ابهامات؛ پای ثابت بورس
شاخص کل بورس مسیر پر پیج و خمی را پشت سر گذاشت تا به رشد رسید و این روزها تقربیا روی یک مدار با ثبات حرکت میکند. در حال حاضر مهمترین مشکل بازار سرمایه ابهامات است و احتمالا پس از رفع این ابهامات مسیر رشد شاخص شروع خواهد شد. بازار نگرانیهای خاص خود را دارد اما همچنان ارزندگی مهمترین رکن بازار است؛ از سویی دیگر تفاوت قیمت 25 درصدی دلار نیمایی بازار آزاد نیز توانسته تاثیر بسزایی روی بازار سرمایه داشته باشند و شاید بتواند در بلندمدت مسیر معاملات را تغییر دهد. ابهامات درخصوص وضعیت بازارهای جهانی، بودجه، نرخ دلار آزاد و نیما، همگی در ترغیب و تردید سهامداران نسبت به بازار سرمایه اثرگذار هستند. البته طی چند روز گذشته جریان نرخ ارز و رشد آن کمی سایه تردید در بازار را کمرنگتر کرده و موجبات توجه بیشتر به سمت بازار و افزایش حجم معاملات را فراهم کرده است. درهفتههای گذشته به جهت کنترل بازارها بهویژه بازار دلار و همچنین کنترل تورم جلسات پیدرپی درخصوص تغییر میزان نرخ بهره برگزار شد. اختلافنظرهای بسیاری در اینخصوص میان کارشناسان وجود دارد، بهطوریکه اغلب کارشناسان بر این باورند که برای نهیبزدن به بازارها و کنترل تورم، افزایش نرخ بهره و کاهش اختلاف بین تورم و نرخ سود اسمی، امری لازم و ضروری است اما در مقابل بسیاری معتقدند چنین تصمیمی ضدتولید، ضداشتغال و در نهایت منجر به کاهش تورم نشده و رکود را دامن میزند. هرچند اختلاف جدی میان آنچه امروز در امریکا درخصوص نوسانهای نرخ بهره بحث میشود با آنچه در ایران اتفاق میافتد، هست اما بهنظر میرسد طی این جلسات احتمال افزایش نرخ سود کمرنگ شده است.
سرایت تب دلار به بازار سهام؟
افزایش قیمت دلار همواره برای سهام دلارمحور بورس تهران فرصت مناسبی برای صعود بوده است. طی ماههای گذشته اغلب به دلایل مختلفی از جمله ریزش قیمت کامودیتیها در بازارهای جهانی، نگرانی بابت بودجه ۱۴۰۲ و...، گروههای بزرگ بازار عملکرد ضعیفتری نسبت به کوچکها داشتند اما امروز بزرگان بازار به حرکت در آمدند و روز سبزی را برای سهامداران ارایه دادند که افزایش بیشتر شاخص کل نسبت به شاخص هموزن نیز گواهی بر تایید این موضوع است. نگاهی به روند گروه و سهام مختلف در بازار امروز، به خوبی نشان میدهد که تقاضا به میزان خوبی در گروههای بزرگ در جریان بود و نمادهای شاخصساز توانستند حتی تا صف خرید نیز افزایش پیشروی کنند. در بورس امروز، گروههای ریالی همچون خودروییها و بانکیها، برخلاف دلاریها، از تقاضای کمتری برخوردار بودند و از اواسط معاملات شاهد افزایش عرضه در آنها بودیم که البته قدرت بالایی نداشت اما همچنان فاصله نزدیک به ۳۰ درصدی نرخ نیما و فردوسی یکی از مهمترین چالشهای حال حاضر بورس تهران به شمار میرود که سیاستهای دولت در کنترل نرخ ارز در سامانه نیما همچنان چشمانداز آتی بورس را در هالهای از ابهام قرار داده است. هر چند طی روزهای اخیر، دلار نیمایی نیز حرکتهایی را در مسیر صعودی آغاز کرده که خود سیگنالی مثبت به فعالان بورسی ارسال کرده است.
