تغییر مسیر سرمایه‌گذاری در بورس
در هفته اخیر بورس تهران توانست به‌طور عجیبی رکوردشکنی کند اما نکته جالب اینجاست که این رکوردشکنی همراه با افت بخشی از پرتفوی‌های سرمایه‌گذاری بود یعنی رشد شاخص نتوانسته زیان سهامداران را جبران کند. البته پرتفوی این سهامداران مربوط به سال 99 و اوج بورس است که اکنون در زیان بیش از 50 درصدی هستند.
مشکل اینجاست که با توجه به وضعیت بازارهای موازی و بورس این ترس ایجاد می‌شود که اتفاق سال 99 در بورس تکرار شود یعنی اقبال بیش از حد سهامداران به علت رشد شاخص و سپس دوباره افت و سقوط آن. اگر کمی داده را بررسی کنیم به این نتیجه می‌رسیم که میزان اقبال به بازار سرمایه افزایش یافته و آمارهای منتشر شده نشان می‌دهد در پایان ۹ ماهه سال جاری، تعداد ثبت نام سهامداران در سامانه جامع اطلاعات مشتریان «سجام» با عبور از دو میلیون نفر، به دو میلیون و ۱۵۱ هزار و ۱۲۷ نفر رسیده است که در مقایسه با تعداد ثبت نام‌کنندگان در کل سال ۱۴۰۰ رشد ۲۷ درصدی را ثبت کرده است.
گفتنی است در سال 1400 تعداد کل ثبت نام‌ها به یک میلیون و ۶۰۰ هزار رسیده بود. این افزایش کد اگر ادامه‌دار باشد می‌توان ناشی از اقبال سهامداران دانست؛ از سوی دیگر عرضه خودرو در بورس کالا باعث شد که اقبال سهامداران نسبت به بازار سرمایه افزایش یابد.
بررسی‌ها نشان می‌دهد رشد تعداد کدهای بورسی با افزایش عرضه خودرو در بورس کالا همزمان بوده است. از آنجا که افراد برای خرید خودرو از بورس کالا باید کد بورسی داشته باشند، به نظر می‌رسد این بازار اصلی‌ترین دلیل رشد تقاضا برای دریافت کد سهامداری بوده است. به ویژه آنکه بازار سهام در این مدت تحرک خاصی نداشته و بیش از آنکه شاهد ورود پول و سرمایه جدید باشد، خروج پول را تجربه کرده است.
عرضه خودرو در بورس کالا از ۲۸ اردیبهشت ماه سال جاری آغاز شده و همچنان نیز ادامه دارد. بورس کالا اعلام کرده شرکت‌های خودروساز برای هفته آینده هم عرضه‌های تازه‌ای را تدارک دیده‌اند. آمارها نشان می‌دهد تا پایان آذر ماه، ۱۷ هزار و ۷۶۶ دستگاه انواع خودرو از طریق بورس کالا عرضه شده است. طبق آمار، خریداران توانسته‌اند از طریق بورس کالا، با قیمت‌های ارزان‌تر از بازار صاحب خودرو شوند. بدین‌ترتیب خریداران دست‌کم معادل ۲ هزار و ۷۷ میلیارد تومان به دلیل خرید خودرو از بورس سود کرده‌اند.
همچنین یکی از موضوعاتی که در هفته‌های گذشته سبب رشد بورس شده است، به جریان افتادن موضوع مالیات بر عایدی سرمایه در مجلس بوده است. در صورت اجرای طرح مالیات بر عایدی سرمایه، احتمال جذب منابع سرگردانی که در بازارهای موازی وجود دارد، به سمت بازارهای با شفافیت بیشتر وجود خواهد داشت و بازار سرمایه پتانسیل جذب بخشی از این منابع را خواهد داشت. اما با توجه به اتفاقاتی که در نیمه اول سال ۱۳۹۹ در بازار سرمایه رخ داد و در آن مقطع، تجربه نسبتاً تلخی برای فعالان غیرحرفه‌ای این بازار رقم زد، احتمالاً این‌بار ورود نقدینگی به بازار سهام با تامل بیشتری صورت خواهد گرفت.
ورود نقدینگی سرگردان به بازار سرمایه زمانی سبب خیر خواهد شد که این سرمایه‌ها از طریق ابزار‌های سرمایه‌گذاری غیرمستقیم جذب شوند تا علاوه بر آنکه ورود نقدینگی به دور از هیجان و به صورت حرفه‌ای‌تر صورت می‌گیرد، خروج نقدینگی از این بازار هم به دور از هیجان باشد. در چنین شرایطی جذب منابع در بازار سرمایه، پایدار و بلندمدت خواهد بود.
