ضد و نقیض از «صیانت»
در حالی که طرح موسوم به صیانت تا چندی پیش مسکوت مانده بود و در ماه‌های گذشته محدودیت‌های اینترنتی زیاد و فیلترینگ‌های گسترده در فضای مجازی اعمال‌شده، حالا از گوشه و کنار و البته از نمایندگان مجلس شورای اسلامی، خبر از تصویب این طرح رسیده و در مقابل، برخی نمایندگان می‌گویند که طرح صیانت نه‌تنها تصویب نشده، بلکه از اساس چنین طرحی در مجلس وجود ندارد. رییس کمیسیون طرح موسوم به صیانت هم می‌گوید طرح صیانت به کلی تغییر کرده و نسخه‌ای که در کمیسیون تصویب شده با نسخه‌های قبلی تفاوت دارد و برای ارسال به شورای نگهبان منتظر تصمیم هیات رییسه است.
کلیات طرح موسوم به صیانت، اسفند ماه سال گذشته در کمیسیون ویژه این طرح تصویب شد اما پس از مدت کوتاهی، معاونت قوانین مجلس در نامه‌ای رییس کمیسیون به آن ایراد گرفت و اعلام کرد آیین‌نامه داخلی مجلس در مراحل تصویب این طرح رعایت نشده است زیرا طرحی که به کمیسیون مشترک برای تصویب ارجاع داده شده بود با طرح تصویب‌شده مغایرت داشت.
آخرین اثری که از طرح صیانت در فضای سیاسی کشور به چشم می‌خورد تصویب چند ماده از آن در شورای عالی فضای مجازی بود. اما در حالی که در ماه‌های گذشته خبری از وضعیت این طرح نبود و تنها اظهاراتی از سوی برخی نمایندگان مجلس مطرح می‌شد، روز دوشنبه خبری مبنی بر تصویب این طرح در کمیسیون مشترک آن منتشر و اعلام شد پس از تصمیم صحن برای مدت‌زمان اجرای آزمایشی آن، مصوبه به شورای نگهبان خواهد رفت.
البته در چند هفته گذشته، نمایندگان مجلس اشاراتی به این طرح داشتند؛ از جمله علی‌اصغر عنابستانی، عضو کمیسیون مشترک طرح صیانت که اوایل بهمن‌ماه اعلام کرد در مجلس به دنبال طرحی هستند تا بتوانند مجددا طرح صیانت را به جریان بیندازند. او مدعی بود اگر طرح صیانت پیش از این تصویب شده بود، فضای مجازی به درستی مدیریت شده و نیاز به فیلتر آن توسط دستگاه‌های امنیتی در ماجراهای اخیر نبود. یا مرتضی آقاتهرانی، رییس کمیسیون فرهنگی مجلس که گفته بود در مجلس در تلاش هستند تا مدیریت فضای مجازی را به دست بگیرند.
او همچنین با اشاره به فعالیت کمیسیون مشترک برای تنظیم مقررات فضای مجازی گفته بود پلتفرم‌های واتس‌اپ، اینستاگرام و توییتر نمیتوانند از خارج کشور هرگونه که می‌خواهند مدیریت شوند و هیچ‌جای دنیا نیز این وضعیت وجود ندارد، اظهاراتی که بسیار شبیه به تلاش برای ساماندهی فضای مجازی در طرح صیانت بود.
تقی‌پور: خبری از طرح صیانت نیست طرح به کلی تغییر کرده است
حال رضا تقی‌پور، رییس کمیسیون مشترک طرح در گفت‌وگو با پیوست، خبر ارسال این طرح شورای نگهبان را به‌شدت تکذیب و اعلام کرده این طرح به کلی تغییر کرده است و خبری از نسخه‌های قبلی در طرح تصویب‌شده نیست.
تقی‌پور در این رابطه گفت: «گزارش» طرح ارسال شده است. قرار بود هیات رییسه طرح را در دستور صحن بگذارد و بعد خودشان اعلام کنند. برابر آیین‌نامه، مدت‌زمان اجرای آزمایشی آن باید در صحن رأی‌گیری شود. هیات رییسه باید در این خصوص تصمیم بگیرد.
