وزنه سنگین اخبار روی بورس

بازار سرمایه این روزها بیش از گذشته تحت تاثیر اخبار مختلف است و هر خبری می‌تواند شرایط بازار سرمایه را تغییر دهد. بازار سرمایه در هفته‌های اخیر بازدهی منفی را کسب و کام سهامداران را تلخ کرد؛ اما با این شرایط بازار سهام همچنان ارزنده است و می‌تواند شرایط مناسبی برای سودآوری و خرید باشد.

در معاملات روز شنبه، 13 خرداد 1402، شاخص بورس تهران 8 هزار و 634 واحد نسبت به روز کاری گذشته رشد کرد و تا سطح 2 میلیون و 279 هزار و 676 واحد بالا آمد. شاخص کل هم وزن بورس نیز با افزایش 5 هزار و 789 واحدی در رقم 771 هزار و 298 واحدی ایستاد. شاخص کل فرابورس نیز با افزایش 188 واحدی به رقم 28 هزار و 813 واحد رسید. همچنین شاخص هم وزن فرابورس با رشد هزار و 370 واحد به سطح 140 هزار و 998 واحد رسید.

در اولین روز کاری هفته و پیش از تعطیلات ارزش معاملات کل بازار سهام به 10 هزار و 862 میلیارد تومان رسید. ارزش معاملات اوراق بدهی در بازار ثانویه هزار و 308 میلیارد تومان بود که 12 درصد از ارزش کل معاملات بازار را در این روز شامل می‌شود.

ارزش معاملات خرد نیز با کاهش 28 درصدی به نسبت روز معاملاتی قبل به رقم 6 هزار و 560 میلیارد تومان رسید که کمترین رقم از ابتدای سال تاکنون است. پیش از این در روز معاملاتی 22 اسفند ارزش معاملات خرد از این سطح پایین‌تر بود. 

   رقابت بازار با اخبار

 یکی از مهم‌ترین اخباری که این روزها می‌تواند روی بازار سرمایه تاثیر بگذارد کاهش نرخ سود بین بانکی است، در این هفته نرخ سود بین‌بانکی در هفته منتهی به ۱۰ خردادماه با کاهش نسبت به هفته قبل از آن ۲۳.۶۵ درصد شد.

هیچ بانکی بیشتر از نرخ سود بانکی به افرادی که پول خود را در بانک سپرده‌گذاری می‌کنند سود نمی‌دهد مگر در شرایط خاص. به عنوان مثال فرض کنید که نرخ سود بین بانکی 20 درصد باشد در این صورت بانک‌ها با سود 20 درصد از یکدیگر اعتبار می‌گیرند و به سپرده‌گذاران خُرد بیشتر از 20 درصد سود نمی‌دهد چون می‌تواند نیاز خود را با نرخ 20 درصد تأمین کند به همین دلیل نرخ سود سپرده همیشه کمتر از نرخ سود بین بانکی است و هرچه نرخ سود بین بانکی کاهش یابد، نرخ سود سپرده نیز کاهش می‌یابد.

در کل کاهش نرخ سود بین بانکی اگر با برنامه علمی پیش رود و منجر به ورود برنامه‌ریزی شده نقدینگی به بازارهای مولد باشد اقدام بسیار تأثیرگذاری است تا مردم به سرمایه‌گذاری با ریسک و مولد عادت کنند.با کاهش نرخ سود بین بانکی و به دنبال آن کاهش نرخ سود سپرده، انگیزه سپرده‌گذاری در بانک کاهش می‌یابد و این نقدینگی از بانک خارج و به سایر بازارهای موازی منتقل خواهد شد؛ در این صورت، اگر نقدینگی خارج شده از بانک‌ها کنترل نشود و برنامه‌ای برای مدیریت آن وجود نداشته باشد، می‌تواند تعادل سایر بازارها را به هم بزند. در این صورت مسوولان می‌توانند با اخذ مالیات بر بازارهای موازی غیرمولد این نقدینگی را به بازار مولدی چون بازار سرمایه هدایت کند. نکته قابل تأمل آن است که برای هدایت این نقدینگی به بازار سرمایه هم باید سنجیده شده عمل کرد؛ در غیر این صورت مشکلات عدیده ۹۹ در بازار سرمایه مجدداً تکرار خواهد شد.

