گام جدید در تجارت با سعودی
برخلاف سابقه تجارت ایران با کشورهایی مانند امارات متحده عربی، ترکیه یا افغانستان که در چارچوب آن حتی با وجود برخی اختلافات سیاسی و مرزی، همواره تجارت مشترک میان دو طرف ادامه داشته، در رابطه با عربستان سعودی شرایط همواره متفاوت است و این روابط سیاسی است که مقدمه روابط اقتصادی را فراهم میکند.
وقتی روابط سیاسی قطع شد، عملا دو کشور دیگر رابطه اقتصادی مستقیمی نیز نداشتند اما از ماههای گذشته ما شاهد آن بودیم که با از سرگیری مذاکرات سیاسی، اقتصاد نیز بار دیگر فعال شد.
از سه ماه گذشته تاکنون بیش از ۱۴ میلیون دلار تجارت فولاد میان دو کشور انجام شده و باید به این نکته توجه کرد که تجارتهای مرتبط با فولاد معمولاً بازارهای مستمر و ادامهدار را میطلبد و این موضوع نشاندهنده آن است که روابط تجاری دو کشور برای مباحثی مانند فولاد که به استمرار نیاز دارد مهیا شده که این موضوع میتواند در آینده به توسعه روابط اقتصادی در سایر سطوح نیز منجر شود.
با توجه به شرایط آب و هوایی عربستان سعودی، مواد غذایی و تولیدات کشاورزی ایران در کنار فولاد یکی از اصلیترین گزینههایی است که میتواند به توسعه روابط اقتصادی دو کشور کمک کند. جدای از آن امکان ترانزیت مشترک کالا و دسترسی عربستان سعودی به کشورهای آسیای غربی از طریق ایران نیز موضوع دیگری است که در این حوزه اهمیت دارد. با فراهم شدن مقدمات ابتدایی همکاریهای اقتصادی، میتوان به گزینههایی چون فعال کردن اتاقهای بازرگانی مشترک و توسعه همکاریهای اقتصادی در سایر سطوح نیز فکر کرد.
عربستان میتواند در میان کشورهای همسایه نیز جایگاه خوبی در تجارت ایران به دست آورد. ایران به همه ۱۵ کشور همسایه صادرات داشته که عراق با خرید ۹ میلیارد و ۳۸۱ میلیون دلار، ترکیه با ۶ میلیارد و ۹۰۱ میلیون دلار، امارات با پنج میلیارد و ۲۵۸میلیون دلار، افغانستان با یک میلیارد و ۴۸۱ میلیون دلار، پاکستان با یک میلیارد و ۳۱۵میلیون دلار، عمان با ۹۹۵ میلیون دلار و روسیه با ۶۷۳ میلیون دلار هفت کشور نخست مقاصد صادراتی ایران در بین همسایگان بودند. بیش از ۶۱ درصد وزن و ۵۲ درصد ارزش کل تجارت غیر نفتی ایران در یازده ماهه امسال با کشورهای همسایه بوده، ۵۷ درصد صادرات و ۴۷ درصد واردات کشور نیز به مقصد یا از مبدا کشورهای همسایه بوده است. عربستان سعودی میتواند جای خود در این فضا محکم کند.