افزایش دست به عصای شاخص کل بورس

پس از روزهای خوب ثبت شده برای بازار سرمایه در هفته گذشته، بورس تهران در هفته جاری روندی پرنوسان داشته، هرچند سرانجام روز گذشته، شاخص کل بار دیگر مثبت شد. در جریان معاملات روز قبل شاخص بورس تهران با وجود اینکه همچون روز‌های پیشین نیمه اول را با استقبال خوب خریداران آغاز کرد. اما در نیمه دوم با عرضه همراه شد و در نهایت با افت ۱۵۷۱ واحدی کار را تمام کرد. بازار در آخرین سه‌شنبه سال ۱۴۰۱ چگونه خواهد بود؟

بورس دیروز معاملات بهتری را نسبت به روز گذشته داشت اما با وجود کاهش عرضه‌ها، شاهد معاملات کم‌رمق و کم‌نوسانی بودیم که در میانه بازار نیز مقدار اندکی بر قدرت فروشندگان افزوده شد. شاخص کل بورس طی معاملات روز قبل در حالی که در ابتدا روند صعودی به خود گرفته بود، با کاهش اندک ۰.۰۹ درصدی مواجه شد و خود را به محدوده ۱.۷۸۱ میلیون واحدی رسید. شاخص هم‌وزن نیز با ثبت عملکردی مشابه، کاهش ۰.۱ درصدی را به ثبت رساند. در این میان اما ارزش معاملات همچون روز گذشته در محدوده‌های پایین‌تری نسبت به روزهای قبل‌تر باقی ماند و در محدوده ۶۳۱۷ میلیارد تومان قرار گرفت. در کنار این موضوع و با وجود رنگ سبز نماگرهای بازار، شاهد خروج پول ۲۴۸ میلیارد تومانی از سمت کدهای حقیقی بودیم.

طی روز جاری، مجید عشقی، رییس سازمان بورس، آخرین نشست خبری خود در سال ۱۴۰۱ را برگزار کرد و درباره مسائل متعددی از دغدغه‌های مهم بازار سرمایه صحبت کرد. از مهم‌ترین صحبت‌های عشقی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: -سال آینده، سال اجرای حاکمیت شرکتی خواهد بود. – فعلا برای بازگشایی نماد بانک آینده به جمع‌بندی نرسیده‌ایم و ابهامات بسیار زیادی در این زمینه وجود دارد. -نمادهای بازار پایه باید ارتقا پیدا کنند و در یکی از بازارها پذیرفته شوند و مابقی شرکت‌ها در بازار توافقی معامله شوند. -خوشبختانه با پیشنهادات اصلی سازمان بورس مانند نرخ خوراک، در لایحه بودجه موافق شده است و پیگیر تعیین تکلیف باقی موارد هستیم.

-اصلاح دامنه نوسان در بورس ادامه‌دار خواهد بود. -زیرساخت‌های مربوطه به دوطرفه کردن بازار در سال ۱۴۰۱ با همکاری شرکت بورس، شرکت مدیریت فناوری و شرکت سپرده‌گذاری مرکزی انجام شده و یکی از اصلی‌ترین برنامه‌های سازمان در سال ۱۴۰۲ خواهد بود. -روند بورس تهران منطقی است و بازار سهام قطعا جاماندگی خود را جبران خواهد کرد. -سامانه‌های نظارتی ما نشان می‌دهند که ورود نقدینگی به کارگزاری‌ها مثبت شده است.

با وجود اعلام خبرهای مثبت و امیدوارکننده رییس سازمان بورس، واکنش خاصی را از روند بازار شاهد نبودیم که نشان می‌دهد فعالان بازار سهام فعلا ترجیح می‌دهند که تا رسیدن ثبات به بازارها پس از کاهش شدید نرخ ارز، قدم‌های محتاطی بردارند. از آنجا که روزهای زیادی نیز تا پایان سال جاری باقی نمانده است، احتمال کوچ بخشی از سرمایه به صندوق‌های درآمد ثابت برای دریافت سود در روزهای تعطیل نیز وجود دارد. با توجه به نکات ذکر شده در بالا، پیش بینی می‌شود که بورس امروز (سه شنبه) با عرضه بیشتری نسبت به روز قبل کار خود را آغاز کند اما همچنان معاملاتی کم‌رمق با قدرت پایین خریداران و فروشندگان را شاهد باشیم و اکثر نمادها در محدوده صفر تابلو به کار خود ادامه دهند.

