سرگیجه خودرو در تابلوی بورس

تعادل|

خودروسازان به دنبال این بودند تا عرضه محصولات خود از مسیر بورس کالا را بار دیگر در دستور کار قرار دهند. اما مخالفت شورای رقابت ابهاماتی را در ارتباط ایجاد کرده بود. حال وزارت صمت نیز به صف مخالفان عرضه بورسی خودرو پیوسته تا امید خودروسازان برای بازگشت روی تابلوی بورس کالا ناامید شود.

معاون حمل و نقل وزارت صمت با انتشار نامه‌ای تکلیف بازگشت خودروسازان به بورس کالا را مشخص کرد. منوچهر منطقی در نامه‌ای به مدیرعامل بهمن موتوردستور داد تا عرضه 600 دستگاه دیگنیتی پرستیژ که در دستور­کار این خودروساز قرار داشت،متوقف شود. البته این عرضه در حالی صورت می‌گیرد که اعلام شده بود خودروسازی نظیر بهمن‌موتور، ‌به علت تکمیل‌ ظرفیت‌شان در مرحله اول عرضه در سامانه یکپارچه خودرو، در دور دوم عرضه یکپارچه خودرو حضور ندارد. بااین حال، این رفت و برگشت‌ها سبب سرگیجه بازار شده است. 

   اولتیماتوم صمت به بهمن‌موتور

روند عرضه خودروی سواری در بورس کالا، بهمن ماه سال گذشته و بعد از چند عرضه منظم و متوقف شد. دلیل این توقف هیچگاه به صورت رسمی از سوی مسوولان اعلام نشد و حتی شورای عالی بورس بر این موضوع تاکید داشت که مانعی برای عرضه خودرو در بورس کالا وجود ندارد؛ اما سوی دیگر این ماجرا شورای رقابت بود که بر این موضوع تاکید داشت که بازار خودرو انحصاری است و اعلام کرد که فعالیت سامانه یکپارچه فروش خودرو باید ادامه پیدا کند.

در این میان مجید عشقی، رییس سازمان بورس و اوراق بهادار هفته گذشته بر این موضوع تاکید کرد که هیچ مانعی برای عرضه خودرو در بورس وجود ندارد. از همین رو، بهمن موتور قصد داشت تا در روز 29 خرداد سال جاری عرضه 600 دستگاه دیگنیتی پرستیژ را از مسیر بورس کالا عملیاتی کند اما نامه معاون حمل و نقل وزارت صمت واطلاعیه جدید شورای رقابت ورق را برگرداند تا این عرضه در تاریخ یاد شده، اتفاق نیفتد.  منوچهر منطقی در نامه‌ خود به مدیرعامل بهمن اعلام‌کرد: پس از اتمام اعتبار مصوبه شصت و سومین نشست شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا، از تاریخ 10 آبان 1401 تصمیم‌گیری درباره قیمت‌گذاری خودرو توسط شورای رقابت انجام می‌شود که آن شورا نیز در این راستا «دستورالعمل تنظیم بازار خودروی سواری» را در نشست شماره 543 مورخ 11 بهمن 1401 مصوب و ابلاغ کرده است.

این معاون وزارت صمت ادامه داد سیاست‌های دستورالعمل ابلاغی در راستای عرضه خودرو به مصرف‌کنندگان واقعی بوده و همه شرکت‌های صنایع خودروسازی موظفند مفاد دستورالعمل مذکور را اجرا کنند.

منطقی یادآور شد با توجه به بند 5 ماده 5 شرایط طرف عرضه این دستورالعمل، عرضه‌کنندگان خودرو مکلفند محصولات تولیدی خود را فقط از طریق سامانه یکپارچه فروش خودرو عرضه کنند. فروش خودرو با قیمت‌های خارج از میزان تعیین شده توسط شورای رقابت نیز مشمول تعزیرات بوده و چنانچه محصول جدیدی نیز عرضه شود، باید توسط شورای رقابت تعیین قیمت شود.

در نامه معاون وزیر صمت بر مخالفت دستگاه‌های نظارتی و تنظیم‌گر اقتصادی با عرضه خودرو در بورس کالا تاکید شده است. اشاره منطقی به مخالفت سازمان بازرسی کل کشور، شورای رقابت، سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان با عرضه بورسی خودرو است.

