پرداخت حداقل یک میلیون تومان برای دریافت کارنامه
همین چند روز پیش بود که وزیر جدید وزارت آموزش و پرورش اعلام کرد مدارس برای ارایه کارنامه به والدین دانش‌آموزان نباید هیچ مبلغی دریافت کنند. اما هنوز جوهر حکم وزیر خشک نشده و ابلاغیه‌اش به مقصد نرسیده بسیاری از مدارس در تماسی با اولیای دانش‌آموزان از ارایه کارنامه در روز شنبه خبر داده‌اند و البته این مطلب هم عنوان شده که یک میلیون تومان باید برای دریافت کارنامه پرداخت کنند.
به گزارش تعادل، مساله‌ای که بسیاری از خانواده‌ها را در این شرایط بد اقتصادی مستأصل کرده است. آنها نمی‌توانند کارنامه فرزندانشان را دریافت نکنند اما پرداخت یک میلیون تومان هم برای بسیاری از خانواده‌ها چندان راحت نیست. مساله اینجاست که وزارت آموزش و پرورش جز ابلاغ دستورالعمل به مدارس چه کار دیگری برای جلوگیری از این تخلفات انجام می‌دهد.
مگر می‌شود هرساله وزیر آموزش و پرورش اعلام کند برای ارایه کارنامه هیچ پولی نباید دریافت شود، مدارس دولتی حق ندارند برای ثبت نام از اولیا پول بگیرند، اما هر سال هم این خبرها فقط جنبه تزیینی داشته باشد و آنچه در واقعیت اتفاق می‌افتد سرگردانی مردم برای تهیه مبالغی باشد که مدارس طلب می‌کنند. وقتی بسیاری از کارشناسان حوزه آموزش بر این باورند که سال‌هاست اصل 30 قانون اساسی در کشور ما نادیده گرفته شده و تحصیل رایگان برای دانش‌آموزان بیشتر شبیه یک شوخی است تا واقعیتی که در قانون به‌طور صریح به آن اشاره شده است، برخی مسوولان درصدد تکذیب بر می‌آیند.
در حالی که آنچه در بطن جامعه در حال رخ دادن است با آنچه که مسوولان در مدینه فاضله‌ای که برای خود ساخته‌اند به دنبال آن می‌گردند، کاملا متفاوت است. سال‌هاست که فرزندان این سرزمین دیگر از حق تحصیل رایگان برخوردار نیستند، تحصیل در ایران تبدیل شده به هر چه پول بدهی همانقدر آش می‌خوری، در واقع اگر دانش‌آموزی فرزند یک خانواده متمول باشد، قطعا می‌تواند از بهترین امکانات تحصیلی در مدارس غیر انتفاعی استفاده کند و اگر در یک خانواده کارگر به دنیا آمده باشد باید در مدارس دولتی با کلاس‌های 40 تا 50 نفره از حداقل امکانات برخوردار باشد.
قطعا یک کارگر با حقوق ماهی 8 میلیون و 200 هزار تومان نمی‌تواند، برای یک سال تحصیل فرزندش مبلغی بین 100 تا 150 میلیون تومان هزینه کند، او حتی توان پرداخت همان یک میلیون تومانی که مدرسه هنگام تحویل کارنامه از او طلب می‌کند را هم ندارد و به این ترتیب بسیاری از دانش‌آموزان هر روز به دلیل نداشتن تمکن مالی به نوعی در مدارس سرخورده و تحقیر می‌شوند و تنها کاری هم که مسوولان در این زمینه انجام می‌دهند، ابلاغ دستورهایی است که هیچ کس به آن وقعی نمی‌نهد.