همچنین نرخ سود بین بانکی به صورت غیر مستقیم و با اثرگذاری روانی، بر بازارهای مالی و اقتصاد کشور اثرگذار است به‌طوری که اگر روند نزولی داشته باشد انتظارات تورمی را تعدیل می‌کند و اگر این نرخ به صورت دستوری و بدون توجه به عرضه و تقاضای بانک‌ها پایین آمده باشد اثرات منفی را بر بازار سهام می‌گذارد زیرا کاهش بیش از حد آن به تضعیف بانک‌ها و در نتیجه گروه نمادهای بانکی منجر می‌شود اما کاهش آن اگر به صورت واقعی باشد اثر مثبتی فقط در کوتاه‌مدت بر روی بازار سهام می‌گذارد.

خبر بعدی که این روزها می‌تواند موجب تغییر وضعیت در بازارسرمایه شود نمایشگاه صنعت مالی (بورس، بانک و بیمه) است که از امروز سه‌شنبه شروع به کار می‌کند. هرساله در زمان برگزاری این نمایشگاه بورس تکانی می‌خورد و کارشناسان عقیده دارند امسال نیز با شروع نمایشگاه شاهد تغییر وضعیت در بازار سرمایه است.

مهشید داداش‌زاده، فعال بازار سرمایه درخصوص تاثیر نمایشگاه روی بورس گفت: با توجه به اینکه از سال ۹۹ به بعد بورس تهران روند اصلاحی را پشت سرمی‌گذاشت، استقبال به بازار سرمایه در این سال‌ها کاهش یافت تا اینکه در روزهای پایانی ۱۴۰۱ یک رالی صعودی در بورس تهران آغاز شد و با وجود اصلاحات هفته‌های اخیر نیز همچنان امکان نوسان‌گیری و یافتن فرصت‌های خرید مناسب در بازار وجود دارد و همین موجب اقبال سرمایه‌گذاران به این بازار شده است.

وی ادامه داد: با توجه به این موارد برگزاری نمایشگاه بورس، بانک و بیمه در این شرایط اتفاق مبارکی است. تمامی نهادهای مالی با حداکثر امکانات در این نمایشگاه شرکت کرده‌اند و پتانسیل‌های بسیاری وجود دارد که سرمایه‌گذاران با انواع ابزارهای مالی غیرمستقیم و همچنین کاربرد هوش مصنوعی در بازارهای مالی آشنایی پیدا کنند.

داداش‌زاده تاکید کرد: بسیاری از فعالان بازار سرمایه نیز برای ارتباط نزدیک با سرمایه‌گذاران در این نمایشگاه حضور خواهند یافت و موفقیت این رویداد در گروی تشویق مردم به سرمایه‌گذاری غیرمستقیم در این بازار بوده و لازم است این رویداد مالی آموزش‌های اساسی و مهم را در رابطه مسائل روز برای سرمایه‌گذاران مختلف داشته باشد.

نیما میرزایی، کارشناس بازارسرمایه نیز معتقد است: صنعت مالی حوزه‌های بزرگ و متعددی دارد که به‌طور مثال تنها بخش بازار سرمایه آن می‌تواند از بسیاری جهات یکی از بزرگ‌ترین صنوف کاری در ایران باشد که در عین حال از تشکیلات سازماندهی شده صنفی و اقدامات متناسب با آن منتفع نشده است.

میرزایی ادامه می‌دهد: گردش بالای کسب و کارهای متنوع و مرتبط با حوزه بورس، تعداد ۴۰ میلیون کد سهامداری فعال، قدمت ۵ دهه فعالیت آن و حجم بسیار بالای گردش اطلاعات در آن لزوم برگزاری ایونت‌های تخصصی‌اش را دو چندان می‌کند.از نگاه کلان‌تر مساله اقتصاد چالش اول کشور بوده و ایجاد بستر معرفی کسب و کار‌های مختلف در آن و بررسی نقاط ضعف و قوت در ذیل آن می‌تواند موجب بهبود فضای معیشیتی مردم و افرایش آگاهی عمومی گردد.