با این حال اما روند نرخ ارز و خبرهای مهمی که ممکن است در حوزه سیاست کلان کشور منتشر شود، می‌تواند بر روند بورس فردا اثرگذار باشد. امروز (سه‌شنبه) یک میلیارد و ۲۹۵ میلیون سهم معادل هفت درصد از شرکت بین‌المللی توسعه صنایع و معادن غدیر به قیمت مبنای ۱۵۵۰ تومان در بازار بورس عرضه اولیه خواهد شد. این عرضه در بخش شرکت‌های چند رشته‌ای صنعتی در فهرست نرخ‌های بازار دوم بورس تهران و با نماد «وکغدیر» به روش قیمت ثابت صورت می‌گیرد. بر این اساس، حداکثر سهمیه هر کد حقیقی و حقوقی ۳۰۰۰ سهم خواهد بود. البته همچنان انتقادات به وضعیت رابطه میان شاخص بورس و قیمت ارز نیز ادامه دارد.

یک کارشناس بازار سرمایه با اشاره به اینکه تاثیر افت قیمت ارز بر بازار سرمایه کوتاه‌مدت و هیجانی و نیز زودگذر است، گفت: به صورت سنتی در روزهای پایانی هر سال شاهد تعادل و روند مثبت معاملات هستیم که برای سال ۱۴۰۱ نیز این اتفاق دور از ذهن نخواهد بود. مجتبی امینی با اشاره به نوسانات اخیر قیمت ارز گفت: نرخ ارز همواره یکی از مولفه‌های مهم و اثرگذار بر تصمیمات سرمایه‌گذاران و سهامداران در بازار سرمایه بوده و هست و به همین دلیل با هر افت و خیزی که در بازار ارز شاهد هستیم، معاملات بازار سرمایه نیز تحت تاثیر قرار می‌گیرد. این کارشناس بازار سرمایه افزود: همان‌گونه که رشدهای شدید و هیجانی در بازار سرمایه ماندگار نیست، رشد قیمت‌ها در سایر بازارها از جمله بازار ارز نیز مانا نبوده و نخواهد بود، بنابراین باید تلاش کنیم در همه بازارها به ویژه بازار سرمایه، رفتاهاری هیجانی را کنترل کنیم.

وی در پاسخ به این پرسش که چگونه می‌شود از بروز رفتارهای هیجانی در بازارهای مختلف به ویژه بازار سرمایه جلوگیری، و به نوعی این رفتارها را کنترل کرد، تصریح کرد: بخشی از دلایل بروز این روفتارها، خصوصیات فردی و روانی افراد هست که با سرمایه‌گذاری غیرمستقیم در بازار سرمایه این موضوع قابل کنترل است. بخش دیگر هم به قوانین و مقررات حاکم بر همه بازارها به ویژه بازار سرمایه باز می‌گردد که در این رابطه نهاد ناظر، با تصویب و اعمال این قوانین می‌تواند تا حدود زیادی هیجانزدگی را از بازار سرمایه دفع کند.

این کارشناس بازار سرمایه افزود: نکته قابل توجه و تامل در خصوص کلیت بازار سرمایه این است که به نسبت جمعیت کشور و سهامداران حاضر در این بازار، ما شاید فزونی معاملات مستقیم در بازار هستیم که همین عامل موجب هیجانزدگی سهامداران و بروز تصمیات عجولانه در بازار سرمایه می‌شود و از طرف دیگر این رفتار به کلیت بازارسرمایه نیز آسیب می‌رساند.

امینی ادامه داد: مصداق این رفتار هیجانی را می‌تواند در نوسانات اخیر نرخ ارز و تاثیرات لحظه‌ای آن در بازار سرمایه دید. این در حالی است که هر چند افزایش نرخ ارز برای برخی صنایع خبر خوب و برای برخی دیگر خبر منفی است اما با هر رشد نرخ ارزی کلیت بازار ممکن است مثبت شود، و در مقابل کاهش نرخ ارز برای برخی از نمادها و صنایع بورسی خبر خوبی است، اما این موضوع موجب ریزش کل بازار، به دلیل بروز رفتار هیجانی می‌شود. وی اذعان داشت: به این جهت باید از نظر فرهنگی و اطلاع‌رسانی نیز بازار سرمایه به بلوغ برسد تا در کنار سایر عوامل، از هیجانزدگی این بازار جلوگیری کنیم.

این کارشناس بازار سرمایه همچنین با اشاره به اینکه تاثیر افت قیمت ارز بر بازار سرمایه کوتاه‌مدت و هیجانی و نیز  زودگذر است، گفت: به صورت سنتی در روزهای پایانی هر سال شاهد تعادل و روند مثبت معاملات هستیم که برای سال 1401 نیز این اتفاق دور از ذهن نخواهد بود.وی با اشاره به اینکه ثبات نرخ ارز یکی از مولفه‌های بسیار مهم برای بازار سرمایه و تصمیم‌سازی سهامداران است، افزود: امیدواریم با تصمیمات و اقداماتی که در حال انجام است، هم نرخ ارز به ثبات برسد و هم اینکه به دور از هیجان و با توجه به مسائل بنیادی، سهامداران و سرمایه‌گذاران با دید بلندمدت در بازار سهام فعالیت کنند.