تا شنبه باید یک میلیون تومان فراهم کنم
کنار خیابان دستفروشی می‌کند، او پدر یک دانش‌آموز مقطع ابتدایی است که می‌گوید از مدرسه دخترش به او زنگ زده‌اند و گفته‌اند شنبه برای گرفتن کارنامه به مدرسه برود و همراهش یک میلیون تومان وجه رایج مملکت هم باشد. اما برای کسی که خرج روزانه زندگی‌اش را از دستفروشی به دست می‌آورد فراهم کردن یک میلیون تومان تا چند روز دیگر کار ساده‌ای نیست. از طرفی هم دلش نمی‌خواهد دخترش ناامید شود. می‌گوید: شده این پول را نزول بگیرم فراهم می‌کنم. اما مساله اینجاست که چند روز دیگر برای ثبت نام هم باز پول می‌خواهند، اینکه همه جا می‌گویند آموزش و پرورش گفته مدارس نباید پول بگیرند چقدر صحت دارد؟ اصلا چرا کسی به این وضعیت رسیدگی نمی‌کند، شاید برای خیلی‌ها یک میلیون تومان هزینه یک ساعت باشد، اما برای من که با دستفروشی هزینه خانواده 4 نفره را می‌دهم، فراهم کردن این پول کار راحتی نیست.
هر سال برای تحول کارنامه پول می‌گیرند
الهه حسینی مادر یکی از دانش‌آموزانی که در کلاس دوازدهم تحصیل می‌کند، او به «تعادل» می‌گوید: هر سال برای دریافت کارنامه از خانواده‌ها پول می‌گیرند، البته هر سال هم آموزش و پرورش اعلام می‌کند این کار خلاف قانون است اما کسی گوشش به این حرف‌ها بدهکار نیست. سال گذشته یک میلیون تومان پرداخت کردیم و امسال زمزمه یک میلیون و پانصد تا 2 میلیون تومان است.
او می‌افزاید: وقتی آموزش و پرورش مدارس را مکلف می‌کند که هزینه‌های جاری خود را تامین کنند، مسوولان مدارس هم چاره‌ای جز پول گرفتن از اولیای دانش‌آموزان ندارند. اگر برای مدارس دولتی این رقم‌ها را می‌گیرند در مدارس دیگر باید دید چه وجه‌هایی دریافت می‌شود. به هر حال مساله اینجاست که متهم اصلی آموزش و پرورش است. این وزارتخانه باید بر روی عملکرد مدارس نظارت داشته باشد و از این بی‌قانونی‌ها جلوگیری کند، اما با اعلام اخباری که اصلا صحت ندارد می‌خواهد از زیر بار مسوولیت شانه خالی کند.
خیلی از مدارس از ابتدای امتحانات وجه دریافت می‌کنند
خسرو زالی، پدر یکی از دانش‌آموزانی است که روز دوم امتحانات نامه‌ای از مدرسه به خانه آورده است، در نامه نوشته شده باید مبلغ 500 هزار تومان وجه نقد به مدرسه اهدا شود، در غیر این صورت مبلغ یک میلیون تومان در روز تحویل کارنامه دریافت خواهد شد. او می‌گوید: پسرم استرس گرفته بود و فکر می‌کرد اگر پول را نبرد نمی‌گذارند در امتحانات شرکت کند. به مدرسه مراجعه کردم و معاون مدرسه با خونسردی تمام گفت که به خاطر اینکه زمان دریافت کارنامه به ما فشار وارد نشود و یک میلیون تومان را یکجا پرداخت نکنیم این فرصت را داده‌اند که در دو قسط پرداخت شود به همین راحتی.
او می‌افزاید: وقتی اعتراض کردم گفتند این قانون مدرسه است، مدرسه هم خرج دارد و باید درآمدزایی داشته باشد، هزینه یک میلیون تومانی برای یک سال تحصیل در مدرسه چیزی نیست که بخواهید به آن اعتراض کنید، مدارس غیرانتفاعی ده‌ها میلیون تومان می‌گیرند. این پدر در بخش دیگری از سخنانش گفت: وقتی از دوست و آشنا سوال کردم دیدم مدارس دولتی دیگر هم همین کار را کرده‌اند و بسیاری از اولیا با این مساله مشکل دارند، اما برای اینکه آبروی فرزندشان حفظ شود در بین هم‌شاگردی‌هایش سرخورده نشود مجبور به پرداخت شده‌اند.
