سرمایه‌گذاری غیرمستقیم بیشتر در بورس، بدون پرداخت پول و اعتبارگیری!

سنا| صندوق‌های سرمایه‌گذاری یکی از راه‌های معمول برای ورود به بازار بورس هستند اما یکی از دلایلی که اکثر فعالان حرفه‌ای از طریق صندوق‌ها اقدام به سرمایه‌گذاری نمی‌کردند و ترجیح می‌دادند به صورت شخصی خرید و فروش سهام انجام دهند، عدم امکان استفاده از اهرم بود.همین موضوع سبب شد که سازمان بورس به فکر راه‌اندازی صندوق‌های اهرمی بیفتد تا سرمایه‌گذاران بتوانند در صندوق‌های سهامی نیز از تکنیک‌ اهرم مالی استفاده کنند که این می‌تواند باعث شود صندوق‌های سرمایه‌گذاری و سرمایه‌گذاری غیرمستقیم رونق پیدا کند. در ادامه به بررسی ابعاد مختلف صندوق‌های اهرمی پرداختیم: 

   صندوق سرمایه‌گذاری اهرمی چیست؟

صندوق‌های سرمایه‌گذاری اهرمی از نوع صندوق‌ سهامی است؛ با این تفاوت که از دو نوع واحد برای دو گروه سرمایه‌گذار با ریسک‌پذیری مختلف ایجاد می‌شود. صندوق‌های سرمایه‌گذاری اهرمی به افرادی که قصد دارند با پذیرش ریسک بیشتر وارد بازار سهام شوند این امکان را می‌دهد که با بهره‌گیری از بسیاری از مزایای صندوق‌های سرمایه‌گذاری اعم از مدیریت حرفه‌ای پورتفوی و نقدشوندگی بالا، از ابزار اهرم نیز برخوردار شوند. صندوق‌های سرمایه‌گذاری اهرمی دو نوع واحد برای سرمایه‌گذاری دارند که برای دو گروه از سرمایه‌گذاران با دو هدف و رویکرد متفاوت است، یک دسته دارندگان واحدهای سرمایه‌گذاری عادی که اشخاص کم‌ریسک محسوب می‌شوند و یک دسته دارندگان واحدهای سرمایه‌گذاری ممتاز که افراد پر ریسک هستند.

۲- واحدهای سرمایه‌گذاری  صندوق سرمایه‌گذاری اهرمی؛ عادی و ممتاز

همانطور که گفته شد واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری اهرمی به دو صورت است که هم برای افراد ریسک‌پذیر و هم برای افراد ریسک‌گریز طراحی شده‌اند.

۲-۱- واحدهای سرمایه‌گذاری عادی

واحدهای سرمایه‌گذاری عادی مخصوص سرمایه‌گذارانی است که قصد پذیرش ریسک بالا ندارند و انتظار یک بازدهی محدود اما مطمئن را دارند. بازدهی واحدهای سرمایه‌گذاری عادی صندوق سرمایه‌گذاری اهرمی عموماً بسته به شرایط متغیر خواهد بوده اما به‌طور کلی میزان بازدهی آن تقریبا در حدود بازده با اوراق درآمد ثابت و سپرده بانکی است. واحدهای سرمایه‌گذاری عادی به صورت صدور و ابطال معامله می‌شوند. واحدهای سرمایه‌گذاری هر صندوق از طریق‌های مختلفی قابل صدور و ابطال است.

۲-۲- واحدهای سرمایه‌گذاری ممتاز

در مقابل، واحدهای سرمایه‌گذاری ممتاز مناسب افراد جسور و ریسک‌پذیر است که قصد استفاده از اهرم برای سرمایه‌گذاری دارند و انتظار بازدهی بالایی از سرمایه‌گذاری خود دارند. واحدهای ممتاز به صورت قابل معامله در بورس (ETF) هستند و از طریق سامانه‌های آنلاین کارگزاری با جست‌وجوی نماد مورد نظر قابل دادوستد هستند. برای هر صندوق سرمایه‌گذاری اهرمی واحدهای ممتاز با جست‌وجوی نماد مربوطه قابل خرید و فروش است. واحدهای سرمایه‌گذاری ممتاز خود به دو نوع واحدهای سرمایه‌گذاری ممتاز نوع اول و ممتاز نوع دوم تقسیم می‌شوند.

واحدهای سرمایه‌گذاری ممتاز نوع اول: به واحدهای سرمایه‌گذاری ممتازی گفته می‌شود که در اختیار موسسان صندوق است و حق رأی دارند. نقل و انتقال واحدهای ممتاز خاص تحت شرایط و ضوابط خاصی صورت می‌گیرد. واحدهای سرمایه‌گذاری ممتاز نوع دوم: به واحدهای سرمایه‌گذاری ممتازی گفته می‌شود که در دست عموم سرمایه‌گذاران است و در تابلو معاملات خرید و فروش می‌شود. سرمایه‌گذاران برای خرید این واحدها نیازمند اخذ کد بورسی هستند.

۳- روش فعالیت صندوق سرمایه‌گذاری اهرمی

صندوق‌های سرمایه‌گذاری اهرمی از نوع سهامی هستند یعنی مدیر صندوق محدودیتی در خرید سهام ندارد بنابراین ارزش دارایی‌های صندوق به فراخور تغییرات قیمت سهام می‌تواند دچار نوسانات نامحدودی شود اما گروه دارندگان واحدهای سرمایه‌گذاری ممتاز متضمن تحقق حداقل بازدهی برای گروه دارندگان واحدهای سرمایه‌گذاری خواهند بود. بنابراین دارندگان واحدهای سرمایه‌گذاری عادی چندان نگرانی از تحقق بازدهی خود ندارند و به نوعی گویا در صندوق‌های با درآمد ثابت سرمایه‌گذاری کرده‌اند، حتی متحمل ریسک کمتری نیز خواهند شد. اما دارندگان واحدهای سرمایه‌گذاری ممتاز در ازای پذیرش چنین ریسک و تعهدی چنانچه بازدهی صندوق بیش از سقف بازدهی تعیین‌شده برای دارندگان واحدهای عادی باشد، علاوه بر سودی که به سرمایه خودشان تعلق می‌گیرد، مازاد سود دارندگان واحدهای عادی را هم به دست خواهندآورد.

۳-۱- سود و زیان صندوق سرمایه‌گذاری اهرمی: 

با توجه به نوع دارندگان واحدهای صندوق، دو NAV یا ارزش خالص دارایی هر واحد در این صندوق به‌طور روزانه محاسبه می‌شود که به‌طور مجزا مربوط به دارندگان واحدهای سرمایه‌گذاری عادی و ممتاز خواهد بود.

۴- مقایسه واحدهای سرمایه‌گذاری بدون ریسک و پرریسک صندوق سرمایه‌گذاری اهرمی

همانطور که تاکنون متوجه شده‌اید، واحدهای سرمایه‌گذاری عادی صندوق‌های سرمایه‌گذاری اهرمی که از نوع صدور و ابطالی هستند را می‌توان به عنوان واحدهای با درآمد ثابت به حساب آورد. این واحدها مناسب افراد ریسک‌گریز است که ترجیح می‌دهند کف و سقف بازدهی مشخصی داشته‌ باشند. بنابراین در صورتی که سرمایه‌گذار قصد دریافت سود بدون ریسک و مشخصی دارد این واحدها بسیار مناسب هستند.