بر اساس فردای اقتصاد، به نظر میرسد این روزها مهمترین محرک بازار، رشد نرخ دلار و افزایش انتظارات تورمی است که در صورت تداوم یا ثبات، میتواند توجه معاملهگران را به متغیرهای بنیادی جلب کرده و چشمانداز مثبتی را برای بازار سرمایه ایجاد خواهد کرد اما همچنان ابهامات مهمی در بازار سرمایه وجود دارد که میتواند روند صعودی شکل گرفته بورس را در میانمدت تهدید کند. یکی از این موارد انتشار گزارشهای فصلی و ماهانه شرکتها در کمتر از ۲ ماه آینده است، البته گزارشهای فصلی منفی ارزیابی نمیشود اما در گزارشهای ماهانه و افشای اطلاعات شرکتها به ویژه گروه شیمیایی، فلزیها و سیمانیها اخبار منفی از کاهش تولید ناشی از قطع گاز وجود دارد که میتواند روند کلی بازار را تغییر دهد. در کنار ریسک قطعی گاز برای برخی صنایع، به نظر میرسد همچنان نکات منفی دیگری در بازار وجود دارد که میتواند ادامه روند صعودی را به خطر بیندازد. در کنار ابهامات مربوط به سیاست خارجی و مذاکرات هستهای، گفته میشود با توجه به کسری بودجه دولت که ناشی از کمبود منابع ارزی و نامسخص بودن گشایشهای سیاسی است، دولت به سمت افزایش نرخ حاملهای انرژی برای بهبود وضعیت منابع بودجه حرکت کرده اما از سوی دیگر برای کنترل تورم نرخهای فروش بسیاری از شرکتها سرکوب شده است و این موارد حاشیه سود صنایع را بهشدت تحت تاثیر قرار میدهد. در این میان اخبار و شایعات در خصوص نرخ خوراک پتروشیمیها همچنان ادامه دارد و از هر منبعی عددی متفاوت به گوش میرسد. بنا بر اظهارات منابع آگاه در مجلس شورای اسلامی مطلع شد در جلسات مشترک دولت و مجلس درباره نرخ خوراک پتروشیمیها تصمیم گرفته شده تا سقف نرخ خوراک پتروشیمیها برای واحدهای تولیدی اوره ۴هزار تومان باشد. پیش از این هم کمیسیون اقتصادی مجلس عدد ۳۵۰۰ تا ۴۰۰۰ تومان را برای نرخ خوراک پیشنهاد داده بود. با این حال دولت ظاهرا خواهان قیمتهای بالاتری است. بهطور مثال صولت مرتضوی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در آیین بزرگداشت هفته پژوهش و فناوری با تاکید بر اینکه برای سوخت پتروشیمیهای داخلی رقم زیادی نمیگیریم، گفته: دیروز در جلسه هیات دولت گفته شد هر متر مکعب گاز را ۴۵ تا ۵۰ سنت صادر میکنیم و به پتروشیمیها ۵هزار تومان خواهیم داد.
پایان سبز بورس
شاخص کل بورس تهران در پایان معاملات دیروز چهارشنبه، ۲۳ آذرماه با ۱۸ هزار و ۲۹۱ واحد افزایش در ارتفاع یک میلیون و ۴۷۲ هزار واحدی ایستاد. شاخص هموزن با سههزار و ۶۷۵ واحد افزایش به ۴۳۳ هزار و ۷۶۳ واحد و شاخص قیمت با ۲ هزار و ۱۸۷ واحد رشد به ۲۵۸ هزار و ۲۰۶ واحد رسید. شاخص بازار اول، ۱۱ هزار و ۸۱۵ واحد و شاخص بازار دوم، ۴۱ هزار و ۷۲۸ واحد افزایش را ثبت کردند. دیروز در معاملات بورس تهران، بیش از ۱۰ میلیارد و ۸۹ میلیون سهم، حقتقدم و اوراق بهادار به ارزش ۶۳ هزار و ۱۸۲ میلیارد ریال معامله شد. همچنین صنایع پتروشیمی خلیج فارس (فارس) با چهار هزار و ۲۳۲ واحد، فولاد مبارکه اصفهان (فولاد) با ۲ هزار و ۵۷۷ واحد، ملی صنایع مس ایران (فملی) با یک هزار و ۱۸۸ واحد، معدنی و صنعتی چادرملو (کچاد) با ۷۰۷ واحد، شرکت سرمایهگذاری غدیر (وغدیر) با ۶۸۰ واحد و توسعه معادن و صنایع معدنی خاورمیانه (میدکو) با ۶۸۰ واحد، تاثیر مثبت بر شاخص بورس داشت. در مقابل بانک پاسارگاد (وپاسار) با ۳۵۴ واحد، بانک ملت (وبملت) با ۲۶۹ واحد، بانک تجرات (وتجارت) با ۱۷۵ واحد، بانک صادرات ایران (وبصادر) با ۱۶۵ واحد و بانک پارسیان (وپارس) با ۸۸ واحد تاثیر منفی بر شاخص بورس به همراه داشت. بر پایه این گزارش، روز گذشته نماد گسترش سرمایهگذاری ایران خودرو (خگستر)، شرکت سرمایهگذاری تامین اجتماعی (شستا)، ایران خودرو (خودرو)، فولاد مبارکه اصفهان (فولاد)، بورس کالای ایران (کالا)، پالایش نفت اصفهان (شپنا) وملی صنایع مس ایران (فملی) در نمادهای پُرتراکنش قرار داشتند. گروه خودرو هم در معاملات روز اخیر صدرنشین برترین گروههای صنعت شد و در این گروه یک میلیارد و ۳۳۶ میلیون برگه سهم به ارزش پنج هزار و ۳۱۶ میلیارد ریال دادوستد شد. شاخص فرابورس نیز روز گذشته بیش از ۳۷ واحد افزایش داشت و به ۱۸ هزار و ۸۵۸ واحد رسید. در این بازار بیش از ۶ میلیارد و ۸۱۳ میلیون برگه سهم و اوراق مالی دادوستد شد و تعداد دفعات معاملات روز اخیر فرابورس بیش از ۲۵۶ هزار و ۸۳۰ نوبت بود. پلیمر آریاساسول (آریا)، پتروشیمی تندگویان (شگویا)، پتروشیمی زاگرس (زاگرس)، تجلی توسعه معادن و فلزات (تجلی)، گروه توسعه مالی مهر آیندگان (ومهان)، فرابورس ایران (فرابورس) و بهمن دیزل (خدیزل) تاثیر مثبت بر این شاخص داشتند. در ادامه بیمه پاسارگاد (بپاس)، صنعتی مینو (غصینو)، بانک دی (دی)، داروسازی دانا (ددانا) و صنایع شیمیایی کیمیاگران امروز (شکام) تاثیر منفی بر این شاخص داشتند.