او همچنین در مورد اینکه این طرح چه شباهتی با نسخه پیشین که اسفندماه پارسال تصویب شد دارد توضیح داد: این طرح هیچ ارتباطی به طرح‌های قبلی ندارد و قرار است عنوانش نیز با تصمیم هیات رییسه مشخص شود. با نسخه شش دی هم متفاوت است. طرح در کمیته‌های مختلف کمیسیون مورد بحث قرار گرفته و تغییرات کلی کرده است. آخرین نسخه‌ای که از این طرح با نام «نظام تنظیم مقررات و خدمات فضای مجازی» منتشر شده بود مربوط به ۶ دی ماه ۱۴۰۰ بود. اکنون به نظر می‌آید با توجه به اینکه بخش‌هایی از این نسخه که به وظایف شورای عالی فضای مجازی مربوط بود شهریورماه به وظایف این شورا اضافه شد، نسخه جدید تدوین و تصویب شده تفاوت‌های اساسی‌ای با آن دارد هر چند که هنوز به شکل عمومی منتشر نشده است.
نماینده تهران همچنین اعلام کرد هر موقع هیات رییسه تصمیم بگیرد طرح را در دستور کار قرار دهد، مفاد آن بارگذاری شده و رسانه‌ای خواهد شد.
رییس کمیسیون مشترک طرح در مورد اینکه آیا هیات رییسه ممکن است تغییری در محتوای طرح ایجاد کند یا خیر گفت: طبق آیین‌نامه، هیات رییسه نمی‌تواند در محتوای طرح تغییری ایجاد کند اما ممکن است ایراد شکلی بگیرد. برای همین طی شدن فرایند باقیمانده به هیات رییسه بستگی دارد. اسفند ماه سال گذشته پس از اینکه کلیات طرح صیانت در کمیسیون مشترک آن تصویب شد، معاونت قوانین مجلس به تصویب طرح، ایراد آیین‌نامه‌ای وارد کرد و گفت نسخه‌ای که تصویب شده با آن چه به کمیسیون ارجاع داده شده است متفاوت است. این ایراد به تایید هیات رییسه مجلس نیز رسید.
همچنین تقی‌پور تاکید کرد طرح باید حتما برای گرفتن رای تعیین مدت‌زمان به صحن بیاید و خبر رفتن به شورای نگهبان را قویا تکذیب کرد.
موسوی: طرح صیانت از دستور کار مجلس خارج شده است
در عین حال، سید نظام‌الدین موسوی، سخنگوی هیات‌رییسه مجلس شورای اسلامی گفت که «طرح صیانت» از دستور کار مجلس خارج شده است و هیچ طرحی بدون تصویب در صحن علنی نمی‌تواند به شورای نگهبان ارسال شود.
او در واکنش به انتشار خبری مبنی‌بر تصویب طرح صیانت و ارسال آن به شورای نگهبان، گفت؛ چنین موضوعی صحت ندارد؛ طرح صیانت از دستور کار مجلس خارج شده است؛ بر اساس قانون آیین‌نامه داخلی مجلس، هیچ طرحی بدون مصوبه در صحن علنی مجلس به شورای نگهبان ارسال نمی‌شود. وی در پایان اظهار کرد: البته مجلس هماهنگ با شورای عالی فضای مجازی در صورت نیاز، قوانین لازم برای فضای مجازی را تصویب خواهد کرد؛ اگر بخواهد چنین اتفاقی بیفتد مثل همیشه هر مصوبه‌ای در این زمینه به‌صورت شفاف و علنی انجام خواهد شد.
رشیدی: اساسا طرح و کمیسیونی به نام صیانت در مجلس وجود ندارد
به دنبال این اخبار همچنین یک عضو کمیسیون مشترک صیانت در مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: تا جایی که بنده و سایر همکارانم در جریان هستیم اساسا طرح یا کمیسیون ویژه‌ای تحت عنوان صیانت در مجلس وجود نداشته و برخی از همکاران باید پاسخ دهند که چرا به دنبال بازی با امنیت روانی جامعه هستند.
جلال رشیدی کوچی در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به انتشار اخباری مبنی بر تصویب طرح صیانت در کمیسیون مشترک و ارسال آن به شورای نگهبان، بیان کرد: برخی از دوستان که در کمیسیون مشترک طرح صیانت بودند هنوز در فاز قبلی به سر می‌برند و دوست دارند همه‌چیز را به صیانت ربط دهند. بنده اصلا چنین چیزی را نشنیدم. اساسا الان طرحی تحت عنوان صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی در مجلس یا کمیسیون مشترکی برای بررسی طرحی صیانت در مجلس وجود ندارد.
وی در ادامه اظهار کرد: برخی از نمایندگان دوستان دارند با پرداختن به حواشی با امنیت روانی جامعه بازی کنند و ایجاد حساسیت کنند و بنده فکر می‌کنم باید این موضوع مورد بررسی قرار گیرد که چرا یک سری افراد در تلاش هستند این اقدام را انجام دهند. بنده با توجه به اینکه عضو این کمیسیون بودم اعلام می‌کنم که به بنده اطلاعی از تشکیل جلسات این کمیسیون و تصویب این طرح نرسیده است.