این کارشناس بازار سرمایه تاکید می‌کند: یکی دیگر از چالش‌های حوزه صنعت مالی عدم رشد کافی زیر ساخت‌ها متناسب با افزایش تعداد ذی‌نفعان و شکل‌گیری رقابت جدی در این بخش است که برگزاری نمایشگاه صنعت مالی می‌تواند فضای حرفه‌ای برای معرفی و تقویت دستارودهای فنی آن باشد.

   روزهای خوش بورس فرا می‌رسد؟

برخی شرایط و ابهامات در هفته‌های گذشته باعث شده بود که فروشندگان همچنان رفتن را به ماندن ترجیح دهند. صعودی قدرتمندی که از ابتدای اسفند ماه سال گذشته شروع شد توانست بخش قابل توجهی از جاماندگی بازار سهام نسبت به بازارهای موازی را جبران کند و قیمت بسیاری از نمادها رشد خوبی را تجربه کردند و از آنجا که همواره صعودها با اصلاحات مقطعی همراه هستند، پیش بینی می‌شد که بورس تهران نیز به مرور این روند اصلاحی را طی کند. ابهاماتی از جمله مشخص نبودن خط مشی سیاست‌گذاری اقتصادی در کشور، نرخ خوراک صنایع، تلاطم سیاست‌گذاری در بورس کالا، تداوم سیاست‌های کنترلی و دستوری و... نیز هرکدام به شکلی مانع از تداوم روند صعودی قدرتمند بورس می‌شود.

بر اساس گزارش فردای اقتصاد؛ طی هفته‌های گذشته، بازارهای جهانی اغلب شاهد روزهای سختی بودند و کامودیتی‌ها اکثر به صورت روزانه با کاهش قیمت‌های خود کار را برای بورس تهران نیز سخت‌تر می‌کردند. این موضوع دلایل مختلفی داشت که عمده آنها به افزایش انتظار برای تداوم سیاست‌های انقباضی فدرال رزرو، نگرانی بابت سقف بدهی امریکا و همچنین آمار ضعیفی بود که از اقتصاد چین منتشر می‌شد. با این حال اما به نظر می‌رسد که اکنون شرایط کمی تغییر کرده باشد و روز گذشته شاهد رشد نسبتا خوبی در قیمت کامودیتی‌ها بودیم به‌طوری که در زمان نگارش این گزارش، طلا به ۱۹۸۰ دلار رسیده، نفت بار دیگر به بالای ۷۵ دلار افزایش یافته و مس نیز با رشد نسبتا خوبی نزدیک به ۸۴۰۰ دلار نوسان می‌کند. از این رو می‌توان انتظار داشت که بورس فردا به خصوص در گروه‌های بزرگ و کامودیتی‌محور بتواند با تقاضای بهتری همراه شود.

مهم‌ترین محرک رشد بازارها، کاهش ارزش دلار به دلیل تغییر انتظارات از تصمیم فدرال رزرو بود. چند روز پیش بود که بالا ماندن تورم و سخنان مقامات فدرال رزرو انتظار افزایش نرخ بهره در نشست دو هفته بعد را به حدود ۷۰ درصد رسانده بود اما امروز آمارهای ضعیف‌تر از انتظار بخش صنعتی امریکا و اظهارات دو مقام فدرال رزرو درباره احتمال توقف سیاست انقباضی، این احتمال را به ۲۵ درصد کاهش داده است. از سمت دیگر ریسک عدم مصالحه بین کاخ سفید و کنگره نیز به حداقل رسیده. در شب چهارشنبه، مجلس نمایندگان با حداکثر آرا با پیشنهاد تعلیق افزایش سقف ۳۱.۵ تریلیون دلاری سقف بدهی دولت امریکا تا سال ۲۰۲۵ موافق کرد. احتمالا این پیشنهاد جمعه شب در مجلس سنا که در اختیار دموکرات‌هاست تایید شود.