در مقطع کنونی، ارزش بازار سرمایه با قیمت ارز در محدوده کنونی، در حدود ۱۴۰ میلیارد دلار است و این ارزش روز نشان‌دهنده آن است که از کف بازار سرمایه، فاصله چندانی نداریم و این بازار برای سرمایه‌گذاران بلندمدت، کاملا مناسب و معقول است. از سوی دیگر با توجه به آنکه حدود ۶۵ درصد از شرکت‌های فعال در بازار سرمایه، صادرات محور هستند؛ افزایش نرخ ارز در بازار غیرمتشکل و به دنبال آن در سامانه نیما، می‌تواند اثر مستقیم روی سودآوری شرکت‌‌ها داشته باشد.
رکوردشکنی بازار در هفته اخیر
بازار سرمایه ایران در هفته ابتدایی دی ماه، فصل زمستان را توفانی شروع کرد و تقریبا همه رکوردهای بورس در این هفته شکسته شد. رشد خیره‌کننده 151 هزار واحدی شاخص کل در هفته ابتدایی دی ماه نشان می‌دهد، مولفه‌های موثر بر بازار سرمایه فعالیت خود را شروع کرده‌اند.
در هفته ابتدایی دی ماه یک اتفاق مهم دیگر نیز در بورس رخ داد. در تمام روزهای این هفته پول حقیقی وارد بازار سرمایه شد و در روز چهارشنبه رکورد ورود سرمایه حقیقی به بورس در سال 1401 شکسته شد. رشد 71 هزار واحدی شاخص کل بورس در روز چهارشنبه نیز رکورد دیگری است که در سال 1401 تاکنون شکسته نشده بود.
ارزش معاملات خرد و ارزش کل معاملات بورس نیز در این هفته شکسته شد تا همه رکوردهای بازار سهام در این هفته تغییر کنند. در پایان هفته اخیر شاخص کل بالاتر از هفته پیشین قرار گرفت و بیشترین صعود هفتگی در 9 ماه گذشته را ثبت کرد.
در پایان هفته گذشته، شاخص کل بورس تهران پنجمین روز صعودی متوالی را پشت سر گذاشت. شاخص کل در اولین روز کاری هفته 41 هزار و 803 واحد رشد کرد و وارد کانال 1.5 میلیون واحدی شد. شاخص روز یکشنبه نیز 25 هزار و 564 واحد بالا آمد و روز دوشنبه صعود 12 هزار و 829 واحدی داشت. شاخص کل روز چهارشنبه، در آخرین روز معاملاتی هفته، 70 هزار و 918 واحد رشد کرد و ضمن ثبت بیشترین رشد در سال جاری، وارد کانال یک میلیون و 600 هزار واحدی شد. شاخص کل در آخرین روز کاری هفته به رقم یک میلیون و 647 هزار و 314 واحد رسید و نسبت به آخرین روز معاملاتی هفته قبل 151 هزار و 114 واحد بالاتر ایستاد تا بازدهی هفته شاخص بورس مثبت 10 درصد شد.
شاخص کل هم وزن در اولین روز هفته 10 هزار و 553 واحد رشد کرد و در روز یکشنبه 6 هزار و 479 واحد بالاتر ایستاد. این شاخص در روز دوشنبه نیز افزایش 4 هزار و 301 واحدی داشت و در آخرین روز هفته نیز رشد 13 هزار و 627 واحدی را تجربه کرد. شاخص کل هم وزن در پایان هفته نسبت به هفته پیشین 34 هزار و 960 واحد بالاتر ایستاد و بازدهی مثبت 7.84 درصدی را ثبت کرد.
در هفته اخیر میانگین ارزش معاملات کل هفته 65 هزار و 615 میلیارد تومان بود که نسبت به رقم 53 هزار و 180 میلیاردی هفته پیشین، رشد 23 درصدی داشته است. در این هفته، میانگین ارزش معاملات خرد بورس 8 هزار و 286 میلیارد تومان بود که نسبت به رقم 5 هزار و 199 میلیاردی هفته پیشین، افزایش 59 درصدی داشته است.
در تمامی روزهای معاملاتی هفته شاهد ورود پول حقیقی بودیم. در روز ابتدایی ارزش خالص تغییر مالکیت حقوقی به حقیقی بازار 485 میلیارد تومان بود. روز یکشنبه 229 میلیارد تومان وارد شد و روز دوشنبه ارزش پول ورودی 248 میلیارد تومان بود. روز چهارشنبه برای چهارمین روز متوالی سرمایه حقیقی وارد شد که ارزش آن هزار و 144 میلیارد تومان بود. در مجموع کل هفته 2 هزار و 106 میلیارد تومان پول حقیقی به بورس وارد شد و میانگین روزانه ورود پول حقیقی 526 میلیارد تومان بود.