دریافت پول هنگام تحویل کارنامه دانش‌آموزان تخلف است
وزیر آموزش و پرورش گفت: ارایه کارنامه دانش‌آموزان به شرط پرداخت کمک‌های مردمی خلاف قانون است. رضامراد صحرایی در خصوص این مطلب که بعضی از مدیران از خانواده‌ها مبالغی را تحت عنوان کمک‌های مردمی برای دریافت کارنامه دانش‌آموزان طلب می‌کنند، اظهارداشت: این کار خطا و قطعاً خلاف است. او با بیان اینکه این اقدام مدیران قطعاً تخلف است؛ گفت: من از خانواده‌ها می‌خواهم اگر می‌توانند و برایشان ممکن است به مدرسه فرزندشان کمک کنند اما هیچ مدیری حق ندارد اجباری برای دریافت کمک‌های مردمی داشته باشد. وزیر آموزش و پرورش تاکید کرد دادن کارنامه دانش‌آموزان به شرط پرداخت کمک‌های مردمی قطعاً خلاف قانون است.
چه کسی پیگیر شکایات مردمی می‌شود
فاطمه دانشیار، کارشناس آموزش درباره چگونگی شکایت اولیا از مدارس برای دریاف کمک‌های نقدی به تعادل می‌گوید: وقتی به خانواده‌ها اعلام می‌شود که برای دریافت کارنامه باید وجه نقد پرداخت کنند یا زمان امتحانات خواهان دریافت وجه از دانش‌آموزان می‌شوند، درواقع راه هر گونه اعتراض و شکایت را می‌بندند، مساله اینجاست که در این شرایط خانواده‌ها چاره‌ای جز پذیرش خواست مدرسه ندارند. او می‌افزاید: اینکه مسوولان از خانواده‌ها می‌خواهند در این زمینه از مسوولان مدرسه شکایت کنند و اعتراض خود را به آموزش و پرورش منطقه اظهار کنند، انداختن توپ به زمین خانواده‌هایی است که برای حفظ آبرو و امنیت روانی فرزندشان قطعا به دنبال شکایت و... نمی‌روند.
این اتفاق هر ساله در حال رخ دادن است، هر سال مدیران مدارس مبالغی را تعیین می‌کنند و آن را در هنگام ثبت‌نام، در هنگام امتحان و در هنگام تحویل کارنامه از اولیا دانش‌آموزان طلب می‌کنند، در واقع سالی سه نوبت پول به عنوان کمک‌های مردمی از اولیا دانش‌آموزان به صورت اجباری گرفته می‌شود. این کارشناس آموزش می‌گوید: مساله اینجاست که این رفتار نه تنها امنیت روانی دانش‌آموزان را به خطر می‌اندازد، چرا که اکثر دانش‌آموزانی که در مدارس دولتی تحصیل می‌کنند در خانواده‌هایی کم برخوردار هستند و می‌دانند پرداخت پول‌هایی که از سوی مدرسه طلب می‌شود برای خانواده شان چندان راحت نیست و از سوی دیگر عدالت آموزشی که در قانون اساسی به آن تاکید شده است هم زیر سوال می‌رود و در این میان تنها با ارسال ابلاغیه به مدارس و اعلام این خبر که دریافت وجه غیرقانونی است نمی‌توان با این پدیده مبارزه کرد.
دانشیار می‌افزاید: اگر آموزش و پرورش هزینه‌های جاری مدارس را به موقع پرداخت کند و مدارس دولتی را به تامین این هزینه‌های از راه‌های دیگر وادار نکند، چنین مشکلاتی هم پیش نمی‌آید، ولی وقتی مدیر مدرسه مجبور است هزینه‌های جاری را تامین کند، راهی جز دریافت کمک از اولیا دانش‌آموزان برایش نمی‌ماند و به این ترتیب این سیکل معیوب تا سال‌های سال ادامه خواهد داشت.
