سودای صعود، مس داخلی را 77 درصد گران کرد

اکوایران| نرخ پایه عرضه کاتد مس در بازار فیزیکی بورس کالای ایران با توجه به تثبیت نسبی نرخ ارز نیمایی در سال 1401، تغییر قابل توجهی نداشت؛ اما افزایش فاصله میان نرخ ارز نیمایی و نرخ ارز آزاد و انتظارات تورمی افزایشی در بازار داخل باعث شد تا رینگ فلز سرخ با جهش تقاضا روبرو شود، به نحوی که قیمت نهایی فروش نسبت به قیمت پایه رشدی قابل ملاحظه داشته باشد. در این شرایط تثبیت قیمت پایه بر مبنای نرخ ارز نیمایی در حالی که نرخ ارز آزاد فاصله قابل ملاحظه‌ای با نرخ ارز آزاد دارد، باعث می‌شود تا تقاضاهای سوداگرانه روانه بازار این محصول شود.

رینگ کاتد مس در بازار فیزیکی بورس کالای ایران ظرف سال گذشته، روزهای پرنوسان و پر رونقی را سپری کرد؛ در حالی که قیمت پایه این محصول با توجه به تثبیت نرخ ارز نیمایی تغییر چندانی نداشت، اما رشد انتظارات تورمی در بازار داخل به افزایش تقاضا، رقابت برای کسب سهم از عرضه‌های کاتد مس و در نتیجه صعود قیمتی در این بازار انجامید.

در نیمه فروردین 1401، بازار فیزیکی بورس کالای ایران میزبان عرضه کاتد مس با نرخ پایه‌ای برابر 246 هزار تومان به ازای هر کیلوگرم بود؛ در شرایطی که نوسان نرخ ارز ظرف هفته‌های ابتدایی سال 1401 نسبتا محدود بود و خبری از التهابات فعلی در این بازار نبود؛ اوج‌گیری مجدد بهای مس در بازارهای جهانی با توجه به تبعات اقتصادی حمله روسیه به اوکراین، محرک رینگ فلز سرخ در بازار داخل بود. با این وجود ظرف هفته‌های ابتدایی سال میان عرضه و تقاضا برای کاتد مس عرضه شده در بازار فیزیکی بورس کالای ایران تناسب وجود داشت و این موضوع باعث می‌شد تا میانگین نرخ فروش کاتد مس در محدوده‌ای نزدیک به قیمت پایه رقم بخورد.

از اواخر بهار 1401 و با ایجاد جریان افزایشی در بازار آزاد ارز و افزایش فاصله میان نرخ ارز آزاد و نیمایی در بازار داخل و افزایش انتظارات تورمی در کشور، رینگ کاتد مس با استقبال بی‌سابقه‌ای از سوی متقاضیان مواجه شد.

ظرف سال‌های اخیر، عموما شرکت ملی صنایع مس ایران به عنوان تولیدکننده اصلی کاتد مس در کشور به شکل هفتگی 4 هزار تن کاتد مس در بازار فیزیکی بورس کالای ایران عرضه می‌کند؛ به این ترتیب در حالی که این شرکت، عمده محصول کاتد مس تولیدی خود را در بازار داخل عرضه می‌کند و مازاد نیاز را صادر می‌کند، نیاز صنایع تکمیلی به ماده اولیه نیز تامین می‌شود.

بررسی روند معاملات کاتد مس در بازار فیزیکی بورس کالای ایران از آن حکایت دارد که عرضه هفتگی 4هزار تن کاتد مس، کفاف نیاز صنایع تکمیلی را می‌دهد و حتی در بسیاری موارد، بخش قابل توجهی از این محصول بدون مشتری می‌ماند. اما این رویه از پایان بهار 1401 تغییر کرد. در حالی که شرکت ملی صنایع مس ایران به شکل هفتگی عرضه 4 هزار تن کاتد مس را داشت، اما جهش یک‌باره تقاضا در این بازار به ثبت رقابت‌های قیمتی هیجانی در رینگ کاتد مس در بازار داخل انجامید.

اولین موج جهش تقاضا برای کاتد مس در بازار فیزیکی بورس کالا مربوط به نیمه اردیبهشت و خرداد 1401 بود، در حالی که شرکت ملی صنایع مس ایران به شکل هفتگی 4 هزار تن مس کاتد در بازار فیزیکی بورس کالا عرضه داشت، میزان تقاضای ثبت شده برای خرید این محصول به بیش از 2 برابر عرضه نیز رسید. درواقع افزایش فاصله میان نرخ ارز نیمایی و نرخ ارز آزاد، در شرایطی که قیمت پایه بر اساس نرخ ارز نیمایی تعیین می‌شد، محرک تقاضا برای کاتد مس بود. در این شرایط برخی فعالان در حوزه صنایع تکمیلی مس بر این باور بودند که با توجه به رشد بهای مس در بازارهای جهانی و تثبیت قیمت این محصول بر مبنای نرخ ارز نیمایی در بازار داخل، خرید این محصول از بازار فیزیکی بورس کالا و فروش آن در بازارهای صادراتی به شکل غیرقانونی و بازگشت ارز به کشور بر مبنای ارز آزاد، صرفه اقتصادی داشته و این موضوع محرک تقاضا برای فلز سرخ است.

به این ترتیب در شرایطی که معمولا فروش کاتد مس در بازار فیزیکی بورس کالای کشور در محدوده قیمت پایه انجام می‌شد، رینگ فلز سرخ ظرف سال 1401 با رونق دو چندان و افزایش قیمت‌های قابل ملاحظه‌ای روبرو شد. این در حالی بود که در این سال قیمت‌های پایه متاثر از تثبتی نرخ ارز نیمایی، صعود قابل توجهی نداشت.

بیشترین میانگین قیمت فروش تایید شده برای کاتد مس در بازار فیزیکی بورس کالای ایران مربوط به هفته دوم اسفند بود. در حالی که در این بازه هفتگی شرکت ملی صنایع مس ایران 4000 تن کاتد مس با قیمت پایه 281 هزار تومان در رینگ صنعتی بورس کالا به شکل نقدی عرضه کرد، اما تقاضای 6500 تنی ثبت شده در این بازار باعث شد تا میانگین نرخ فروش کاتد مس از این بازار به 463 هزار تن به ازای هر کیلوگرم از این محصول برسد، که این رقم رکورد تاریخی فروش کاتد مس از این بازار بود. به این ترتیب رقابت متقاضیان برای کسب سهم از عرضه کاتد مس باعث شد تا میانگین نرخ فروش نسبت به قیمت پایه رشدی 64.5 درصدی داشته باشد.

در شرایطی که میانگین نرخ فروش هر کیلوگرم کاتد مس از بازار فیزیکی بورس کالای ایران در فرودین 1401 برابر 246 هزار تومان بود؛ میانگین نرخ فروش آن در سومین هفته از اسفند ماه به 437 هزار تومان رسید، به این ترتیب در طول سال 1401 کاتد مس 77 درصد گران شد.