قرار بدهد، تضاد در بنگاه‌های خبری است. پخش اخبار که درست نیست یا بیشتر به شایعات کور شبیه است تا خبر. بسیاری از افراد نمی‌توانند تفاوت بین اخباری که واقعی است با شایعه را پیدا کنند. 

 آنها در دنیای خبر غرق می‌شوند و هر روز آسیب‌های بیشتری به روان خود وارد می‌کنند. دنبال کردن بی‌رویه اخبار شما را در دنیای ضد ونقیض‌ها گرفتار می‌کند و باعث می‌شود که قدرت تمییز خود را از دست بدهید. از سوی دیگر توجه بیش از حد به اخبار تلخ می‌تواند شما را تا مرز فروپاشی روانی پیش ببرد. مساله اینجاست که چطور می‌توانیم از چنین اخباری دوری کنیم. فاصله گرفتن از دنیای خبر و پرداختن به زندگی عادی یکی از راه‌هایی است که می‌تواند روان شما را از هر آسیبی در امان بدارد. به‌طور مثال شما وقتی با فردی صحبت می‌کنید که منفی باف و ناامید است، خواه ناخواه احساس ناخوشایندی در شما ایجاد می‌شود. همین تاثیر را اخبار هم می‌توانند بر روی شما داشته باشند. به هر حال فراموش نکنیم که انتخاب نوع احساسات و چگونگی اقدامات در زندگی، با ما است. برای حفظ امید در زندگی در میان بحران‌های شخصی، داشتن فعالیت‌های ذهنی نظیر کتاب خواندن یا گوش دادن به کتاب گویا بسیار کمک‌کننده است. تماشای برنامه‌ها و محتواهای علمی و فرهنگی، انجام بازی‌هایی که مغز را به تکاپو می‌اندازد نظیر شطرنج، استفاده از تکنیک‌هایی برای تمدد اعصاب نظیر تکنیک‌های «آرمیدگی» و تمرکز آگاهانه، انجام فعالیت‌های آرام بخش نظیر پیاده روی و انجام مراقبه و مدیتیشن از جمله فعالیت‌هایی هستند که می‌توانند امید و خوش‌بینی به یک آینده بهتر را در ما زنده کنند. ما نباید اجازه بدهیم که اخبار بد، تمام زندگی ما را احاطه کنند. توجه به اخبار تا حد معقول و منطقی خوب است، در این حد که بدانید در دنیای اطراف شما چه می‌گذرد اما بیش از آن می‌تواند سم مهلکی برای روح و روان شما به حساب‌اید. باید بپذیریم که قرارگیری مداوم در معرض اخبار بد هم به جسم ما صدمه می‌زند و هم به روان ما، و البته لازم نیست یکی از قربانیان مستقیم یک فاجعه باشیم تا تحت تأثیر آن قرار‌گیریم. در واقع تجربه این درد و رنج برای هر فرد دلواپسی امری 

اجتناب ناپذیر یا حتی ضروری محسوب می‌شود. از سوی دیگر اضطراب اولین واکنش ما به اخبار بد است. البته اضطراب تا حدی مفید هم هست. چرا که ما را هوشیار می‌کند، به ما توانایی حل کنشگرایانه مسائل را می‌دهد و ما را ترغیب می‌سازد عاقلانه گام‌برداریم تا از خود و عزیزان مان مراقبت کنیم. اما اضطراب اگر از یک نگرانی سازنده فراتر رود و تبدیل به مشکلی دایمی شود، در بهترین حالت ما را از شادی محروم می‌کند و در بدترین حالت، از ما انسانی ناتوان می‌سازد. این حرف‌ها به آن معنی نیست که شما در مقابل اتفاقاتی که در اطرافتان رخ می‌دهد، بی‌تفاوت باشید، بلکه باید مرز بین آسیب زدن به خود و اطلاع داشتن از اتفاقات اطرافتان را مشخص کنید.