هومن عمیدی
بازار سهام دیروز باز هم با ریزش مواجه شد؛ برخی تحلیل‌ها حاکی از آن است که این ریزش ناشی از نوساناتی است که در نرخ ارز رخ داده و برخی دیگر از تحلیل‌ها هم تحولات درونی بازار را دلیل این نزول شاخص ارزیابی کردند. اما در شرایطی که طی ماه‌های اخیر فراز و نشیب‌های فراوانی در بازار سرمایه کشور رخ داده است، بسیاری به دنبال یافتن پاسخی برای این پرسش هستند که اولا ریشه نوسانات بازار سهام به چه دلیل است و مهم‌تر از آن این نوسانات تا چه زمانی تداوم خواهند داشت؟ با توجه به اینکه در آستانه برگزاری مجامع طی خردادماه تا پایان تیرماه قرار داریم، چند نکته وجود دارد که باید به آنها توجه کرد.
یکی اینکه در بطن قیمت‌ها، مقوله سود مجمعی وجود دارد که نبایداز آن غافل بود. شرایط بازارها هم امروز متاثر از پارامترهای مختلفی است، از یک طرف، بخشی از این وضعیت به حدود پول و نقدینگی باز می‌گردد که در بازار وجود دارد، بخشی از آن هم مرتبط با تحرکات و تصمیمات اشخاص حقیقی است که اطلاعاتی از نظم و نظامات بازارها ندارند و تابع هیجانات بازار هستند. به همین دلیل است که نوسانات منفی و مثبت با توجه به اخبار سیاسی و اقتصادی پر رنگ‌تر می‌شود و بازار را دچار فراز و فرود می‌کنند. در واقع بازار هیجان و تپش بیشتری پیدا می‌کند و فراز و فرودها افزون‌تر می‌شود. مساله بعدی آن است که بخشی از بازار ایران مبتنی بر قیمت دلار است. ولی اثر روانی و ظاهری نمایان است، چرا که هیچ کدام از سهم‌های بازار با دلار قیمت‌گذاری نشده بودند که کاهش 3 الی 4 هزار تومانی قیمت دلار بخواهد باعث ریزش بورس شود. در خوش‌بینانه‌ترین شرایط قیمت دلار 51 هزار تومان بود که به 48 هزار تومان رسیده است. این کاهش نمی‌تواند اثری در نرخ سهام داشته باشد و تنها ریشه‌های روانی تحولات است که ممکن است اثرگذار باشند. معتقدم هنوز سهم‌های بازار ایران با نرخ دلار 28 و 500 تومانی قیمت‌گذاری می‌شوند.
بنابراین نباید نوسانات نرخ ارز را اثر گذار بدانیم. موضوع دیگری که ممکن است اثرگذار باشد آن است که گزارش‌های شرکت‌های ایران در حال نهایی شدن است، بسیاری از شرکت‌های ایران مثل صنعت بانکداری، گزارش‌های سه ماهه خوبی را ارایه خواهند کرد. با نمایان شدن این گزارش‌ها، نوسانات فروکش می‌کنند و تحلیل‌های منطقی جای هیجان را می‌گیرد. بنابراین ریزش‌ها تداوم نخواهند داشت و به زودی بهبود می‌یابند. تحلیل‌های تکنیکال هم با این تحلیل‌ها تطابق دارد. اصلاح بازار سهام ایران اصلاح خاص یا طولانی یا عمیقی نخواهد بود و طی یک الی دو روز آینده ثبات به بازار باز می‌گردد.
البته ریسک‌هایی در حال ورود به بازار هستند که نمی‌توان آنها را نادیده گرفت. نمونه این گزارش‌ها، گزارش ایران خودرو است که عددی از درآمدها به شکل سنواتی تعدیل کردند که ظلم به سهامداران است. اگر حسابرس در گذشته این موارد را پذیرفته بود، باید دید چرا بازگردانده شده و اگر قبول نداشتند چرا در این بازه زمانی ارایه شده‌اند. معتقدم نهادهای ناظر و حسابرسان باید به این موضوعات مهم توجه کنند، چرا که هر حرکت جزئی هم می‌تواند کلیت بازار را تحت‌الشعاع قرار بدهد. در جمع‌بندی می‌توان گفت که پس از این نوسات کوتاه‌مدت می‌توان امیدوار به بهتر شدن وضعیت بازار داشت و می‌توان گفت که این روند در ادامه جای خود را به ثبات می‌دهد.