این مدیر صمت در پایان تاکید کرده بازار خودرو پس از فراز و نشیب‌های چند ماهه اخیر در مدار کاهش قرار گرفته است؛ بر این اساس هرگونه تحرک خارج از چارچوب‌های قانونی که منجر به اختلال در بازار و افزایش قیمت شود، توسط مراجع ذیربط تحت پیگرد قانونی قرار خواهد گرفت.

   شورای رقابت:  عرضه خودرو در بورس متوقف شود

صبح دیروز هم شورای رقابت در اطلاعیه‌ای اعلام کرد که عرضه خودرو از هر طریقی به غیر از سامانه یکپارچه فروش خودرو تخلف است و عرضه خودرو در بورس کالا باید متوقف شود. البته ایسنا خبر داده که عرضه خودروی سواری در بورس کالا متوقف نخواهد شد. حذف نشدن اطلاعیه عرضه از سایت بورس کالا و همچنین تاکید یکی از اعضای شورای عالی بورس نیز مهر تاییدی بر این موضوع است. بر این اساس، احسان دشتیانه، عوض شورای عالی بورس اعلام کرده است که آخرین مصوبه شورای عالی بورس برای عرضه خودرو در بورس کالا پابرجاست و طبق ماده ۱۸ قانون توسعه ابزارهای مالی، هر کالایی در بورس کالا عرضه می‌شود، از شمول قیمت‌گذاری خارج می‌شود. بنابراین یکشنبه، ۲۹ خرداد ماه ۶۰۰ دستگاه دیگنیتی پرستیژ سفید رنگ از سوی بهمن موتور در تالار خودروی بورس کالا عرضه می‌شود.

مخالفت شورای رقابت و وزارت صمت با فروش بورسی خودرو در حالی است که مدیران بورسی با این مساله موافق هستند و شورای عالی بورس به نوعی پشت خودروسازان در آمده بود و از عرضه محصولات تولیدی آنها در بورس کالا به نوعی حمایت کرده بود. حال باید منتظر ماند و دید واکنش مدیران بهمن به نامه معاون وزیر صمت چیست آیا آنها از فروش دیگنیتی پرستیژ در بورس کالا منصرف می‌شوند یا اینکه با توجه به حمایت اعضای شورای عالی بورس به عرضه محصول منتخب خود در تاریخ 29 خرداد از مسیر بورس کالا اصرار می‌ورزند.

خودروسازان به خصوص خودروسازان خصوصی با شیوه قیمت‌گذاری شورای رقابت به‌شدت مخالف هستند و تلاش می‌کنند تا از مسیر بورس کالا خودروهای خود را با قیمت‌های به مراتب بالاتر فروخته و نقدینگی بیشتری جذب کنند، اما مخالفت صمت به نوعی کورسوی امید آنها را کور کرده است.  ناگفته نماند که برنامه‌ریزی عرضه 600 دستگاه دیگنیتی در بورس کالا در حالی انجام شده، که اعلام شده بود خودروسازی نظیر بهمن‌موتور، ‌به علت تکمیل‌ ظرفیتشان در مرحله اول عرضه در سامانه یکپارچه خودرو، در دور دوم عرضه یکپارچه خودرو حضور ندارد و در دور دوم فقط چهار خودروساز و مونتاژکار محصولاتش را به مشتریان در سامانه یکپارچه عرضه کردند. 

شنیده‌ها حاکی از آن است که برخی دیگر از خودروسازان داخلی هم قصد دارند محصولات پرتقاضای خود را که در دور دوم سامانه یکپارچه عرضه نکرده‌اند، به بورس کالا بیاورند و زیان انباشته خود را از این طریق جبران کنند.

با این حال، بازار خودرو و متقاضیان نیز به نوعی سر در گم می‌شوند و نمی‌دانند قرار است مسیر عرضه خودرو به بازار چگونه تنظیم شود آیا قرار است متقاضیان از جاده سامانه یکپارچه به محصولات تولیدی خودروسازان دسترسی پیدا کنند یا اینکه بورس کالا بار دیگر به مدار عرضه باز خواهد گشت. هر چه هست این رفت و برگشت‌ها سبب سرگیجه بازار شد و این امکان وجود دارد که بازار خودرو اعتماد خود را به سیاست‌گذار از دست دهد. بی‌اعتماد دو طرف عرضه و تقاضا در بازار خودرو می‌تواند نمودار قیمت خودرو را بار دیگر در مسیر صعودی قرار دهد.