بورس به مدار توجه بازگشت

رقیه ندایی

شروع سال جدید برای بورس بسیار خوب بود و شاخص کل توانست در ادامه مسیر صعودی خود بازدهی بیش از 18 درصدی را در یک ماه کسب کند؛ البته در کنار این بازدهی اغلب سهام موجود در بازار نیز توانسته رشد خوبی را تجربه کند. به‌طور کلی شرایط بازار سهام بسیار خوب است و هر روز شاهد ورود نقدینگی‌های جدید به بازار هستیم.

اما در این میان یک مشکل وجود دارد آن هم دخالت در بازار سرمایه است؛ متاسفانه یا خوشبختانه بورس دوباره مورد توجه دولت قرار گرفته و رییس دولت سیزدهم به وزیر اقتصاد دستور داده که بر عملکرد صحیح بازار بورس نظارت کند. این اظهارات رییسی ترس و نگرانی نسبت به دخالت دوباره دولت در بورس و سهم‌خواهی از این بازار در روزهای رونق را افزایش داده است. هفته گذشته بود که ابراهیم رییسی با اشاره به اینکه بازار سهام بر سایر بازارها، بر مدیریت وزیر اقتصاد در هماهنگ‌کردن همه بخش‌های مرتبط برای عملکرد صحیح این بازار تاکید کرد.

این صحبت‌ها تا حدود زیادی برای بورسی‌ها آشناست؛ چرا که در گذشته نیز این صحبت‌ها توسط مسوولان امر تکرار شده است. برای نمونه وقتی دولت سیزدهم برای اولین‌بار روی کار آمد از بورس سخن گفت اما در این مدت شاهد تغییراتی در بورس نبودیم و تنها از اسفند ماه سال گذشته شاخص با توجه به روند طبیعی رشد کرد و ربطی به حمایت‌ها نداشت.

دولت سیزدهم در حرف حمایت‌های زیادی از بورس کرد ولی کدام یک از این حمایت‌ها عملی شد؟ تقریبا هیچ یک از وعده‌ها به‌طور کامل عملی نشده است و حتی به واسطه این حمایت‌ها اعتماد سهامداران نسبت به بورس کاهش یافت. مساله اصلی اینجاست که اگر دولت سیزدهم قصد حمایت از بازار سرمایه را داشت چرا تا به امروز کار خاصی انجام نداده بود و اکنون با رشد بازار به دنبال نظارت است. سازوکار بازار سرمایه کاملا شفاف است و هر فردی به راحتی می‌تواند معاملات و مبلغ‌های آن را ببیند، درنتیجه نیازی به نظارت نیست و باید دولت اجازه دهد که بازار مسیر خود را طی کند؛ چراکه هرگونه دخالت می‌تواند اعتماد سهامداران را کاهش داده و باعث افت شاخص و خروج نقدینگی از چرخه معاملات شود.

تجربه سه سال اخیر نشان می‌دهد که هر وقت‌ دولت‌ها در نقش حامی وارد بازار سرمایه شدند، برعکس عمل کرده و موجب زیان سهامداران شده‌اند. بررسی تجربه‌های گذشته نشان می‌دهد که هر زمان دولت سعی کرده با بسته یا نظارت از بورس حمایت کند شرایط خراب‌تر از گذشته شده است و اعتماد سهامداران نسبت به بازار سرمایه و حتی اقتصاد کشور نیز کاهش یافته و نتیجه آن چیزی جز خروج پول و ورود آن به بازارهای رانت‌زا نبوده است.